Câu hỏi: Khi nào cần phẫu thuật cho trẻ bị hở hàm ếch?

Trong bài viết dưới đây, các chuyên gia từ Mytour sẽ chia sẻ thông tin về tình trạng hở hàm ếch ở trẻ cũng như đưa ra lời khuyên cho phụ huynh khi đối mặt với tình trạng này.

1. Hiểu rõ về sứt môi, hở hàm ếch ở trẻ

Sứt môi hoặc hở hàm ếch ở trẻ là một loại dị tật bẩm sinh xuất hiện trong quá trình phát triển của thai nhi do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tại Việt Nam, ước tính mỗi 700 trẻ mới sinh sẽ có một trường hợp bị khe hở môi hoặc hở hàm ếch.

Vết nứt ở môi 

Sứt môi hoặc khe hở môi là một loại dị tật xảy ra khi mô mềm của môi trên không liên kết với mũi. Các trường hợp của sứt môi có thể bao gồm: 

• Khe hở môi một phần là khi môi trên có một vết lõm nhưng không kéo dài đến mũi. 

• Sứt môi toàn phần xảy ra khi có một đường nứt dài kéo dài từ bờ môi trên đến nền mũi. 

• Sứt môi một bên là khi khe hở xảy ra ở một bên mũi phải hoặc trái. 

• Sứt môi hai bên là khi khe hở xảy ra ở cả hai bên mũi. 

• Sứt môi đơn là khi chỉ có khe hở xuất hiện ở môi trên mà không có ở vòm miệng.

Phần mô mềm ở môi trên không liên kết với mũi dẫn đến dị tật khe hở môi

Khuyết điểm hàm ếch 

Hở hàm ếch ở trẻ sơ sinh hoặc khe hở vòm là một sự cố xảy ra khi khẩu cái không phát triển đúng cách trong quá trình phát triển thai nhi, gây ra dị tật. Hở hàm ếch có thể được phân loại thành các dạng sau: 

• Khe hở xương ổ: Khe hở từ đường nướu của hàm trên xuống vòm miệng hoặc không. 

• Khe hở màng: Khe hở xuất hiện ở vùng mềm của khẩu cái ở phía sau vòm miệng. 

• Hở hàm ếch một phần: Một lỗ nhỏ xuất hiện ở khẩu cái mềm hoặc cứng. Trọng tình hơn là khi khe hở từ khẩu cái mềm đến khẩu cái cứng nhưng không chạm vào lỗ răng cửa. 

• Hở hàm ếch toàn diện: Khe hở từ khẩu cái mềm đến khẩu cái cứng và vượt qua lỗ răng cửa. 

• Hở hàm ếch đơn là khi khe hở xảy ra ở vòm mà không có ở môi. 

• Hở hàm ếch có thể kèm theo tình trạng sứt môi. 

Hở hàm ếch là một loại dị tật bẩm sinh do khẩu cái phát triển không bình thường

2. Khi nào cần phẫu thuật cho trẻ mắc bệnh hở hàm ếch? 

Phẫu thuật là phương pháp chính để điều trị dị tật hở hàm ếch ở trẻ từ sơ sinh đến cuối tuổi thiếu niên. Sau khi trẻ được sinh ra, bác sĩ sẽ quyết định liệu trẻ cần phẫu thuật dựa trên mức độ của tình trạng khiếm khuyết, kết hợp với chăm sóc đặc biệt từ cha mẹ. Câu trả lời cho câu hỏi khi nào cần phẫu thuật cho trẻ mắc bệnh hở hàm ếch là: 

• Trẻ từ 3 - 6 tháng tuổi, có cân nặng từ 6,5kg trở lên, được tiến hành phẫu thuật sửa môi. 

• Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên, hoặc sớm hơn, được tiến hành phẫu thuật sửa hàm ếch kết hợp với kiểm tra khả năng thính lực. 

• Từ 4 - 6 tuổi, trẻ được phẫu thuật đóng dò vòm và sửa sẹo ở môi, mũi. 

• Các phẫu thuật chỉnh hình thẩm mỹ sẽ được tiến hành từ dậy thì đến tuổi thiếu niên, kết hợp với hỗ trợ tâm lý để trẻ tự tin và hòa nhập vào cộng đồng. 

Ngoài phẫu thuật ngoại khoa để điều chỉnh dị tật, bác sĩ còn kết hợp các phương pháp khác như đánh giá chức năng ăn uống, phát âm, thính lực và phát triển (nếu cần thiết). 

Trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên sẽ được thực hiện phẫu thuật sửa môi

3. Làm thế nào để chăm sóc trẻ mắc khe hở môi? 

Ngoài các vấn đề liên quan đến việc quyết định trẻ cần phẫu thuật hở hàm ếch khi nào, chế độ chăm sóc trở thành mối quan tâm quan trọng của nhiều cha mẹ. Việc chăm sóc cho trẻ mắc sứt môi, hở hàm ếch có vai trò quan trọng giúp điều trị hiệu quả hơn. Dưới đây là những điều cha mẹ cần chú ý: 

• Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng không thể thay thế để giúp trẻ phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, cần chú ý tư thế khi cho bé bú để tránh việc sữa chảy vào mũi. 

• Thực hiện việc ăn trong tư thế ngồi hoặc nằm dọc để tránh sự tràn sữa vào mũi. Nếu trẻ không thể ăn được, có thể sử dụng bình bú đặc biệt để giữ thức ăn và sữa không tràn ra ngoài. 

• Vệ sinh răng miệng thường xuyên sau khi bé bú, đặc biệt là ở vùng bị khiếm khuyết. 

• Thực hiện việc nói và phát âm đều đặn, kết hợp với các phương pháp được bác sĩ khuyên dùng để cải thiện khả năng nói của trẻ. 

• Đưa trẻ đi khám định kỳ và tuân thủ liệu trình mà bác sĩ chuyên khoa đề xuất sẽ giúp trẻ sớm khắc phục được tình trạng hở hàm ếch. 

Mặc dù không gây ra nguy hiểm, nhưng hở hàm ếch có thể gây ra những vấn đề như nhiễm trùng tai, mất thính lực, khó khăn trong ăn uống, phát âm hoặc các vấn đề về răng. Đặc biệt, trẻ bị sứt môi, hở hàm ếch có thể gặp khó khăn khi giao tiếp với người khác, gây ra nhiều vấn đề tâm lý. Vì vậy, cha mẹ cần phải đưa trẻ đi kiểm tra và điều trị sớm để giúp con phát triển toàn diện nhất. 

Cha mẹ nên sớm đưa trẻ đi khám để được tư vấn và điều trị dị tật hở hàm ếch