Cây ngái (sung dại) mang lại lợi ích gì cho sức khỏe con người?

Cây ngái, hay còn được gọi là cây sung dại, sung ngái, là một loại cây mọc tự nhiên trong hoang dã có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe con người, đặc biệt có khả năng điều trị nhiều loại bệnh.

Cây ngái là một trong nhiều loại cây thuốc quý mọc hoang, được sử dụng làm thuốc chữa bệnh mang lại hiệu quả không ngờ. Hãy cùng Mytour tham khảo những bài thuốc từ cây ngái, cũng như những điều cần lưu ý khi sử dụng cây thuốc này để đạt hiệu quả tốt nhất và an toàn cho sức khỏe nhé!

Tìm hiểu về cây ngái

Cây ngái là gì?

Cây ngái đã được mô tả từ năm 1972, trong văn hóa dân gian còn gọi là cây sung dại, sung ngái, một loại cây mọc tự nhiên trong hoang dã. Tên khoa học của cây ngái là Ficus Hispida L.f, thuộc họ dâu tằm Moraceae. Ngoài ra, cây ngái còn được biết đến với các tên khác như dã vô hoa, ngái sung, sung rừng, mạy mọt (tiếng Tày), chị cu điăng (tiếng Dao), loong tốt (tiếng Cadong).

Tính chất của cây ngái

Cây ngái có nhiều đặc điểm tương tự như cây sung và cây vả. Chúng gần giống cây sung, cao khoảng từ 5 đến 7m và có thân gỗ nhỏ. Cành non mềm, thân cây trống, nhánh cây mạnh mẽ màu nâu, phủ một lớp lông cứng nhẹ, khi cây già thì mịn và chắc khỏe.

Các lá cây có hình trái xoan, dạng bầu dục đối xứng. Lá tròn ở phần gốc và nhọn ở phần đỉnh, có răng cưa, lông nhám ở cả hai mặt lá. Lá cây ngái dài từ 15 – 30cm và lớn gấp 3 lần so với lá sung, có nhiều lông nhám.

Trong năm, cây thường ra hoa từ tháng 1 đến tháng 4, mọc thành cụm ở gốc thân và các cành già. Chúng ra quả từ tháng 5 đến tháng 10, thường mọc ở phần thân gần mặt đất. Quả cây ngái giống quả sung nhưng lớn hơn, vỏ mượt, có lông nhám và vết trắng nhỏ trên bề mặt.

Ngoài ra, trên cây ngái thường có dây tầm gửi ký sinh gọi là tầm gửi cây ngái. Dây tầm gửi này hấp thụ dưỡng chất từ cây sung ngái, có nhiều ứng dụng trong việc chữa bệnh.

Cây ngái phân bố rộng khắp trên thế giới, đặc biệt phổ biến ở Trung Quốc, Malaysia, Lào, Ấn Độ,… Tại Việt Nam, cây ngái mọc hoang ở nhiều loại địa hình và khí hậu khác nhau. Phổ biến nhất là ở các vùng đồng bằng, trung du và miền núi phía Bắc, như Hưng Yên, Bắc Kạn, Hải Dương, Nghệ An,…

Các phần sử dụng làm dược liệu

Theo các nghiên cứu và kinh nghiệm dân gian, gần như mọi phần của cây ngái đều có thể được sử dụng để chế biến thành dược liệu để điều trị bệnh. Ví dụ như:

• Lá cây ngái: Chế biến thành dược liệu khô quanh năm bằng cách thu hoạch lá trưởng thành, loại bỏ lá hỏng, sau đó rửa sạch, sấy hoặc phơi khô.
• Vỏ thân cây: Thu hoạch vào mùa xuân khi cây có nhiều nhựa nhất. Vỏ cây sau khi thu hoạch được tẩy vỏ, ngâm nước và sau đó cắt thành lát, sấy hoặc phơi nắng.
• Rễ cây: Thu hoạch vào mùa thu, chỉ lấy phần vỏ của rễ, rửa sạch và sấy hoặc phơi khô.
• Búp lá non: Rửa sạch và sử dụng trực tiếp.
• Quả cây: Thu hoạch khi chín vào mùa đông, sau đó đốt thành than và ngâm rượu hoặc sấy khô để làm thuốc.

Công dụng của cây ngái

Theo Y học cổ truyền Việt Nam, trong Đông y đặc biệt, lá cây ngái có tính mát, vị đắng, có tác dụng thanh nhiệt, trừ thấp, tiêu tích và hoá đờm.

Theo các nghiên cứu khoa học, cây ngái chứa các thành phần như: Glutinol, friedlin epifriedelanol, lupeylacetate, hợp chất béo, steroid, oleanolic acid, taraxerol,…

Công dụng của cây ngái có thể kể đến như:

• Thanh nhiệt, giải độc, lọc cơ thể, tăng cường chức năng gan và thận, giúp ăn ngon, ngủ sâu
• Tiêu phù ở người bị tích nước, phù thũng
• Tăng cường xương cốt, giảm đau, chữa bệnh về xương khớp
• Kích thích tiết sữa, trị tắc tia sữa, giúp mát sữa, lợi sữa ở phụ nữ mang thai hoặc cho con bú
• Chữa bệnh tiêu chảy và đau bụng
• Điều trị bệnh trĩ nội, trĩ ngoại

Một số bài thuốc từ cây ngái giúp điều trị bệnh

Lưu ý: Khi sử dụng các bài thuốc, nên tham khảo ý kiến của chuyên gia trước. Nếu có dấu hiệu bất thường, cần tới các cơ sở y tế để kiểm tra.

Cây ngái điều trị bệnh tiểu đường

• Người mắc bệnh tiểu đường có thể dùng 50g rễ cây ngái, 50g thổ phục linh, 30g rễ cây cối xay, 20g mã đề, 20g cỏ xước, rửa sạch và đem sao vàng trên chảo nóng. Sắc các loại thuốc này với nước trong khoảng 15 phút và uống mỗi ngày. Bài thuốc này giúp tăng tiểu tiện, kích thích hoạt động của bàng quang.

Tầm gửi cây ngái điều trị phù thận và suy thận

• Tầm gửi cây ngái điều trị phù thận và suy thận, chúng sinh sống trên thân cây ngái để hút dưỡng chất từ cây (dưới dạng ký sinh).
• Chuẩn bị 40g tầm gửi sung ngái, 30g mỗi loại cây dâu tằm, lá ngũ trảo và rau dừa nước, 15g mã đề và 15g cỏ nhọ nồi, rửa sạch và đem sắc thuốc trong nước ngập cho đến khi cô đặc chỉ còn khoảng 1 bát. Chia thành 3 phần uống sáng, trưa, tối sau bữa ăn, đồng thời kiêng ăn các thức ăn có chứa gia vị mặn.

Cây ngái giảm đau và khớp nhức

• Bạn chuẩn bị 50g rễ ngái sung, 50g rễ cỏ xước, 30g dây đau xương, 30g rễ cây si rồi đem sao vàng, sau đó sắc thành nước thuốc, uống mỗi ngày giúp giảm đau nhức xương khớp, mỏi khớp tay chân, mỏi lưng, hết mỏi và cứng khớp.

Chữa phong thấp, sưng khớp, đau nhức

• Sử dụng 40g rễ cây ngái, 20g tầm gửi ngái, 15g rễ cây xấu hổ tía, 12g rễ cây cam sành phơi khô. Sắc hết các cây thuốc này với 1 lít nước cho đến khi cạn chỉ còn khoảng 300ml. Chia bài thuốc thành 3 phần và uống hết trong ngày, kiên trì uống mỗi ngày. Đây là bài thuốc Đông y giúp giảm đau, giảm viêm sưng, mạnh gân cốt, giúp đi lại và vận động linh hoạt hơn.

Cây ngái chữa chứng phù thũng

• Chứng phù thũng là tình trạng cơ thể bị tích nước, dịch gây sưng phù và thường gặp ở bàn chân, bàn tay, bụng hoặc ngực. Cần chuẩn bị 50g vỏ cây thái sợi sao vàng, 30g lá sung, 30g mã đề và 1 nhúm nhỏ bồ hóng. Thái nhỏ tất cả rồi sắc với 0.5 lít nước, đun kỹ cho đến khi chỉ còn lại khoảng 100ml thì tắt bếp. Chia thành 2 phần, uống trong ngày, kiên trì dùng bài thuốc này trong khoảng 5 – 7 ngày.

Lưu ý khi dùng cây ngái chữa bệnh

Khi sử dụng các bộ phận cây ngái để làm thuốc chữa bệnh, cần chú ý những điều sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất:

• Trước khi sử dụng vỏ cây và quả ngái làm thuốc, hãy ngâm chúng trong nước vo gạo qua đêm để làm sạch và loại bỏ nhựa độc. Vì trong vỏ cây và quả ngái khi còn non có chứa nhựa độc hại, có thể gây ra các vấn đề như tiêu chảy hoặc nôn mửa khi sử dụng.
• Hãy phân biệt rõ ràng giữa cây ngái, cây vả và cây sung để sử dụng một cách hiệu quả và an toàn, bởi vì chúng có sự tương đồng lớn với nhau.
• Tránh sử dụng các loại thuốc từ cây ngái cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Trong trường hợp điều trị cho trẻ em, nên giảm liều lượng xuống một nửa.
• Bệnh nhân cần kiên nhẫn và kiên trì sử dụng các loại thuốc trên trong thời gian dài, kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học. Hiệu quả của chúng còn phụ thuộc vào cơ địa, tình trạng bệnh và sự phù hợp với mỗi người.

Đó là những thông tin cơ bản về cây ngái và những lợi ích bất ngờ mà nó mang lại cho sức khỏe con người. Hãy tiếp tục theo dõi để biết thêm nhiều thông tin thú vị và hữu ích từ Mytour!

Nguồn: Trung tâm dược liệu Vietfarm

Mua túi thơm tại Mytour để tạo không gian nhà cửa luôn thơm mát: