Cây bút toán (Bút toán) là một khái niệm trong kế toán dùng để ghi lại các giao dịch vào sổ kế toán. Mỗi bút toán có thể bao gồm nhiều mục, với mỗi mục là một định khoản nợ hoặc định khoản có. Tổng số tiền của định khoản nợ phải bằng tổng số tiền của định khoản có; nếu không, bút toán sẽ bị coi là không hợp lệ. Bút toán có thể bao gồm các mục đơn lẻ hoặc các mục lặp đi lặp lại như khấu hao tài sản cố định hay khấu hao vốn.
Cách ghi bút toán
- Trong các phần mềm kế toán, bút toán thường được nhập vào các module khác nhau như Phải Thu và Phải Trả, tương ứng với các sổ phụ, và có tác động gián tiếp đến sổ cái.
- Trên giấy, bút toán thường ghi các định khoản nợ trước, rồi đến các định khoản có. Các định khoản có thường được thụt vào bên phải để dễ phân biệt.
Các loại bút toán thường gặp
- Bút toán điều chỉnh.
- Điều chỉnh khấu hao tài sản cố định.
- Điều chỉnh doanh thu nhận trước.
- Điều chỉnh doanh thu chưa thu.
- Điều chỉnh chi phí trả trước.
- Điều chỉnh chi phí phải trả.
Ví dụ minh họa
Dưới đây là một ví dụ về định khoản theo hệ thống kế toán Việt Nam: Vào ngày 01/01/2009, Doanh nghiệp A thanh toán tiền thuê văn phòng một năm cho công ty B là 60 triệu đồng, thuế VAT 10% --> 6 triệu đồng. Tại công ty B, kế toán thực hiện định khoản như sau:
- Nợ TK 111: 66 triệu đồng
- Có TK 333: 6 triệu đồng
- Có TK 511: 60 triệu đồng