Đó là một, hai hay ba đứa con? Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu khoa học nhưng vẫn chưa có câu trả lời tuyệt đối.
Bryan Caplan, một nhà kinh tế Mỹ và người cha quan tâm đến việc giáo dục con cái. Khi được hỏi 'Số con lý tưởng để cha mẹ hạnh phúc nhất là bao nhiêu', anh trả lời theo góc độ của một nhà kinh tế 'Con số tối ưu phụ thuộc vào sở thích của mỗi người'.
Và số con lý tưởng theo Bryan là bốn. Trong cuốn sách của mình, ông cho biết việc chi tiền và thời gian nhiều vào việc giáo dục con không đóng góp nhiều vào hạnh phúc và thu nhập của chúng trong tương lai. Ông khuyên nên xem xét lại cách tiếp cận và hỏi lòng mình trước khi quyết định sinh thêm con.
'Không có công thức nào đưa tôi đến con số bốn con. Đó chỉ là cảm nhận cá nhân về niềm vui và sự đau khổ', ông nói và nghi ngờ rằng có thể nhiều hơn bốn con sẽ làm ông hạnh phúc hơn.
Không có một quy luật cứng nhắc cho việc sinh con làm hạnh phúc cha mẹ, mà điều đó phụ thuộc vào từng gia đình cụ thể. Ảnh: Atlantic
Một số nghiên cứu đã xác định rằng một số đứa trẻ đem lại hạnh phúc tối đa cho cha mẹ. Nghiên cứu năm 2005 chỉ ra rằng có một đứa con thứ hai hoặc ba không làm cha mẹ hạnh phúc hơn. 'Nếu bạn muốn tối đa hóa sức khỏe của mình, nên dừng lại ở một con', tác giả của nghiên cứu nói trên Psychology Today. Một nghiên cứu gần đây từ châu Âu chỉ ra rằng hai đứa con là tuyệt vời nhất. Có thêm một đứa con không mang lại nhiều niềm vui hơn cho cha mẹ.
Một số khía cạnh của xã hội cũng được thiết kế để phù hợp nhất với những gia đình có quy mô nhất định. Ví dụ, một chiếc ô tô tiêu chuẩn có thể chứa thoải mái bốn người. Nếu có nhiều người hơn, sẽ cần phải sử dụng ô tô khác hoặc phải đặt thêm phòng khách sạn. Theo cuộc thăm dò của công ty tư vấn và phân tích Gallup, gần một nửa số người Mỹ cho biết hai đứa trẻ là lựa chọn lý tưởng nhất. Trên toàn bộ châu Âu, người ta cũng ưa chuộng việc có hai đứa con.
Tiến sĩ xã hội học và nhân khẩu học Ashley Larsen Gibby (Đại học Pennsylvania) lưu ý rằng ở những nơi mà hai đứa con được xem là chuẩn mực, việc có hai đứa con có thể là lựa chọn tối ưu nhất. 'Tuy nhiên, nếu tiêu chuẩn thay đổi, tôi tin rằng câu trả lời cho câu hỏi của bạn cũng sẽ thay đổi', Ashley nói.
Lựa chọn lý tưởng là có hai đứa con đã trở thành một điều khác biệt lớn so với nửa thế kỷ trước. Năm 1957, chỉ có 20% người Mỹ cho biết gia đình lý tưởng của họ có hai đứa trẻ trở xuống, trong khi 71% cho biết có ba đứa trẻ trở xuống là lý tưởng. Dường như nền kinh tế đã đóng một vai trò trong sự thay đổi này. Nhà sử học Steven Mintz, Đại học Texas ở Austin, cho biết rằng trong thời kỳ Baby Boomer, lý tưởng nhất là có ba, bốn hoặc năm đứa trẻ.
'Con số đó giảm mạnh khi chi phí nuôi dạy con cái tăng lên và khi ngày càng có nhiều phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động, họ cảm thấy thất vọng khi chỉ là những máy sinh con', Steven nói.
Một đứa con cũng đồng nghĩa với việc cha mẹ bỏ lỡ cơ hội có ít nhất một trai và một gái - một mô hình được ưa chuộng trong thế kỷ này. Điều này có thể là một lý do khác khiến việc có hai đứa con trở nên phổ biến.
Tuy nhiên, nhiều người mong muốn có hoặc ít hơn hai đứa con. Theo đánh giá chung, các chuyên gia đều đồng ý rằng số lượng con phù hợp nhất phụ thuộc vào mong muốn và điều kiện của mỗi gia đình. 'Khi một cặp vợ chồng có điều kiện và thích nuôi dạy con, có nguồn hỗ trợ và thu nhập ổn định, việc có một gia đình đông con có lẽ là lựa chọn tốt nhất. Trong khi đó, khi họ có ít nguồn lực, việc nuôi dạy một gia đình nhỏ hơn có thể là lựa chọn tốt hơn', Brad Wilcox, giám đốc Dự án Hôn nhân Quốc gia tại Đại học Virginia, chia sẻ.
Sự khác biệt quan trọng không phải là từ việc có một đứa con lên hai, hai lên ba, mà từ việc không có đứa con đến việc có một đứa con và trở thành cha mẹ.
Theo Kei Nomaguchi, nhà xã hội học tại Đại học Bowling Green (Ohio), có một đứa con có thể tạo ra nhiều ảnh hưởng khác nhau trong cuộc sống của người lớn. Nếu bạn muốn trải nghiệm cuộc sống, chia sẻ thời gian với bạn đời và tập trung vào sự nghiệp, việc không sinh con có thể là một lựa chọn tuyệt vời', Kei chia sẻ.
Tất nhiên, việc sinh con ảnh hưởng nhiều hơn đến phụ nữ so với nam giới và có thể gây căng thẳng cho sự nghiệp của họ. Nếu xét về mặt này, việc không có con cũng là một lựa chọn tốt.
Một bài báo mới đây cho rằng việc trở thành cha mẹ có thể tạo ra hạnh phúc hơn cho mọi người, miễn là họ có đủ khả năng và điều kiện để chăm sóc. Và một nghiên cứu năm 2014 cho thấy việc nuôi dạy con có thể tạo ra trải nghiệm tích cực hơn cho vợ chồng trẻ khi con dần trưởng thành.
Bryan Caplan, một nhà kinh tế, cho rằng khi nghĩ về việc sinh con, nhiều người thường tập trung vào những năm đầu nuôi dạy con - những tháng ngày căng thẳng và thiếu ngủ - mà quên đi những niềm vui và hạnh phúc của cuộc sống gia đình khi con trưởng thành. Nhiều người lo lắng rằng họ sẽ không hạnh phúc nếu không có cháu.
'Có một biện pháp bạn có thể thực hiện ngay lập tức để giảm nguy cơ đó, đó là tăng thêm thành viên trong gia đình', ông bố bốn con nói.