Cầu Hàm Rồng

Cầu Hàm Rồng là một cây cầu đường bộ bắc qua sông Mã, nằm trên Quốc lộ 1 cũ và đường sắt Thống Nhất, thuộc khu vực Tào Xuyên, cách trung tâm Thanh Hóa khoảng 4 km về phía Bắc.

Lịch sử

Cầu Hàm Rồng cũ, được người Pháp xây dựng vào năm 1904, là cầu vòm thép không trụ giữa. Cây cầu này bị Việt Minh phá hủy vào năm 1947 trong chiến dịch tiêu thổ kháng chiến. Đến năm 1962, cầu Hàm Rồng mới được bắt đầu xây dựng và khánh thành vào ngày 19 tháng 5 năm 1964, với thiết kế gồm 2 nhịp dầm thép, đường sắt ở giữa, và hai bên là đường ô tô cùng lối đi bộ.

Trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam

Cầu Hàm Rồng giữ một vị trí giao thông quan trọng, là cây cầu đường sắt duy nhất bắc qua sông Mã. Đây là một địa điểm nổi tiếng trong chiến tranh Việt Nam, là mục tiêu chính của các cuộc tấn công và bảo vệ giao thông. Không lực Hoa Kỳ liên tục tấn công với cường độ cao và nhiều chiến thuật khác nhau. Các lực lượng bảo vệ cầu đã chiến đấu trong hàng trăm trận, bắn rơi hơn 100 máy bay. Không quân Việt Nam ở đây bắn rơi 4 máy bay Mỹ. Trung đoàn pháo phòng không 228 bảo vệ cầu đã bắn rơi 90 máy bay và được phong danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân, đổi tên thành Đoàn Hàm Rồng. Với vị trí đặc biệt, cầu được bảo vệ tốt: tại hai đầu cầu có hai ngọn núi (núi Rồng và núi Ngọc) chắn bom và giúp các lực lượng phòng không bắn chặn máy bay. Dù bị tấn công dữ dội trong cuộc chiến không quân đầu tiên từ năm 1964-1968, không quân Mỹ không thể đánh trúng cầu. Chỉ đến năm 1972, khi Mỹ sử dụng bom thông minh (bom laser), cầu mới bị tấn công và bị phá hủy hoàn toàn.

Năm 1973, cầu được tái thiết, trụ giữa được giữ lại làm móng cột ống, dầm thép cũ được tháo dỡ và thay thế bằng 2 nhịp dài 80 mét, đơn giản nhưng chắc chắn.

Trong thơ văn

Đoạn trích từ bài thơ 'Cái cầu' của thi sĩ Phạm Tiến Duật:

Cha gửi cho con một bức ảnh của cây cầu

Cha mới vừa xây xong qua con sông sâu

Xe lửa sắp qua, thư cha nói vậy,

Con hãy cho mẹ xem - xem lâu một chút

...

Yêu hơn cả cây cầu ao mà mẹ thường nấu đỗ

Đây chính là cây cầu trong bức ảnh từ xa;

Mẹ nói: cầu Hàm Rồng bắc qua sông Mã

Con cứ gọi đó là cây cầu của cha.

Cầu Hàm Rồng hiện tại

Hiện nay, cầu Hàm Rồng đã trở thành một di tích lịch sử quý giá, thu hút nhiều du khách khi đến thành phố Thanh Hóa. Học sinh và sinh viên thường lên cầu để vui chơi và ngắm hoàng hôn. Giao thông qua lại không nhiều, chủ yếu là các phương tiện thô sơ; mỗi khi ô tô nặng hoặc tàu hỏa đi qua, cầu sẽ rung lắc mạnh.

Từ cầu Hàm Rồng, người ta có thể chiêm ngưỡng vẻ hùng vĩ của dòng sông Mã, cầu Hoàng Long kết nối hai miền Nam - Bắc, và hồi tưởng về những năm tháng chiến tranh.

Kể từ năm 2009, dự án cải tạo cầu Hàm Rồng và khu vực xung quanh đã bắt đầu, chuyển đổi thành Công viên Hàm Rồng, một phần của 'Dự án Xử lý sạt lở khẩn cấp đê hữu sông Mã, đoạn từ km 39 + 350 – km 40 + 742 – Thanh Hoá' (gọi tắt là Dự án Hàm Rồng).

Ghi chú

Liên kết tham khảo

• Trang web UBND Thanh Hóa Lưu trữ ngày 27 tháng 5 năm 2007 trên Wayback Machine