1. Tổng quan về cây bình bát
Để hiểu rõ hơn về cây bình bát có thể chữa trị những bệnh gì, chúng ta hãy tìm hiểu về đặc điểm, phân bố và tác dụng của loài cây này.
Đặc điểm
Na xiêm hay đào tiên là tên khác của cây bình bát. Cây này thường nhỏ, cao từ 5 - 7m, có cành non có lông và cành già nhẵn bóng. Lá hình mác, dài và mọc so le, mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông tơ, có kích thước khoảng 12 x 4cm.
Hoa của bình bát mọc thành cụm ở kẽ lá, màu vàng rất đẹp mắt. Quả của cây có hình tim, màu vàng hoặc vàng pha đỏ khi chín. Quả chín có thể ăn trực tiếp, trong khi quả xanh thường được phơi khô để dùng trong việc chữa bệnh. Cây thường ra hoa vào khoảng tháng 5 - 6, và có quả vào tháng 7 - 8.
Cây bình bát còn được gọi là na xiêm hoặc lê đào
Phân bố
Nguồn gốc và xuất xứ của cây bình bát là từ Trung Mỹ, Brazil, Nam Mexico và Peru. Ở Việt Nam, cây này phân bố rộng rãi, nhưng phổ biến nhất là ở các tỉnh miền Nam, đặc biệt là ở vùng Tây Nam bộ - nơi có nhiều kênh rạch, mương ao, sông suối.
Công dụng
Hiểu rõ công dụng của cây bình bát giúp ta biết được cây này được sử dụng để chữa trị những bệnh gì. Theo Y học Cổ truyền, từ lá, rễ, vỏ thân, quả và hạt của cây này đều có thể sử dụng trong việc chữa bệnh. Cụ thể, cây bình bát có vị chát và tính độc, có tác dụng kháng khuẩn, sát trùng, lợi tiểu và nhuận tràng.
Trong Y học Hiện đại, cây bình bát được biết đến với khả năng kháng khuẩn, kháng nấm; diệt trừ côn trùng, ấu trùng; và có tác dụng độc với các tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư mũi hầu, phổi và kết tràng.
Quả của cây bình bát không chỉ là lá trái cây mà còn được sử dụng trong việc chữa bệnh.
2. Cây bình bát có thể trị bệnh gì?
Những bài thuốc dưới đây sẽ giúp bạn hiểu được cây bình bát có thể trị bệnh gì.
Trị mề đay, mẩn ngứa
Để trị mề đay, mẩn ngứa, bạn cần sử dụng vài nhánh bình bát tươi và một bó lá dừa khô. Bạn đốt bó lá dừa khô để tạo lửa rồi hơ các nhánh bình bát tươi trên đốm lửa này để tạo khói. Sau đó áp vùng da bị ngứa qua làn khói đến khi thấy hết ra mồ hôi thì lau khô.
Trị đau nhức xương khớp
Nếu bạn gặp đau nhức xương khớp và khó di chuyển, hãy thử áp dụng phương pháp này. Lấy 2 - 3 quả bình tươi, đập nhẹ và hơ qua than cho nóng. Sau đó, chườm lên vị trí hoặc vùng xương khớp đau nhức. Bạn sẽ cảm thấy giảm đau một cách hiệu quả.
Cây bình bát có thể trị bệnh - bệnh đau nhức xương khớp
Trị bướu cổ
Ngoài những công dụng đã nêu, cây bình bát còn có khả năng chữa trị bệnh bướu cổ. Cách thực hiện tương tự như việc trị đau nhức xương khớp, là nướng nhẹ những quả bình bát tươi để cháy xém vỏ, sau đó đặt lên vùng cổ bị bướu. Thực hiện hàng ngày, mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 30 phút.
Trị tiểu đường
Cây bình bát còn có tác dụng hỗ trợ điều trị tiểu đường. Quả cây bình bát xanh sau khi bỏ hạt và phơi khô có thể sắc lấy nước uống. Mỗi ngày sử dụng 5g quả để sắc nước, giúp kiểm soát lượng đường trong máu cho bệnh nhân tiểu đường.
Trị tiêu chảy, kiết lỵ
Quả bình bát phơi khô không chỉ hỗ trợ điều trị tiểu đường mà còn chữa tiêu chảy và kiết lỵ hiệu quả. Dùng 12g quả bình bát khô sắc nước uống sẽ giúp cải thiện tình trạng tiêu chảy và kiết lỵ. Ngoài ra, đây cũng là cách an toàn và hiệu quả để diệt giun sán.
Bị tiêu chảy hoặc kiết lỵ có thể sử dụng nước sắc từ quả cây bình bát
Trị chấy rận
Ngoài việc trị giun sán, cây bình bát, đặc biệt là phần lá và hạt, có thể được dùng để nấu nước gội đầu, loại bỏ chấy rận gây ngứa. Ngoài ra, việc đốt và nghiền hạt cây, sau đó trộn với dầu dừa cũng có thể chữa lành ghẻ lở và các vấn đề da khác.
Trị lao phổi
Cách sử dụng cây bình bát để trị bệnh lao phổi rất đơn giản. Vỏ thân cây bình bát sau khi được thu hoạch về cắt mỏng và phơi khô. Mỗi ngày, sử dụng 20g vỏ thân cây bình bát sắc với 1 - 1,2 lít nước và uống. Cần kiên trì thực hiện mỗi ngày để đạt được kết quả tích cực.
3. Lưu ý khi sử dụng cây bình bát để chữa bệnh?
Khi sử dụng cây bình bát để điều trị bệnh, cần tuân thủ các lưu ý sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:
- Trao đổi với bác sĩ hoặc thầy thuốc trước khi sử dụng để được tư vấn và hướng dẫn đúng cách.
- Cần cẩn thận khi sơ chế cây bình bát để tránh tiếp xúc với nhựa cây có thể gây kích ứng cho da và mắt.
- Để đạt được hiệu quả mong muốn, cần kiên nhẫn và kiên trì trong quá trình sử dụng cây bình bát để điều trị bệnh.
- Người có tỳ vị hư yếu, phụ nữ mang thai, trẻ em hoặc người có bệnh nền nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng cây bình bát.
- Không nên kết hợp cây bình bát với thanh long để tránh nguy cơ gây ra ngộ độc do sự tương tác giữa hai loại quả này.
- Cần bảo quản cây bình bát ở nơi thoáng mát nhưng kín đáo để tránh thu hút côn trùng do mùi thơm dễ chịu của nó.