Buzz
Ta và cây cột điện có điểm chung nào?
Một lần đi trên đường, suy tư về cuộc sống, ta bỗng nhận ra một cảnh: cây cột điện trơ trụa, đắm chìm dưới những tờ giấy quảng cáo, tìm việc làm, khoan cắt bê tông,... Tình cờ đó, ta tự hỏi, chúng ta giống nhau thế nào? Như cây cột điện, ta cũng được dán nhãn từ xã hội, từ gia đình.
Ban đầu, chúng ta có thể giống những cây cột điện bị dán đầy nhãn, nhưng đó chỉ là bắt đầu. Sự trưởng thành bắt đầu khi ta chân thành nhìn lại, nhận ra những nhãn nào đang làm trở ngại, làm mất cơ hội cho sự phát triển bản thân.
Bài Học Từ Việc Bị Dán Nhãn
Những Nhãn Đầu Đời
Khi mới đến Sài Gòn từ Huế, vì nói theo giọng địa phương, mỗi khi ra ngoài chơi thường bị bạn bè trêu chọc là 'đồ Bắc Kỳ con'... Mặc dù không hiểu tại sao họ lại trêu và không cần phải giải thích mình không phải người Bắc, nhưng mình vẫn tỏ ra kiên định, dẫn đến việc bị hội đồng đánh mà vẫn cứng đầu tranh luận.
Có lúc, cô giáo dạy môn Nhạc không cho mình đứng hát vì sợ mất điệu. Đó là lúc những cái mác tiêu cực đầu tiên bắt đầu xuất hiện.
Tự nhận mình là 'người địa phương', có giọng khó nghe, mình trở nên nhút nhát, không dám nói. Khi được chọn bài văn mẫu và cô muốn mình đọc trước lớp - điều đó thực sự là vinh dự, nhưng sợ hãi đã làm mình từ chối.
Vì không kết bạn được, sau giờ học mình chỉ dành thời gian cho việc đọc sách và học. Thành tích học tập cũng rất tốt vì vậy.
Lúc lên lớp 8, mình được chọn vào nhóm bồi dưỡng học sinh giỏi để tham gia thi đua cho trường. Tham gia 5 môn: Toán, Hóa, Lý, Văn và Tin học. Do đã từ nhỏ học karatedo và taekwondo nên cũng được thầy thể dục chọn để tham gia thi Hội Khỏe Phù Đổng.
Và đó, là lúc chiếc nhãn thứ hai xuất hiện - 'học sinh giỏi toàn diện'...
Cụm từ “học sinh giỏi” không khiến mình sợ hãi, vì mình nghĩ rằng ở cấp hai, chỉ cần nỗ lực một chút là có thể dễ dàng đạt được danh hiệu học sinh giỏi. Nhưng hai từ “toàn diện” mới là điều khiến mình cảm thấy áp lực, không dám bỏ lỡ bất cứ điều gì, kết quả là... Ngoại trừ huy chương võ thuật thành phố, mình thất bại hoàn toàn ở các mặt khác.
Vì kết quả đó, mình cảm thấy thất vọng các giáo viên, bộ môn, từ đó mất hứng thú, bắt đầu lười biếng, say sưa chơi game. Lên cấp 3, mình đắm chìm trong thế giới game như đã kể nhiều lần.
Còn bạn, bạn có nhận ra rằng bạn cũng từng phải đối mặt với những nhãn mác tương tự như vậy không?
Nhãn tự dán
Sau một thời gian làm việc, mình may mắn được cộng đồng thiết kế công nhận, đạt được một số thành tựu nhỏ, sau đó gia nhập công ty GEEK Up với vai trò là một chuyên gia thiết kế sản phẩm số.
Ở giai đoạn đầu, việc xây dựng hình ảnh cho công ty, đồng nghiệp thường nhắc nhở mình cần phải tỏ ra tự tin, chứng minh được khả năng chuyên môn. Mình phải là người đứng đầu giải quyết mọi vấn đề của nhóm thiết kế, thậm chí là cả dự án của công ty, bởi thiết kế là trụ cột của GEEK Up lúc đó.
Dù bây giờ mình đã nhận ra, đó là một lời động viên và niềm tin từ các đồng nghiệp đang cùng mình đổ công sức cho công ty. Nhưng vào thời điểm đó, mình không nhận ra điều đó. Nguyên nhân là do tính tự ái của mình đã phát triển quá mạnh trong một thời gian dài, nên tự ái này tin rằng đó là một sự công nhận. Hay nói cách khác, một chiếc nhãn mới đã được gắn lên mình – chiếc nhãn “mình là một chuyên gia”.
Vì chiếc nhãn này, mình đã phải gồng mình luôn tỏ ra biết rõ và cứng đầu bảo vệ quan điểm của bản thân. Hậu quả là mình đã tạo ra những cuộc tranh luận không đáng có, khiến nhiều đồng nghiệp và khách hàng của công ty không hài lòng. Và hơn thế nữa, mình luôn cảm thấy kiệt sức cả tinh thần lẫn cảm xúc, rơi vào trạng thái mệt mỏi.
Hóa ra, nhãn tự dán có hại không chỉ đến từ người khác, mà còn từ chính bản thân mình.
Còn bạn, bạn có tự dán cho mình nhãn nào mà cuối cùng khiến bạn cảm thấy mệt mỏi không?
