1. Cân bằng phương trình C2H4 + H2 → C2H6
Phương trình cân bằng được mô tả như sau:
C2H4 + H2 → C2H6
Để cân bằng phương trình này, cần xác định hệ số cho các chất tham gia và sản phẩm sao cho số nguyên tử của từng nguyên tố ở cả hai bên đều bằng nhau. Đối với phản ứng này, có 2 nguyên tử cacbon (C) và 6 nguyên tử hydro (H) ở cả hai bên. Vì vậy, phương trình cân bằng được viết như sau:
C2H4 + 2H2 → C2H6
Hệ số phản ứng của C2H4 là 1 và của H2 là 2. Như vậy, số nguyên tử cacbon và hydro ở cả hai bên sẽ cân bằng nhau.
Phương trình cân bằng cho phản ứng C2H2 + H2 → C2H6 là: C2H4 + 2H2 → C2H6
2. Các phương pháp cân bằng phương trình hóa học
- Phương pháp cân bằng phương trình hóa học theo nguyên tố:
Kỹ thuật cân bằng phương trình hóa học dựa trên nguyên tố giúp điều chỉnh số lượng nguyên tử của từng nguyên tố trong phương trình hóa học. Phương pháp này đảm bảo số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố được bảo toàn trong suốt phản ứng hóa học. Để thực hiện, bạn có thể làm theo các bước sau:
+ Ghi lại phương trình hóa học chưa cân bằng: Đảm bảo tất cả các chất tham gia và sản phẩm đều được nêu rõ và không bị thiếu sót.
+ Đếm số lượng nguyên tử của từng nguyên tố trong phương trình chưa cân bằng.
+ Xác định nguyên tố nào có số lượng nguyên tử không cân bằng giữa hai bên của phương trình.
+ Bắt đầu bằng cách cân bằng từng nguyên tố một. Bạn có thể chọn nguyên tố xuất hiện ít nhất một lần trong các chất tham gia hoặc sản phẩm để bắt đầu.
+ Đối với mỗi nguyên tố, sử dụng hệ số cân bằng (số nguyên dương) để điều chỉnh số lượng nguyên tử của nguyên tố đó sao cho số lượng nguyên tử giữa hai bên của phương trình được đồng nhất. Bạn có thể thay đổi hệ số của các chất khác để duy trì sự cân bằng.
+ Tiếp tục quá trình cho đến khi số lượng nguyên tử của tất cả các nguyên tố đều cân bằng.
+ Kiểm tra lại phương trình để xác nhận rằng số lượng nguyên tử của mọi nguyên tố đã được cân bằng.
- Phương pháp chẵn - lẻ:
Phương pháp cân bằng phương trình hóa học theo cách chẵn - lẻ, hay còn gọi là phương pháp tương đối, dựa trên nguyên tắc bảo toàn số lượng nguyên tử và tính chẵn lẻ của các hợp chất hữu cơ. Để áp dụng phương pháp này, bạn có thể thực hiện các bước sau:
+ Ghi lại phương trình hóa học chưa cân bằng.
+ Đếm số lượng nguyên tử của từng nguyên tố trong phương trình chưa cân bằng.
+ Kiểm tra tính chẵn lẻ của các hợp chất hữu cơ trong phương trình. Đối với các hợp chất hữu cơ, chú ý đến nguyên tố cacbon (C) và kiểm tra số lượng nguyên tử C trong mỗi hợp chất. Nếu số lượng nguyên tử C là lẻ, hợp chất được coi là 'lẻ'; nếu là chẵn, hợp chất được coi là 'chẵn'.
+ Xác định nguyên tố nào có sự khác biệt chẵn - lẻ giữa hai bên của phương trình.
+ Bắt đầu quá trình cân bằng bằng cách thêm các hệ số cân bằng (số nguyên dương) vào các chất tham gia và sản phẩm. Chọn hệ số sao cho tổng số nguyên tử của nguyên tố có sự chênh lệch chẵn lẻ giữa hai bên của phương trình trở về 0.
+ Tiếp tục điều chỉnh cho đến khi số lượng nguyên tử của tất cả các nguyên tố đều cân bằng và tính chẵn - lẻ của các hợp chất hữu cơ được đạt yêu cầu.
+ Kiểm tra lại phương trình để đảm bảo rằng số lượng nguyên tử của mọi nguyên tố đã cân bằng và tính chẵn - lẻ của các hợp chất hữu cơ đã chính xác.
- Phương pháp cân bằng phương trình hóa học theo nguyên tố tiêu biểu:
Phương pháp cân bằng phương trình hóa học theo nguyên tố tiêu biểu là một kỹ thuật phổ biến nhằm đảm bảo số lượng nguyên tử của các nguyên tố trong phương trình hóa học được cân bằng. Phương pháp này sử dụng hệ số cân bằng để đồng nhất số lượng nguyên tử giữa hai bên của phương trình. Để thực hiện, bạn có thể làm theo các bước sau:
+ Ghi lại phương trình hóa học chưa cân bằng.
+ Đếm số lượng nguyên tử của từng nguyên tố trong phương trình chưa cân bằng.
+ Bắt đầu quá trình cân bằng từng nguyên tố một.
+ Áp dụng hệ số cân bằng để điều chỉnh số lượng nguyên tử của nguyên tố đó sao cho số lượng giữa hai bên của phương trình là đồng nhất. Bạn có thể thay đổi hệ số của các chất khác trong phương trình để duy trì sự cân bằng.
+ Tiếp tục điều chỉnh cho đến khi số lượng nguyên tử của tất cả các nguyên tố đều cân bằng.
+ Rà soát lại phương trình cân bằng để đảm bảo rằng số lượng nguyên tử của tất cả các nguyên tố đã được đồng nhất.
- Phương pháp cân bằng phương trình hóa học bằng cân bằng ion - electron:
Phương pháp cân bằng phương trình hóa học qua cân bằng ion - electron, hay còn gọi là phương pháp bán phản ứng, được áp dụng cho các phản ứng oxi - hóa khử. Phương pháp này tập trung vào việc cân bằng số lượng electron và ion trong phản ứng. Để sử dụng phương pháp này, bạn có thể thực hiện các bước sau:
+ Ghi lại phương trình hóa học cần cân bằng.
+ Xác định các ion và nguyên tử tham gia vào quá trình oxi - hóa khử, phân biệt các chất tham gia là chất oxi hóa và chất bị oxi hóa trong phản ứng.
+ Gán số oxi hóa cho từng nguyên tố trong các chất tham gia.
+ Xác định số lượng và điện tích của các ion tham gia trong phản ứng oxi - hóa khử.
+ Bắt đầu cân bằng bằng cách điều chỉnh số lượng electron trong các bước oxi - hóa và khử. Sử dụng hệ số cân bằng để đồng nhất số lượng electron.
+ Cân bằng số lượng ion bằng cách áp dụng các hệ số cân bằng để đảm bảo tổng điện tích của các ion là đồng nhất.
+ Rà soát lại phương trình cân bằng để đảm bảo rằng số lượng electron và số lượng ion đã được đồng nhất.
- Phương pháp cân bằng phương trình hóa học theo trình tự kim loại - phi kim:
Phương pháp này, phổ biến trong việc cân bằng nguyên tử và điện tích trong phương trình hóa học, dựa vào tính chất oxi - hóa khử của các chất. Để áp dụng phương pháp này, bạn có thể thực hiện các bước sau:
+ Xác định các chất kim loại và phi kim trong phản ứng.
+ Xác định số oxi hóa của các nguyên tố trong các chất kim loại và phi kim.
+ Bắt đầu cân bằng bằng cách điều chỉnh số lượng và điện tích của các ion kim loại và phi kim.
+ Xác nhận lại phương trình cân bằng để đảm bảo số lượng nguyên tử và điện tích của mọi chất đều được cân bằng.
3. Bài tập về việc cân bằng phương trình hóa học
Hãy cân bằng các phản ứng hóa học sau:
- Na + O2 -> Na2O
- P + O2 -> P2O5
- Fe2O3 + Co -> Fe + CO2
- Al2(SO4)3 + Ba(NO3)2 -> Al(NO3)3 + BaSO4
Mytour rất vui được đón tiếp quý khách!
Trân trọng cảm ơn!