Chức năng và triệu chứng khi bị sỏi túi mật
Túi mật lưu trữ mật tiết từ gan trước khi chuyển vào ruột non, đồng thời giúp tiêu hóa thức ăn.
Sỏi túi mật gây đau bụng và có thể dẫn đến viêm tụy và viêm túi mật.
Sỏi túi mật có thể dẫn đến các triệu chứng không dễ chịu cho người mắc bệnh
Khoảng 30% bệnh nhân có sỏi túi mật thể hiện triệu chứng và biểu hiện phổ biến nhất chiếm 86% trong số các trường hợp là đau quặn gan với đặc điểm sau:
-
Đau ở vùng bên trên dạ dày hoặc bên phải xương sườn dưới, có thể nhầm lẫn với đau dạ dày;
-
Đau kéo dài hoặc đau không ngừng, đặc biệt là sau khi ăn xong hoặc đêm nằm.
2. Khi nào cần phải phẫu thuật để loại bỏ sỏi túi mật
Các trường hợp cần phải phẫu thuật cắt bỏ túi mật gồm có:
-
Tắc nghẽn mạn tính ống dẫn mật;
-
Tình trạng biến chuyển phức tạp của bệnh túi mật: bao gồm hội chứng Mirizzi, viêm tụy do sỏi mật, viêm túi mật, lỗ rò túi mật và ung thư túi mật;
-
Người bệnh có hệ miễn dịch suy giảm, bị bệnh hồng cầu hình liềm, đang đợi phẫu thuật cấy ghép nội tạng;
-
Túi mật bị vôi hóa;
-
Túi mật không hoạt động;
-
Túi mật có polyp lớn hơn 10mm hoặc kích thước polyp tăng nhanh;
-
Sỏi mật có đường kính lớn hơn 3cm, đặc biệt ở khu vực có tỷ lệ cao người mắc ung thư túi mật;
-
Bệnh nhân mắc tiểu đường: có thể không cần phải phẫu thuật cắt túi mật, nhưng cần xem xét kỹ lưỡng vì nếu túi mật bị viêm sẽ gây nguy hiểm;
-
Đối với các trường hợp sỏi mật không có triệu chứng, thì thường giới hạn việc phẫu thuật vì chỉ có khoảng từ 2 - 3% bệnh nhân này tiến triển thành sỏi mật có triệu chứng mỗi năm.
3. Cắt túi mật có ảnh hưởng gì đến sức khỏe?
Như các cuộc phẫu thuật khác, nhiều người bệnh cảm thấy lo lắng liệu việc cắt túi mật có tác động gì đến sức khỏe không.
Khi túi mật bị loại bỏ, mật sẽ trực tiếp chảy từ gan vào ruột non, kích thích ruột và khoảng 50% bệnh nhân gặp phải tiêu chảy. Hiện tượng này thường kéo dài từ 3 - 6 tháng và bệnh nhân nên duy trì chế độ ăn ít chất béo để cải thiện. Sau khoảng thời gian này, tình trạng sẽ trở lại bình thường.
Sau khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ túi mật, một số bệnh nhân có thể gặp phải những dấu hiệu như khó tiêu, đau bụng, vàng mắt, vàng da, sốt cao, hoặc tiêu chảy. Những biểu hiện này thường sẽ giảm dần sau vài tuần, tuy nhiên có thể kéo dài đến vài tháng hoặc nhiều năm.
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau khi cắt túi mật và kéo dài qua vài tuần, hãy nên đi tái khám để được đánh giá và điều trị kịp thời.
Dưới đây là những dấu hiệu cần chú ý sau khi thực hiện phẫu thuật cắt túi mật:
- 1. Buồn nôn hoặc nôn mửa;
2. Sốt hoặc cảm thấy lạnh lạnh;
3. Đau bụng hoặc cảm giác chướng bụng;
4. Phát hiện sưng, đỏ hoặc tấy xung quanh vùng mổ;
5. Vàng mắt, vàng da;
6. Cảm thấy co rút hoặc đau bụng nghiêm trọng.
Phẫu thuật cắt bỏ túi mật không ảnh hưởng đến tuổi thọ của bệnh nhân. Sau phẫu thuật, việc áp dụng lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh có thể cải thiện sức khỏe. Việc giảm lượng dầu và chất béo, tránh thực phẩm chế biến sẽ giúp giảm cân và nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, bệnh tim và cao huyết áp. Tiêu thụ ít calo hơn hàng ngày cũng giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn dễ dàng và sử dụng năng lượng hiệu quả hơn.
Phòng ngừa sỏi mật
Để ngăn ngừa sỏi mật, việc áp dụng chế độ ăn uống khoa học và đầy đủ chất dinh dưỡng là quan trọng.
Hạn chế mỡ
Nên giảm lượng dầu mỡ trong chế độ ăn hàng ngày để tránh nguy cơ mắc sỏi mật và các bệnh lý khác.
Kích thích sự gia tăng đạm:
Điều này thúc đẩy tái tạo tế bào gan hữu ích trong việc ngăn chặn sự thoái hóa mỡ tế bào gan.
Thêm vào lượng lớn vitamin C và B cùng chất xơ:
Thực phẩm giàu vitamin C, B và chất xơ rất có ích cho hệ tiêu hóa và chúng thường xuất hiện trong các loại rau củ tươi.
Một chế độ ăn hợp lý giúp giảm nguy cơ mắc bệnh sỏi túi mật.
Lựa chọn thực phẩm đa dạng như:
Bao gồm các loại nước ép hoa quả, bánh kẹo có ít bơ và trứng, rau xanh; ăn thịt cá như cá chép, cá quả, thịt bò, lợn; đậu đen, đậu tương, đậu xanh. Bổ sung các sản phẩm có lợi cho gan như lá chanh và nghệ.
Tránh các thực phẩm như:
Hạn chế tiêu thụ cacao, trà, cà phê, socola; dầu dừa, dầu cọ, thịt cá nhiều mỡ; giảm ăn lòng đỏ trứng.
Tăng cường hoạt động vận động thể chất:
Thực hiện vận động một cách thông minh và hiệu quả giúp kích thích hoạt động cơ thể, kích thích tiết mật và giảm thiểu nguy cơ tắc nghẽn dịch mật. Điều này giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, giảm nguy cơ mắc bệnh sỏi mật. Các hoạt động như đi bộ, tập yoga, hay thậm chí là việc vận động nhẹ nhàng như chạy bộ cũng đều có ích cho mọi lứa tuổi. Hãy dành khoảng 30 phút mỗi buổi sáng và chiều cho vận động nếu có thể.
Bên cạnh đó, cần chú ý đến việc ăn uống đều đặn trong ngày, tránh việc bỏ bữa sáng để tiết mật được duy trì liên tục mà không bị đọng lại gây ra sỏi mật.