Buzz
| Đa búp đỏ | |
|---|---|
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Plantae |
| (không phân hạng) | Angiospermae |
| (không phân hạng) | Eudicots |
| Bộ
| Rosales |
| Họ (familia) | Moraceae |
| Chi (genus) | Ficus |
| Phân chi (subgenus) | Urostigma |
| Loài (species) | F. elastica |
| Danh pháp hai phần | |
| Ficus elastica Roxb. | |
Cây cao su đa hay còn được biết đến với các tên gọi khác như đa cao su, đa dai (tên khoa học: Ficus elastica) là một loài thực vật có hoa thuộc chi Đa (Ficus), có nguồn gốc từ vùng Đông Bắc Ấn Độ (Assam), lan rộng về phía Nam đến Indonesia (Sumatra và Java).
Đây là một loài cây gỗ lớn thuộc nhóm cây đa, có thể cao từ 30–40 m (thỉnh thoảng có thể cao đến 60 m), đường kính thân cây lên đến 2 m, với thân cây phát triển từ các rễ khí và rễ chính để cố định chặt vào đất và chịu được các cành cây to và nặng. Các lá của nó có hình dạng là ôvan, mặt trên lá láng, dài khoảng từ 10–35 cm và rộng từ 5–15 cm; lá lớn nhất có thể đạt tới 45 cm khi cây còn non, nhưng thường nhỏ hơn nhiều khi cây già (thông thường dài khoảng 10 cm). Các lá phát triển từ trong một búp bao phủ tại mô phân sinh gần ngọn, được gọi là búp đa, và chúng mở rộng khi lá mới mọc. Khi lá phát triển, búp bao rụng xuống. Bên trong mỗi lá non là một lá non khác đang chờ để mọc ra.
Tương tự như các loài cây đa khác, đa búp đỏ cần sự hiện diện của các loài ong đa (họ Agaonidae) đặc biệt để thụ phấn trong mối quan hệ đồng tiến hóa. Nhờ mối quan hệ này, cây đa búp đỏ không sản xuất ra nhiều loài hoa sặc sỡ hoặc có hương thơm để thu hút các loài côn trùng thụ phấn. Quả của cây có hình dạng ôvan, nhỏ, màu xanh lục-vàng, dài khoảng 1 cm, ăn được nhưng ít khi được ưa chuộng; chúng chứa hạt và được sử dụng để nuôi ấu trùng của loài ong bắp cày thụ phấn cho cây đa.
Trồng và ứng dụng
Cây cao su Ficus elastica thường được trồng làm cây cảnh ở ngoài trời ở các vùng không có giá rét, từ các vùng nhiệt đới đến vùng Địa Trung Hải, và cũng được trồng trong nhà ở những nơi có khí hậu lạnh hơn.
Đa búp đỏ thích nắng nhưng không chịu nhiệt độ cao quá mức. Cây có thể sống sót trong điều kiện khô hạn, nhưng lại phát triển tốt trong môi trường nhiệt đới mưa nhiều. Khi trồng làm cây cảnh, giống cây Robusta có lá cứng hơn, rộng hơn và thẳng hơn, thường được sử dụng thay cho dạng hoang dã. Có nhiều dạng khác nhau của cây này, thường có các lá đầy màu sắc.
Phần lớn cây trồng được sản xuất thông qua phương pháp nhân giống vô tính bằng cách cắt cành hoặc chiết cành.
Đa búp đỏ có thể tạo ra nhựa mủ màu trắng sữa, và trong một số trường hợp, nhựa mủ này được sử dụng để sản xuất cao su. Tuy nhiên, sản lượng không đáng kể so với cây cao su. Nhựa mủ từ đa búp đỏ cũng được sử dụng để sản xuất kẹo cao su Hubba Bubba của công ty Wrigley.
