Buzz
Cầu ngói Thanh Toàn, một trong những cây cầu độc đáo với kiến trúc 'thượng gia hạ kiều' cuối cùng tại Việt Nam, thu hút du khách mỗi năm bởi vẻ đẹp độc đáo.
Điểm độc đáo trong lịch sử của cầu ngói Thanh Toàn
Theo hồ sơ lịch sử, cây cầu ngói nổi tiếng ở Huế này được xây dựng vào năm 1776, nhờ vào công lao lớn của Trần Thị Đạo - người phụ nữ kiên cường và tài năng. Bà là cháu thứ 6 của một trong 12 anh hùng dân tộc, có công lớn trong việc khám phá và xây dựng làng Thanh Thủy, giữ chức vụ 'đặc kiến phụ quốc thượng tướng quân cẩm y vệ phó quản lĩnh'. Chồng bà cũng là một quan lớn trong triều đình thời đó. Mặc dù bà đã theo chồng ra Bắc một thời gian, nhưng sau đó bà quyết định trở về quê hương của mình.
Hình ảnh đẹp của cầu ngói Thanh Toàn (Ảnh ST)
Trong ngôi làng nhỏ, dòng sông chảy qua tạo nên bức tranh tĩnh lặng. Người dân chống chọi với thuyền đò để qua sông là hình ảnh quen thuộc. Nhận thức về khó khăn này, Trần Thị Đạo - một người phụ nữ có trái tim nhân ái, quyết tâm xây dựng cây cầu giúp bà con làng qua lại thuận tiện hơn. Cây cầu không chỉ là nơi giao thương mà còn là điểm dừng chân, nơi hòa mình vào khung cảnh yên bình, trò chuyện nhẹ nhàng giữa làng quê.
Khung cảnh đẹp của làng quê tại cầu ngói (Ảnh ST)
Lộ trình đến cầu ngói Thanh Toàn
- Địa chỉ: Làng Thanh Thủy Chánh, Phú Vang, Thừa Thiên–Huế
- Hướng dẫn đường đến cầu ngói Thanh Toàn
Tọa lạc ngoại ô Huế, cách trung tâm khoảng 7-8 km về phía Đông Nam. Quãng đường không quá xa, và có nhiều tuyến đường dẫn đến. Nếu bạn xuất phát từ trung tâm thành phố, hãy đi thẳng trên đường Tố Hữu, rẽ phải khi đến cuối đường, rồi tiếp tục đến điểm giao với đường Hoàng Quốc Việt và rẽ trái. Bạn sẽ tiếp tục đi về hướng chợ Cầu Ngói để đến nơi đây.
Cây cầu là điểm dừng chân ưa thích của cộng đồng (Ảnh ST)
Đường đi dễ tìm và gần khu vực, tuy nhiên đường khá nhỏ nên bạn chỉ nên sử dụng xe đạp hoặc xe máy để thuận tiện hơn.
Nét kiến trúc đặc sắc của cầu ngói Thanh Toàn
Những cây cầu với kiến trúc độc đáo như cầu ngói Thanh Toàn là hiếm hoi. Ở miền Bắc, có thể nhắc đến cầu Phú Khê và cầu Khúc Thoại. Tại miền Trung, chùa Cầu ở Hội An và cầu ngói Thanh Toàn là những điển hình. Các công trình này được xây dựng theo lối kiến trúc “thượng gia hạ kiều” (trên nhà, dưới cầu), đánh giá cao về giá trị nghệ thuật.
Cầu ngói Thanh Toàn với kiến trúc độc đáo tại Huế (Ảnh ST)
Cầu này được xây trên một hệ thống với 3 hàng trụ đỡ làm từ gỗ, mỗi hàng có 6 cột và trụ chống đỡ từ đá. Để ngăn chặn sụt lún, các hàng cột được liên kết bằng khối mộng. Hai đầu của cầu có mống cầu được liên kết với hệ thống trụ đỡ và thanh bê tông. Cầu còn được thiết kế với 7 hệ thống thoát nước.
Tổng thể cây cầu hình như một ngôi nhà với 7 phòng (Ảnh ST)
Ở hai đầu cầu, thanh đỡ chạy dọc vào giữa được làm gãy khúc vó phần hướng lên, tạo hình cong cho cây cầu và giúp thuyền bè qua lại dễ dàng hơn. Các trụ đỡ được liên kết bằng thân gỗ lớn, nằm ngang. Các thân gỗ này dựng phần cột làm nhà phía trên. Cây cầu có 4 hàng cột ở mỗi bên và lan can bằng gỗ để tăng độ an toàn.
Các cột trụ đỡ được chế tạo rất chắc chắn (Ảnh ST)
Ở gian giữa, có một bàn thờ được bịt kín, phần xung quanh được thiết kế thoáng đãng. The cầu ngói Thanh Toàn tại Huế với kiến trúc cổ điển, các cột xà theo kiểu xà kép, xà dưới đi qua mộng cột, xà trên đặt trên đầu cột.
Các trụ cầu được tạo đơn giản với kiểu dáng tiết diện vuông và tròn (Ảnh ST)
Hầu hết các bộ phận chống đỡ cho cây cầu được làm bằng gỗ, nhưng trên các cột và xà đều giữ kiểu dáng đơn giản với tiết diện vuông và tròn. Mái cầu được nghệ nhân chạm khắc cẩn thận với chủ đề tứ linh, với hình ảnh Long – Lân – Quy – Phụng. Trước đây, con Giao Long trang trí mái, nhưng sau đó được thay thế bằng đôi phượng trên nền trời và hai hình rồng ở hai đầu, tạo nên một diện mạo mới lạ.
Đặc điểm độc đáo của cầu ngói Thanh Toàn
Với chiều dài 16,85 mét và chiều rộng 4,63 mét, cầu được chia thành 7 gian như những phòng nhỏ của ngôi nhà. Cảm giác bên ngoài là một ngôi nhà truyền thống, bước vào bên trong là như bước vào một không gian trang trí bởi bàn thờ ở giữa và bàn ghế ở hai bên, đặc trưng cho kiểu kiến trúc “thượng gia hạ kiều” của cây cầu.
Đám đông khách tham quan cây cầu (Ảnh ST)
Nơi thờ cúng bên trong cầu ngói Thanh Toàn (Ảnh ST)
Nghe về lịch sử cầu ngói Thanh Toàn, bạn sẽ hiểu rằng cây cầu không chỉ là một công trình hữu ích giúp người dân đi lại thuận tiện, mà còn là điểm dừng chân lý tưởng trước cơn mưa, nắng hay để hóng mát trong những ngày hè oi bức. Với thiết kế như một ngôi nhà trải qua sông, nó mang đến sự thoải mái và tiện nghi.
Cây cầu là điểm hẹn lý tưởng để tránh nắng nóng mỗi ngày hè (Ảnh ST)
Ở đầu cây cầu, có một khu đất rộng thường là nơi diễn ra các hoạt động vui chơi, họp mặt và kinh doanh của cộng đồng làng. Gần đó, có một ngôi đình, là địa điểm quan trọng cho các sự kiện cộng đồng, hội làng, và thị trấn buôn bán.
Hội làng diễn ra dưới bóng cây cầu ngói (Ảnh ST)
Mỗi năm, vào ngày 3 Tết Nguyên đán, lễ hội Bài Chòi được tổ chức tại đây. Còn vào ngày 15 tháng 8 Âm lịch, một lễ hội lớn khác diễn ra tưởng nhớ bà Trần Thị Đạo. Trong ngày này, người dân tổ chức rước bà từ đình ra cầu để làm lễ, sau đó rước bà trở lại đình. Lễ hội kết thúc bằng các hoạt động văn hóa và trò chơi dân gian như đua thuyền, kéo co, và hò giã gạo. Ngoài ra, mỗi 2 năm một lần, lễ hội chợ quê cũng thu hút đông đảo người tham gia.
Lễ hội tại cầu ngói mang lại niềm vui cho cả làng (Ảnh ST)
Với lịch sử trải qua hơn hai thế kỷ, cầu ngói Thanh Toàn tự hào là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của cư dân làng Thanh Thủy. Điều đặc biệt không chỉ là vẻ đẹp nghệ thuật xuất sắc mà nó mang lại, mà còn ẩn chứa giá trị tinh thần to lớn. Nếu bạn có cơ hội ghé thăm thành phố Huế, đừng bỏ qua địa điểm du lịch độc đáo này.
