Buzz
Thường người ta nghĩ rằng, giá trị cá nhân là những phẩm chất mà họ và người khác đánh giá cao ở bản thân theo cách: giá trị của tôi nằm ở vẻ đẹp, trí tuệ, tài năng, hay sự khéo léo. Nhưng liệu người bình thường, sống cuộc sống bình thường, đôi khi ngây ngốc và hậu đậu, có giá trị không nhỉ?
Do đó, tôi cho rằng, giá trị của mỗi người phụ thuộc vào việc họ đánh giá điều gì và tự chủ động hướng tới điều gì trong cuộc sống.
Ngay cả khi chúng ta chưa đạt được điểm cao nhất của mỗi giá trị, chưa đạt được thành tựu từ chúng, việc sở hữu và cố gắng sống theo những giá trị đó mỗi ngày là những điều đáng quý.
“Sự hoàn hảo thực sự của con người không phụ thuộc vào những gì anh ta có, mà phụ thuộc vào bản chất của chính con người đó. / Sự hoàn hảo thực sự của con người không nằm ở những gì anh ta có, mà nằm ở chính con người đó.”
― Oscar Wilde, Tâm Hồn Con Người Dưới Chế Độ Xã Hội Chủ Nghĩa
Tại sao chúng ta lại bắt đầu với việc đánh giá giá trị bản thân?
Mỗi khi bắt đầu một công việc mới hoặc bước vào một mối quan hệ mới, thường tôi quan sát đối tác từ các góc độ sau đây:
1. Bạn có tôn trọng ý kiến của bản thân và của người khác không?
2. Bạn có tôn trọng cảm nhận của bản thân và của người khác không?
3. Bạn có tôn trọng sự trung thực, lòng tốt và tính đạo đức không?
4. Khi đứng trước tiền bạc và các giá trị đạo đức, bạn sẵn sàng hy sinh cái gì?
5. Khi đối diện với lợi ích ngắn hạn, bạn có thể từ bỏ chúng để bảo vệ những giá trị bền vững không?
6. Bạn có thể thỏa hiệp khi cần thiết không?
Mình hiểu rồi, đó là những điều quan trọng đối với bản thân - hoặc những giá trị mà mình khó lòng thỏa hiệp. Nếu phải thỏa hiệp, mình sẽ cảm thấy rất không thoải mái và bất an.
Bạn còn những thắc mắc gì không?
Trước khi nhận ra giá trị của bản thân, mình từng trải qua những mối quan hệ mập mờ và thiếu sự tôn trọng. Mình từng phải làm việc trong những môi trường chỉ coi trọng tiền bạc và hy sinh hạnh phúc của nhân viên. Mình cũng phải chịu đựng sự mệt mỏi khi chứng kiến đồng nghiệp chỉ tập trung vào lợi ích cá nhân mà quên rằng họ đang đánh đổi sự an toàn và hạnh phúc của người khác.
Vì những người đó, và những môi trường đó, không tôn trọng những giá trị giống mình - sự trung thực, tôn trọng, đạo đức và hạnh phúc.
Mình không khẳng định mình đúng, cũng không muốn thuyết phục người khác hành động như mình. Nhưng bạn biết, hãy lựa chọn kỹ lưỡng: chọn bạn bè, chọn nơi để ở, gần chỗ sáng thì sáng, gần chỗ tối thì tối. Nhưng việc lựa chọn bạn bè như thế nào, liệu đó có phải là 'tối' hay không, thì không có ai chỉ bảo.
Ở Việt Nam, có quá nhiều giá trị đối lập khiến con người cần phải suy nghĩ và lựa chọn tỉnh táo.
Có những điều mà thế hệ ông bà vẫn coi là bình thường như một chồng nhiều vợ, nhưng đến thế hệ của bố mẹ thì đã trở thành vi phạm pháp luật. Có những thực tế mà ở thời cha mẹ như 'thương cho roi cho vọt' đã trở thành dấu hiệu của cha mẹ toxic. Ngay cả việc phải làm việc cũng buộc phải nịnh nọt, tham ô, thì bây giờ cũng đã bị nhiều người phê phán, điều chỉnh.
Trong những biến đổi đó, bạn sẽ trở thành ai?
Giá trị dẫn lối bạn từ đâu?
Dù bạn muốn trở thành ai đi nữa, nếu không chú ý đến từng quyết định trong cuộc sống, bạn và tôi sẽ khó lòng thoát khỏi lối suy nghĩ và hành động được truyền lại từ thế hệ trước, cha mẹ hay anh chị.
Thứ quan trọng nhất bạn cần để ý đầu tiên là gọi tên các giá trị. Dưới đây là một danh sách các giá trị bạn có thể tham khảo. Hãy nhớ lại những trải nghiệm trong quá khứ mà đã định hình các giá trị này trong bạn. Hãy nhớ lại những tình huống cụ thể! Việc bạn lẫm tưởng rằng giá trị của người khác là của mình sẽ khiến bạn mệt mỏi không kém gì việc mù mờ về giá trị:
Những người thân yêu, Gia đình, Tôn trọng, Niềm tin, Lòng nhân ái, Vẻ đẹp, An toàn, Sự giàu có, Sự xa hoa, Sự sở hữu, Kết nối, Sự hy sinh, Kiên nhẫn, Sự đột phá, Thử thách, Sự trung thành, Thành công, Nỗ lực, Ổn định, Khám phá, Tình yêu đất nước, Sự trung thực, Cân bằng, Tự do, Trách nhiệm, Sự cạnh tranh, Quy tắc, Cam kết, Sự lựa chọn, Sự độc lập, Phản ánh...
Hành động và suy nghĩ của bạn phản ánh những gì bạn quý trọng. Sự quý trọng của bạn thường được thể hiện qua những người bạn thân thiết của bạn. Khi bạn đứng trước sự không chắc chắn, hãy quay về giá trị cốt lõi của bạn để lập kế hoạch và hành động.
Có lúc bạn có thể cảm thấy lạc lối giữa các giá trị. Nhưng không có gì phải lo lắng. Hãy gọi tên những điều quan trọng trong cuộc sống của bạn và căn chỉnh dần dần. Các giá trị có thể thay đổi theo thời gian và hoàn cảnh.
Cho phép tôi kể một câu chuyện nhỏ. Hình xăm thứ hai trên tay tôi là biểu tượng của nước. Những con sóng nhỏ và lớn điều động quanh cánh tay phải của tôi. Khi chọn hình này, tôi muốn nhắc nhở bản thân mình luôn linh hoạt như nước. Nước có thể tạo ra sự sống và cũng có thể xóa sạch mọi vết nhăn. Mặc dù linh hoạt, nhưng bản chất của nước vẫn luôn trong lành và tinh khiết.
Tôi hy vọng rằng bạn cũng sẽ tìm thấy bản chất thực sự của mình thông qua những giá trị cá nhân. Điều này sẽ giúp bạn thích nghi và hòa nhập với môi trường và cộng đồng mà không bao giờ đánh mất đi chính mình!
