Câu chuyện về những cái lưới 'ma' gây hại san hô ở Đà Nẵng và nhóm du khách thích khám phá đáy biển, cứu vãn đại dương

Những người trẻ đam mê lặn và quan tâm đến môi trường đã tụ họp lại, cùng nhau lặn dưới biển sâu hàng giờ để thu gom rác và bảo vệ san hô.

Yêu biển, phải hành động

Hoạt động trong lĩnh vực du lịch và làm hướng dẫn viên lặn biển, anh Đào Đặng Công Trung (sinh năm 1980, quê ở quận Sơn Trà, Đà Nẵng) hầu như dành cả ngày của mình với biển.

Những người như anh Trung, được Hiệp hội Hướng dẫn viên lặn biển chuyên nghiệp (PADI) cấp chứng chỉ, có thể lặn tự do ở độ sâu 10-15 mét. Trong quá trình khám phá vẻ đẹp dưới đại dương, anh cảm thấy đau lòng khi chứng kiến nhiều rạn san hô bị phá hủy, chết dần vì rác thải.

'Dưới biển cũng giống như trên cạn, nơi có đủ loại rác như túi nylon, chai lọ và những cái lưới câu cá hỏng bị rơi, mắc lại tại các rạn san hô,… Nếu không được xử lý, những rác thải này sẽ gây hại môi trường sống của các loài sinh vật biển', anh Trung chia sẻ.

Yêu biển và không ngừng hành động, mỗi khi có cơ hội, anh Trung mang theo dụng cụ lặn và túi lưới đến bán đảo Sơn Trà để bảo vệ 'kho tàng' của Đà Nẵng. Từ đó, anh Trung trở thành người đi tiên phong thu gom rác dưới đáy biển.

Tuy nhiên, sau 10 năm âm thầm 'cứu vãn' đại dương, anh Trung nhận ra rằng 'một con én không làm nên mùa xuân', vì mỗi lần lặn anh chỉ thu gom được khoảng 10 kg rác...

Sau nhiều lần suy nghĩ, đặt câu hỏi về việc cần phải lan truyền hành động này, vào tháng 6 vừa qua, anh cùng một số bạn đã thành lập nhóm lặn biển tự do Danang Freediving để tìm kiếm thêm những người bạn cùng hành động.

Trong thời gian ngắn, nhóm đã thu hút gần 100 thành viên tại Đà Nẵng và vẫn đang phát triển. Họ đều là những người yêu thiên nhiên và biển cả, có kinh nghiệm trong hoạt động dưới nước ở nhiều độ tuổi khác nhau. Người nhỏ tuổi nhất là em Trần Băng Băng, 11 tuổi.

Vào cuối tuần, mọi người liên lạc trong nhóm chat, kêu gọi nhau đến Bãi Nam dưới chân bán đảo Sơn Trà để làm sạch đáy biển. Họ đi theo từng nhóm nhỏ dưới nước, đồng thời lặn để thu gom rác và bảo vệ san hô.

Là một trong những thành viên tiên phong, Nguyễn Thị Trà My (SN 1996), vận động viên thể thao đa môn (triathlon) của Việt Nam, tham dự SEA Games 31, sau khi xem clip của anh Trung chia sẻ trên Facebook về việc thu gom rác dưới biển, chị rất ấn tượng nên liền 'đăng ký'.

'Tôi rất hạnh phúc khi có thể đóng góp một phần nhỏ để làm cho đáy biển trở nên sạch sẽ hơn. Trong quá trình lặn, mọi thành viên luôn giúp đỡ nhau. Khi phát hiện thấy lưới ma (lưới đánh cá hỏng bị mắc vào san hô), mọi người sẽ lần lượt thay phiên nhau cẩn thận cắt từng đoạn lưới để không gây ảnh hưởng đến rạn san hô, mà mỗi năm chỉ phát triển khoảng 1 cm. Điều này giúp cho từng dải rạn san hô lớn dần được giải thoát', Trà My tươi cười nói.

'Hi vọng du khách sẽ ý thức hơn với biển'

Anh Trung chia sẻ, việc thu gom rác dưới nước yêu cầu nhiều kỹ năng không chỉ là bơi lặn giỏi, đặc biệt phải biết thích nghi với thay đổi áp suất. Đồng thời, họ cũng cần phải khéo léo để không gây tác động xấu, ảnh hưởng đến hệ sinh thái của biển.

Do đó, anh luôn cố gắng truyền đạt thông điệp này trong quá trình đào tạo lặn biển của mình. Từ đó, nhiều học viên đã ủng hộ, tham gia cùng anh trong việc làm sạch đại dương.

Hoạt động ý nghĩa này ngày càng lan tỏa rộng rãi. Bây giờ, mỗi khi nghe anh Trung tổ chức các hoạt động thu gom rác dưới biển, nhiều người dân, du khách, kể cả người nước ngoài… đều nhiệt tình hưởng ứng.

Tùy thuộc vào khả năng của mỗi người, anh Trung sẽ sắp xếp cho họ tham gia hoạt động. Đối với những người mới, các tình nguyện viên chưa có kinh nghiệm, anh ấy sẽ phân công ở bờ nhặt rác hoặc giữ túi đựng rác. Còn với những người đã biết lặn biển, anh ấy sẽ hướng dẫn để cùng nhau xuống độ sâu 5-15 mét lấy rác.

Theo anh Trung, trong số các loại rác thải dưới biển, việc cắt lưới 'ma' là công việc khó nhất. Bởi, để cắt sạch, phải kiên nhẫn tìm ra mối của nó, rồi sử dụng dao sắc để cắt. Nếu không cẩn thận, có thể gãy san hô khiến cho sinh vật biển gặp nguy hiểm.

'Tôi rất biết ơn và trân trọng tất cả những người tham gia hoạt động này. Tuy nhiên, việc nhặt rác cũng cần phải có kỹ năng. Nếu không, có thể gây hại cho môi trường sống của sinh vật biển', anh Trung giải thích và 'Mong du khách sẽ ý thức hơn với biển'.

Sống và làm việc tại Đà Nẵng gần 7 năm, khi nghe anh Trung tuyển người nhặt rác ở Sơn Trà, chị Rally Lee (quốc tịch Hàn Quốc) ngay lập tức đăng ký. Chị Lee cảm thấy rất buồn khi thấy nhiều loài san hô đã chết dưới đáy biển vì ô nhiễm, biến đổi khí hậu hoặc do người vô ý đạp phá.

'Tôi thật buồn khi thấy nhiều rạn san hô chết, nhưng cũng rất hạnh phúc vì được cùng cộng đồng Đà Nẵng lặn nhặt rác để bảo vệ môi trường biển', chị Lee chia sẻ.

Bà Dương Thị Xuân Liễu - Trưởng phòng Quản lý và khai thác du lịch Sơn Trà (Ban quản lý bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch Đà Nẵng) chia sẻ rằng việc có nhiều người tham gia lặn tự do để bảo vệ môi trường biển như nhóm Danang Freediving là điều rất đáng trân trọng. Hoạt động này có ý nghĩa lớn, đóng góp vào việc bảo vệ và bảo tồn san hô ở bán đảo Sơn Trà. Trong tương lai, đơn vị sẽ tiếp tục tổ chức và duy trì các đội nhóm khác nhau để cùng nhau làm sạch biển.