Buzz
Xin chào các bạn!
Tôi hiện đang là sinh viên nghiên cứu trong lĩnh vực Ngôn ngữ học nhận thức và Khoa học nhận thức tại Đại học Antwerp ở Bỉ. Có lẽ các bạn vẫn nhớ tôi qua những bài viết như “Phương pháp học tập ở trình độ Đại học và Thạc sĩ”, “Kinh nghiệm săn học bổng Thạc sĩ-Tiến sĩ”, “Lý do tại sao Bỉ là điểm đến lý tưởng cho du học sinh”. Sau một thời gian chia sẻ, tôi nhận được rất nhiều tin nhắn từ các bạn và nhận thấy một số lượng đáng kể các thành viên trong nhóm của chúng ta đang theo học Thạc sĩ ở nhiều quốc gia khác nhau. Có lẽ trong số bạn cũng có suy nghĩ về việc tiếp tục theo học Tiến sĩ sau khi hoàn thành Thạc sĩ.
Trong bài viết này, tôi muốn chia sẻ với các bạn về những lý do nên và không nên theo học Tiến sĩ. Dưới đây là một số điểm cần xem xét khi quyết định:
1. Học Tiến sĩ không phải là con đường dẫn đến giàu có
Rất nhiều người, và có thể nói là hầu hết chúng ta, đều có ước mơ và mong muốn kiếm được nhiều tiền. Tuy nhiên, việc theo học Tiến sĩ và việc trở thành tỉ phú là hai mục tiêu không liên quan gì nhau. Sau khi đạt được bằng Tiến sĩ, hầu hết mọi người có thể trở thành giảng viên, giáo sư, hoặc nhà nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, hoặc là một chuyên gia nghiên cứu. Những công việc này thường có mức lương khá cao, bạn sẽ không phải lo lắng quá nhiều về việc kiếm tiền và cuộc sống của bạn sẽ dễ dàng hơn. Tuy nhiên, những công việc này không làm bạn trở thành tỉ phú.
Trong quãng thời gian bạn tập trung vào nghiên cứu và hoàn thành khóa học tiến sĩ, những người có trình độ thấp hơn đã có các lựa chọn sự nghiệp và hướng đi rõ ràng hơn. Một số đã có kinh nghiệm thực tế nhiều năm và xây dựng được mối quan hệ mạnh mẽ trong lĩnh vực công việc. Họ có thể tự kinh doanh, mở doanh nghiệp và có thể may mắn trở thành chủ doanh nghiệp. Các ví dụ điển hình như CEO Larry Ellison, Bill Gates và Mark Zuckerberg. Họ đều là tỷ phú thế giới và không bao giờ học hết đại học (điều này có thể gây tranh cãi).
2. Con đường đạt được học vị tiến sĩ đầy những trở ngại về vật chất, tinh thần, hạnh phúc cá nhân và thậm chí là sức khỏe
Việc theo đuổi học vị tiến sĩ là một cam kết dài hạn đòi hỏi một sinh viên nghiên cứu sẽ dành gần 3-4 năm thanh xuân để hoàn thành luận án tiến sĩ. Đây là một hành trình gian nan đầy thách thức về mặt tinh thần, vật chất và thậm chí là sức khỏe. Để bắt đầu học tiến sĩ, bạn cần mất 4 năm để hoàn thành bằng cử nhân, sau đó dành 1 hoặc 2 năm để học thạc sĩ và tiếp tục mất 3-4 năm nữa để học tiến sĩ.
Vì vậy, sinh viên tiến sĩ sẽ cảm thấy bị tụt lại so với bạn bè xung quanh, một số đã kết hôn và sinh con, một số đã có công việc ổn định, thậm chí một số đã được thăng chức lên 2-3 lần, trong khi bản thân vẫn đang theo đuổi một đề tài nghiên cứu không có điểm dừng và không chắc chắn liệu có thành công hay không. Hơn nữa, những người học tiến sĩ thường cảm thấy cô đơn vì khó chia sẻ với mọi người. Bạn bè đồng trang lứa giờ đây sẽ chìm vào cuộc sống công việc và gia đình, không còn quan tâm đến nghiên cứu khoa học.
3. Học tiến sĩ có thể không giúp bạn dễ dàng tìm việc hơn
Khác với quan điểm phổ biến, việc học tiến sĩ có thể làm cho việc tìm kiếm công việc lý tưởng trở nên khó khăn hơn và cơ hội nghề nghiệp thậm chí còn thu hẹp hơn so với những người chỉ có bằng thạc sĩ hoặc thậm chí là cử nhân. Điều này có vẻ không hợp lý, nhưng sự thực là các công việc trong lĩnh vực nghiên cứu, giảng dạy, đặc biệt là vị trí giáo sư ở các trường đại học đều rất cạnh tranh. Mỗi năm, số lượng nghiên cứu sinh tốt nghiệp có thể lớn hơn so với số lượng vị trí tuyển dụng mà các trường đại học cần. Hơn nữa, dù bạn theo đuổi ngành y, kỹ thuật hay khoa học, bạn sẽ cần dành nhiều thời gian hơn cho việc đọc hiểu về lĩnh vực đó. Sự hiểu biết và quan tâm của bạn đối với các lĩnh vực khác trở nên hạn chế. Trước khi học tiến sĩ, bạn có thể có nhiều ước mơ và kế hoạch. Sau khi học tiến sĩ, đam mê của bạn có thể chỉ còn tập trung vào đề tài và lĩnh vực nghiên cứu của mình.
Tuy nhiên, học tiến sĩ mang lại những ưu điểm không ngờ đến:
1. Góp phần vào việc mở rộng kiến thức cho lĩnh vực chuyên môn
Trong tất cả các lợi ích, anh cho rằng đây là điều tuyệt vời nhất của việc trở thành nghiên cứu sinh. Khác với việc học cấp độ cử nhân (tập trung vào việc học và ghi nhớ kiến thức) hoặc thạc sĩ (phân tích và đánh giá thông tin từ các bài báo khoa học), học tiến sĩ cho phép bạn đóng góp, xây dựng và tạo ra kiến thức mới cho lĩnh vực chuyên môn của mình thông qua nghiên cứu và công bố các bài báo khoa học trên các tạp chí quốc tế.
Bạn sẽ phát triển và rèn luyện được nhiều kỹ năng mà không thể tìm thấy trong một công việc văn phòng thông thường: tư duy phản biện, khả năng đánh giá và lựa chọn thông tin, kỹ năng đọc-viết ở mức độ chuyên sâu, kỹ năng giảng dạy và nghiên cứu, khả năng phân tích dữ liệu. Đây là những kỹ năng có thể giúp bạn thu được việc làm tốt trong ngành academia và cả ở ngoài xã hội.
Ngoài ra, bạn sẽ học được cách vượt qua nhiều thách thức và khó khăn. Đồng thời, bạn cũng sẽ nhận ra và đánh giá lại những giá trị của bản thân và cuộc sống. Thế giới này có thể khiến chúng ta nghĩ rằng “ngồi khóc trên chiếc Mercedes vẫn tốt hơn là ngồi khóc trên chiếc xe đạp”. Nhưng thực tế, bạn có thể tìm thấy niềm vui trong những điều nhỏ nhặt của cuộc sống.
2. Nhận được một số lợi ích tài chính trong khoảng thời gian 3-4 năm
Mặc dù việc học tiến sĩ không đảm bảo sẽ làm bạn giàu có, nhưng những người theo đuổi con đường này sẽ được hưởng những lợi ích về mặt tài chính, giúp họ có cuộc sống thoải mái hơn trong suốt thời gian nghiên cứu. Ở hầu hết các quốc gia ở Châu Âu, nghiên cứu sinh được xem như là nhân viên của trường hơn là sinh viên, vì vậy họ nhận được mức lương ổn định hàng tháng cùng một số ít các phúc lợi xã hội. Các gia đình cũng nhận được sự hỗ trợ đặc biệt từ chính phủ. Nhiều nước ở EU khuyến khích nghiên cứu sinh ở lại và cung cấp cơ hội định cư dài hạn.
Các quốc gia Châu Âu có hệ thống phúc lợi xã hội tốt nhất cho nghiên cứu sinh bao gồm Thụy Sĩ, Na Uy, Đan Mạch, Thụy Điển, Phần Lan, Áo, Hà Lan, Bỉ và Luxembourg. Mức lương trung bình của nghiên cứu sinh ở Na Uy hiện nay là 456,165 NOK mỗi năm trước thuế, cao hơn nhiều so với nhiều ngành nghề khác.
2. Cơ hội du lịch và trải nghiệm mới
Trong thời gian làm nghiên cứu sinh, bạn sẽ tham gia các hội thảo khoa học, trình bày nghiên cứu của mình và gặp gỡ những người có chung đam mê làm nghiên cứu. Bạn cũng có cơ hội kết bạn với những người này ngoài lề công việc.
Những người bạn gặp gỡ qua học tập hoặc hội thảo khoa học có thể trở thành đồng nghiệp xuất sắc hoặc những người bạn đáng tin cậy cả trong và ngoài công việc. Và nếu may mắn, bạn có thể tìm được đối tác đời có cùng sở thích và đam mê với bạn.
Những chia sẻ trên đây là quan điểm cá nhân về việc học tiến sĩ, hi vọng sẽ hỗ trợ quyết định của các bạn trong tương lai.
Chắc chắn rằng việc học tiến sĩ không làm bạn trở thành tỷ phú, nhưng cũng không làm bạn chết đói
Hy vọng mọi điều tốt đẹp sẽ đến với các bạn!
Nguồn: Facebook: Luan Chau - đăng trong Scholarship Hunters
