1. Đặc điểm của cây bạch đồng nữ
Cây bạch đồng nữ, hay còn được gọi là cây bấn trắng, cây mò trắng, có những đặc điểm như sau:
Bạch đồng nữ có hoa màu trắng
- Cây bạch đồng nữ có dạng bụi và có thể cao khoảng từ 1m đến 1,5m.
- Lá của cây to, mọc so le nhau, hình trứng và có nhiều lông mịn trên bề mặt. Chiều dài của lá từ 10 đến 20cm. Mép lá có nhiều răng cưa.
- Hoa của cây bạch đồng nữ màu trắng, đôi khi có màu hồng nhạt, thường mọc thành cụm lớn và có mùi thơm. Hoa nở vào tháng 7 và tháng 8. Sau đó, cây sẽ ra quả vào tháng 9 và tháng 10.
- Ở Việt Nam, bạch đồng nữ thường mọc dại ở khắp các tỉnh thành, từ miền núi đến vùng đồng bằng. Trên thế giới, loài cây này thường xuất hiện ở Philippines hoặc Indonesia.
2. Cách thu hái và chế biến
Gần như tất cả các phần của loại dược liệu này đều có tác dụng đối với sức khỏe. Do đó, cần thu hái, chế biến và bảo quản đúng cách để giữ nguyên được giá trị của cây:
- Về cách thu hái: Lá của cây bạch đồng nữ thường được sử dụng như một loại thuốc quý, có thể thu hoạch quanh năm, nhưng thời điểm lý tưởng nhất là khi cây sắp ra hoa hoặc đang ra hoa.
- Chế biến: Sau khi thu hoạch lá, bạn nên rửa sạch và phơi khô hoặc sử dụng máy sấy. Bạn cũng có thể cắt phần lá và thân nhỏ ra để sử dụng thuận tiện hơn.
- Phương pháp bảo quản: Đây cũng là yếu tố quan trọng để giữ trọn vẹn dược tính của cây. Sau khi sấy khô, bạn có thể đặt thuốc trong bao bì kín và để ở nơi khô ráo. Nếu để ở nơi ẩm ướt, phần thuốc vừa chế biến có thể bị ẩm mốc.
3. Công dụng của cây bạch đồng nữ
Những thành phần có trong cây bạch đồng nữ như flavonoid, tanin và coumarin,.... mang lại nhiều công dụng trong điều trị bệnh.
Bạch đồng nữ hỗ trợ trong việc giảm huyết áp
Trong y học cổ truyền, loại dược liệu này được biết đến với khả năng giúp giảm huyết áp, kích thích tiểu tiện, giảm đau. Lưu ý, lá cây thu hoạch trước khi cây ra hoa sẽ có hiệu quả hơn trong việc giảm đau so với lá cây được hái sau khi cây đã ra hoa.
Đúng với tên gọi, cây bạch đồng nữ thường được dùng để điều trị các vấn đề phụ khoa như viêm phụ khoa, chu kỳ kinh nguyệt không đều, viêm cổ tử cung,... Ngoài ra, loại thảo dược này cũng được áp dụng để chữa trị mụn nhọt, vàng da, giải độc, và làm dịu cơ thể trong những ngày nhiệt đới.
4. Các bài thuốc từ cây bạch đồng nữ
Thường được sử dụng đơn lẻ hoặc phối hợp với các loại dược liệu khác để điều trị bệnh, dưới đây là một số bài thuốc từ cây bạch đồng nữ được truyền miệng trong dân gian:
- Bài thuốc giải quyết vấn đề kinh nguyệt không đều, bạch đới,...
+ Bài thuốc số 1: Sử dụng từ 40 đến 80g lá bạch đồng nữ đã phơi khô, sắc với nước để uống hàng ngày.
Cây bạch đồng nữ có thể điều trị tình trạng kinh nguyệt không đều
+ Bài thuốc 2: Đối với bài thuốc này, bạn cần phối hợp bạch đồng nữ với nhiều loại dược liệu khác như ích mẫu, ngải diệp và hương phụ. Rửa sạch các nguyên liệu này và đun sôi trong nước, sau đó sắc lên và uống.
- Bài thuốc chữa bệnh thấp khớp:
Để tăng cường hiệu quả của liệu pháp, cần kết hợp loại cây này với những loại dược liệu khác. Cụ thể, bạn cần sử dụng các nguyên liệu sau:
+ 80g bạch đồng nữ.
+ 8g cây tầm xuân.
+ 120 dây gắm
+ đơn răng cưa, cà gai leo, đơn mặt trời, đơn tướng quân, cành dâu: Mỗi loại cần 8g.
+ Đặt tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị vào nồi nước và sắc lên. Chia thuốc sắc được thành 2 phần và uống 2 lần mỗi ngày.
- Bài thuốc chữa phần hoại tử của vết bỏng:
+ Sử dụng 1kg thân hoặc lá bạch đồng nữ tươi.
+ Sắc với 10 lít nước. Đun sôi và giảm lửa, đun trong khoảng 30 phút. Sau đó để nguội và dùng để ngâm vết thương. Ngâm 2 lần/ngày trong khoảng 1 tiếng mỗi lần. Hoặc có thể nhỏ giọt nước thuốc liên tục trên vết thương.
- Bài thuốc trị vàng da, vàng niêm mạc: Bạn chỉ cần dùng 80 đến 100g rễ cây bạch đồng nữ. Sau đó đun cùng với nước và uống.
- Bài thuốc trị giun sán: Dùng lá hoặc ngọn non. Rửa sạch và giã nát hoặc xay nhuyễn. Sau đó, ép lấy nước uống. Nên thực hiện trong 4 ngày liên tiếp và mỗi ngày uống 4 thìa cà phê.
- Chữa đau dạ dày: Bài thuốc này sử dụng lá cây bạch đồng nữ và chồi lá ổi. Sau khi rửa sạch hai nguyên liệu này, đun cùng nước để uống. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần khoảng 2 thìa cà phê. Khi không còn triệu chứng đau bụng, đầy hơi thì ngưng sử dụng thuốc.
5. Lưu ý
Để đạt được hiệu quả tốt nhất từ cây bạch đồng nữ, cần tuân thủ những điều sau:
- Không sử dụng quá 12 đến 16g bạch đồng nữ mỗi ngày.
- Tránh sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai, người có vấn đề về gan, thận.
- Không sử dụng thuốc nếu có người dị ứng với thành phần trong cây.
Nếu có dấu hiệu bất thường trên cơ thể, hãy đi khám bác sĩ
Mặc dù bạch đồng nữ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và có tác dụng chữa bệnh, nhưng cần sử dụng đúng cách để đạt hiệu quả tốt nhất. Các bài thuốc được đề cập chỉ mang tính tham khảo. Trước khi sử dụng thuốc, hãy tìm kiếm sự tư vấn chi tiết từ các bác sĩ chuyên nghiệp. Sử dụng sai cách có thể gây nôn mửa và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.