Truyện Ông già đánh cá và con cá vàng của Pu-skin là một câu chuyện phổ biến. Tác phẩm này nhấn mạnh vào ý nghĩa của sự nhân từ và lòng biết ơn, cũng như cảnh báo về nguy hiểm của sự tham lam và vô ơn.
Hôm nay, Mytour sẽ giới thiệu đến các bạn học sinh một tài liệu giới thiệu về tác giả Pu-skin và truyện Ông già đánh cá và con cá vàng.
Nghe Ông già đánh cá và con cá vàng:
Ông già đánh cá và con cá vàng
Xưa kia, có một cặp vợ chồng già sống trong một căn lều rách ven biển. Hàng ngày ông đi biển đánh cá, còn bà ở nhà dệt sợi.
Một hôm, ông ra biển đánh cá. Khi kéo lưới lên lần đầu, chỉ thấy toàn bùn; lần thứ hai, chỉ có rong biển; nhưng lần thứ ba, lưới câu được một con cá vàng.
Con cá lên tiếng nói:
- Ông già ơi! Nếu ông cho tôi trở lại biển, tôi sẽ báo đáp ơn ông, ông cứ yên tâm.
Ông già kinh ngạc nhưng cuối cùng cũng thả con cá vào biển và nói:
- Trời phù hộ cho ngươi! Hãy về biển và sống tự do. Ta không cần gì cả, ta cũng không muốn đền ơn gì.
Về nhà, ông già kể câu chuyện cho bà nghe. Bà la mắng:
- Ông ngốc ạ! Sao lại không bắt con cá để xin đền cả? Ông muốn cái gì cũng được à? Thôi thì mỗi lần lợn ăn phải chia nhau ăn trên cái máng gần vỡ của chúng ta!
Và rồi ông già bước ra biển. Biển trong xanh, sóng nhẹ nhàng. Ông già gọi con cá vàng. Con cá bơi tới và hỏi:
- Ông già muốn gì ạ?
Ông già chào hỏi con cá và nói:
- Cá ơi! Hãy giúp tôi! Vợ tôi lại càu nhàu, mắng mỏ vì muốn máng cho lợn ăn mới. Nhà tôi, cái máng đã sứt mẻ rồi.
Con cá vàng đáp:
- Ông lão ơi! Đừng phải suy nghĩ thêm. Cứ về đi. Tôi sẽ giúp ông. Ông sẽ có một cái máng mới.
Ông lão trở về nhà, thì mụ vợ đã có một cái máng mới thật. Nhưng mụ lại quát to hơn:
- Điên à! Đòi một cái máng thật sao? Một cái máng thì có tác dụng gì đâu! Hãy đi tìm lại con cá và đòi một cái nhà rộng.
Vậy là ông lão lại bước ra biển. Biển xanh đã nổi sóng. Ông lão gọi con cá vàng. Con cá bơi lên hỏi:
- Ông lão ơi! Ông muốn gì ạ?
Người cụ lão chào một chú cá và nói:
- Làm ơn giúp tôi, chú cá ơi! Bà vợ của tôi cứ mắng tôi hoài và không cho tôi yên chút nào. Bà ấy muốn có một căn nhà đẹp.
Chú cá vàng lại đáp với ông cụ:
- Ông cụ ơi! Đừng suy nghĩ nhiều. Hãy về đi. Tôi sẽ cầu nguyện cho ông, ông sẽ có được một căn nhà rộng và đẹp.
Người cụ lão quay về ngôi lều của mình, không thấy lều nữa mà chỉ thấy một căn nhà đẹp phía trước, có cổng lớn làm bằng gỗ lim, trong và ngoài sáng bóng, có lò sưởi, sàn nhà trải lớp vôi trắng, và bà vợ đang ngồi bên cửa sổ. Bà nhìn thấy người cụ lão về và lại mắng nhiều như nước đổ vào mặt:
- Ngu xuẩn! Sao lại ngu đến thế! Đòi một cái nhà à? Trời ạ! Tìm con cá ngay và nói tao không muốn làm một mụ nông dân bình thường, tao muốn trở thành một bà nhất phẩm phu nhân kia.
Ngài cụ lão lại ra biển. Biển xanh đang sóng gió. Ngài gọi con cá vàng. Con cá bơi đến và hỏi:
- Ông cụ ơi! Có việc gì vậy?
Ngài cụ lão chào con cá và trả lời:
- Giúp tôi với, cá ơi! Bà vợ tôi lại điên rồ lên, không để tôi yên chút nào. Giờ đây bà ấy không muốn làm nông dân nữa mà muốn làm một bà nhất phẩm phu nhân.
Chú cá vàng lại đáp:
- Ông cụ ơi! Đừng lo lắng quá. Thiên đường sẽ ủng hộ ông.
Ông cụ quay lại. Ngạc nhiên ngắm một lâu đài to lớn, bà vợ đang đứng trên bậc thềm cao, mặc áo lông, đội mũ hoa rực, cổ đeo ngọc trai, tay trang sức vàng, chân đi giày đỏ. Xung quanh là mấy kẻ hầu vội vã phục tùng, còn bà thì lời lẽ chỉ biết quở mắng. Ông cụ bắt chuyện với bà vợ:
- Kính chào phu nhân, chắc bây giờ bà đã thấy hạnh phúc rồi phải không?
Bà vợ chỉ mắng một câu và giao cho ông dọn dẹp chuồng ngựa.
Sau một thời gian ngắn, bà lại tức giận, buộc ông lão đi tìm con cá:
- Ông đi tìm con cá và nói với nó tao không muốn làm bà phu nhân nữa, tao muốn làm nữ hoàng kia.
Ông lão hoảng sợ van xin:
- Mụ nói gì thế? Mụ có đang tỉnh không? Mụ đi không biết đường, nói không biết dẫn mà đòi làm nữ hoàng à? Người ta biết rồi, họ sẽ cười bỏng mặt.
Mụ vợ bực tức tát thẳng vào mặt ông lão:
- Mày dám tranh cãi à? Mày dám đối đầu với một bà nhất phẩm phu nhân à? Ra biển ngay đi, nếu không tao sẽ cho người đem mày đi.
Ông lão buồn rầu bước ra biển. Biển đang sóng mạnh. Ông gọi con cá vàng. Con cá bơi tới và hỏi:
- Ông cụ ơi! Ông cần gì thế?
Ông cụ chào con cá và nói:
- Bà vợ tôi lại bắt đầu điên rồ rồi. Bà ấy không muốn làm bà nhất phẩm phu nhân nữa, bà ấy muốn trở thành nữ hoàng.
Con cá đáp lại:
- Đừng lo, ông cứ về đi. Trời sẽ ủng hộ ông. Mụ già sẽ trở thành nữ hoàng.
Ông cụ quay về và thấy phía trước là cung điện lộng lẫy, mụ vợ ông đã trở thành nữ hoàng ngồi ở bàn tiệc. Những người lính đang phục vụ mụ những loại rượu quý từ các vùng xa xôi và dâng mụ những chiếc bánh ngon tuyệt. Xung quanh có một đội binh lính đeo gươm giáo sắc sảo. Ông lão kinh hãi, quỳ gối xuống đất chào mụ vợ và nói:
- Kính bạch nữ hoàng. Chắc bây giờ nữ hoàng đã thoải mái rồi phải không?
Mụ vợ không nhìn, chỉ ra lệnh đuổi ông đi. Những người lính đẩy ông ra ngoài, những binh lính vội vàng vỗ gươm ra đe dọa. Người dân xung quanh không rõ tình hình cũng chạy lại chế giễu ông và nói: “Đáng chết! Như vậy mới tỉnh táo, lâu lâu sau không thấy ai quấn quýt như họ nữa!”.
Sau một thời gian ngắn, mụ vợ lại tức giận. Mụ sai người đến gọi ông lão. Mụ nói:
- Mày đi tìm con cá, bảo nó tao không muốn làm nữ hoàng nữa, tao muốn trở thành Long Vương thống trị biển cả, để con cá vàng phục tùng tao và làm theo ý tao.
Ông lão không dám phản đối mụ. Ông lại bước ra biển. Một trận dông tố kinh khủng kéo đến, biển đang sóng gió. Ông gọi con cá vàng. Con cá bơi đến và hỏi:
- Ông cụ có việc gì vậy? Ông cần gì?
Ông cụ chào con cá và nói:
- Cá ơi, giúp tôi với! Thương tôi với! Sống sao được với mụ vợ quái ác này! Bây giờ mụ ấy không muốn làm nữ hoàng nữa, mụ muốn trở thành Long Vương trị vì trên biển, để bắt con cá vàng phải phục tùng mụ và làm theo ý muốn của mụ.
Con cá vàng không nói gì, lắc đuôi rồi lặn sâu xuống biển. Ông lão đứng trên bờ đợi mãi không thấy nó lên trả lời, mới quay về.
Khi trở về, ông lão sửng sốt, lâu đài, cung điện biến mất; thay vào đó, ông chỉ thấy túp lều nát ngày xưa, và trên bậc cửa, mụ vợ đang ngồi trước cái máng lợn sứt mẻ.
I. Giới thiệu về tác giả
- Alexander Pushkin (1799 - 1837) được coi là 'Mặt trời của văn học Nga', là một nhà thơ vĩ đại 'đã có ảnh hưởng sâu rộng không chỉ trong lịch sử văn học mà còn trong lịch sử tự giác của dân tộc Nga' (Nhận xét của N.A. Dobrolyubov).
- Các tác phẩm phong phú của Pushkin đã thể hiện một cách tuyệt vời tâm hồn của nhân dân Nga khát khao tự do và tình yêu.
- Trong bất kỳ thể loại văn học nào, tác phẩm của ông đều thể hiện một giọng điệu Nga trong sáng, thuần khiết và phản ánh cuộc sống một cách chân thực, giản dị.
- Công trình của Pushkin đa dạng: hơn 800 bài thơ tình, tiểu thuyết thơ (Eugene Onegin, 1823 - 1831), truyện dài (Ruslan và Ludmila, 1820), truyện ngắn (The Peasant Girl, 1830)...
II. Giới thiệu về cuộc gặp gỡ giữa ông lão và cá vàng
1. Bố cục
- Phần 1. Từ đầu đến “ta cũng chẳng cần gì”: Giới thiệu nhân vật và tình huống truyện.
- Phần 2. Tiếp theo đến “và làm theo ý muốn của tao”: Sự đền ơn của cá vàng và lòng tham của mụ vợ.
- Phần 3. Còn lại: Sự trừng phạt của cá vàng với lòng tham của mụ vợ.
2. Tóm tắt
Xưa kia, có một cặp vợ chồng sống cùng nhau trong một túp lều rách nát. Hàng ngày, ông chồng ra biển đánh cá, còn vợ ở nhà kéo sợi. Một hôm, ông ra biển đánh cá và bắt được một con cá vàng. Con cá van xin được thả ra và hứa sẽ đền ơn. Ông thả cá vàng mà không yêu cầu gì. Về nhà, ông kể chuyện cho vợ, nhưng bị vợ mắng té tát và quay lại. Mỗi lần ông yêu cầu, mụ vợ đều có mong muốn khác nhau, từ cái máng cho lợn ăn đến trở thành nữ hoàng. Cuối cùng, mụ muốn trở thành Long Vương để chi phối biển cả và bắt cá vàng phục tùng mọi yêu cầu của mụ. Cá vàng lặn xuống biển mất tích. Khi ông trở về, thì túp lều nát, còn vợ ngồi trước cái máng lợn sứt mẻ.
3. Nội dung
Chuyện về ông lão đánh cá nhắc nhở mọi người cần sống nhân hậu, biết ơn; tránh xa sự tham lam, ích kỷ và vô ơn.
4. Nghệ thuật
Cốt truyện cuốn hút, vẫn giữ được tính phát triển tự nhiên, giản dị của nghệ thuật dân gian; các yếu tố sáng tạo, mơ hồ...
III. Phân tích Ông lão đánh cá và con cá vàng
(1) Bắt đầu
Giới thiệu về tác giả Pushkin và tác phẩm 'Ông lão đánh cá và con cá vàng'.
(2) Nội dung chính
a. Tình huống sống của ông lão đánh cá và việc bắt được con cá vàng
- Tình huống sống của ông lão đánh cá:
- Chồng đánh cá, vợ kéo sợi.
- Trọ tại một túp lều gian tán ven biển.
- Tình huống bắt cá vàng:
- Một ông lão nghèo ra biển đánh cá. Hai lần đầu không bắt được gì, nhưng lần thứ ba, ông bắt được một con cá vàng. Cá van xin được thả và hứa sẽ đền ơn.
- Về nhà, ông kể chuyện cho vợ nghe. Mụ mắng ông và yêu cầu cá vàng phải thực hiện mong muốn của mụ.
b. Đền ơn của cá vàng và lòng tham của mụ vợ
- Lần thứ nhất, mụ yêu cầu một cái máng lợn mới.
- Lần thứ hai, mụ yêu cầu một căn nhà lớn.
- Lần thứ ba, mụ muốn trở thành bà nhất phẩm phu nhân.
- Lần thứ tư, mụ muốn trở thành nữ hoàng.
- Lần thứ năm, mụ muốn trở thành Long Vương trị vững trên biển.
c. Hậu quả của lòng tham
Cá vàng im lặng, chỉ đuôi phất phất rồi biến mất vào biển. Ông lão quay về nhà, nhưng thấy chỉ còn lại túp lều rách nát, còn mụ vợ thì ngồi trước cái máng lợn vỡ vụn.
(3) Kết luận
Xác nhận giá trị về nội dung và nghệ thuật của truyện 'Ông lão đánh cá và con cá vàng'.