1. Đặc điểm chung của cây ngũ gia bì
Cây ngũ gia bì còn được biết đến với tên gọi khác là xuyên gia bì. Đây là một loại cây cảnh rất phổ biến và được ưa thích. Trong y học cổ truyền, ngũ gia bì được sử dụng làm vị thuốc hỗ trợ điều trị các vấn đề như xương khớp, giảm đau và nhiều tác dụng khác.
Đặc điểm
Cây ngũ gia bì là loại cây bụi, có thân cây trưởng thành có thể cao từ 1-7m, với cành nhánh rậm rạp và có gai mềm. Lá mọc so le, có hình dạng lá kép chân chim, thường màu sẫm bóng. Hoa mọc ở đầu cành, có cuống dài khoảng 4cm, nhỏ, màu trắng lục, với cánh hoa hình tam giác. Quả hình cầu dẹt, mọng, khi chín có màu đen và bên trong có 2 hạt. Cây ngũ gia bì thường giữ được màu xanh quanh năm nếu được chăm sóc đúng cách, kể cả trong nhà khi thiếu ánh sáng.
Các loại ngũ gia bì phổ biến
Ngũ gia bì gai: Loại này thường được sử dụng trong y học, có gai mềm.
Ngũ gia bì cẩm thạch: Thường được sử dụng làm cây cảnh, có lá đa màu sắc độc đáo.
Ngũ gia bì hương: Hoặc còn gọi là tế trụ gia bì, thường mọc dưới dạng bụi, có thân cây cao, thuộc vào nhóm cây quý hiếm.
Cây ngũ gia bình được trồng để làm điểm nhấn nội thất
2. Một số ưu điểm về sức khỏe của cây ngũ gia bình
Ngũ gia bình là một loại dược liệu đã được sử dụng trong y học truyền thống từ lâu với nhiều lợi ích cho sức khỏe:
Hỗ trợ điều trị các vấn đề về xương khớp
Ngũ gia bì có hương vị đắng, tính ôn, và cay. Là loại dược liệu có hiệu quả đối với các vấn đề như phong thấp, đau xương khớp, và cung cấp sức mạnh cho cơ bắp và gân cốt. Chúng có khả năng làm dịu cơ bắp, thư giãn và giảm đau do xương khớp gây ra. Đó là tác dụng quan trọng nhất của loại cây này.
Bảo vệ chống
mệt mỏi
Các thành phần trong ngũ gia bì có tác dụng tích cực trong việc cân bằng hồng cầu, bạch cầu và huyết áp, giúp giảm bớt cảm giác mệt mỏi và tăng sức bền của cơ thể, đặc biệt là đối với những người làm việc dưới áp lực và thiếu oxy.
Thuốc an thần tự nhiên
Ngũ gia bì chứa các thành phần có khả năng cân bằng giữa sự ức chế và kích thích của trung khu thần kinh. Do đó, loại cây này được biết đến với tác dụng an thần, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Cây ngũ gia bì là một loại dược liệu có nhiều tác dụng trong y học cổ truyền
Hiệu quả đối với hệ miễn dịch
Trong cây ngũ gia bì chứa các thành phần kích thích sự sản xuất kháng thể để chống lại vi khuẩn, virus, và viêm nhiễm. Do đó, chúng được sử dụng như một phương pháp hỗ trợ cho hệ miễn dịch, đặc biệt trong việc chống viêm trong các trường hợp bệnh viêm cấp và mạn tính.
Đuổi muỗi và làm sạch không khí
Một trong những lý do mà người ta ưa chuộng sử dụng cây ngũ gia bì là cây cảnh trong nhà để đuổi muỗi. Việc để cây này trong nhà thực sự hiệu quả trong việc xua đuổi muỗi, điều này đã được nghiên cứu và chứng minh qua thực tế. Bên cạnh đó, một lợi ích quan trọng của cây ngũ gia bì làm cây cảnh là khả năng làm sạch không khí. Cây có khả năng tự nhiên điều chỉnh khí hậu, đặc biệt là khi đặt trong nhà, cây có khả năng hút các chất độc hại như formaldehyd.
Ngũ gia bì là một loại cây cảnh có khả năng làm sạch không khí
3. Các bài thuốc từ cây ngũ gia bì
Trong lĩnh vực y học dân tộc, cây ngũ gia bì được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc điều trị các vấn đề liên quan đến xương khớp và một số bệnh phổ biến khác. Có một số bài thuốc như sau:
Phương pháp trị đau nhức xương khớp
Lấy nguyên liệu ngũ gia bì, sau đó thái lát mỏng và ngâm trong rượu với tỷ lệ 100g ngũ gia bì cho vào 1 lít rượu có độ cồn 30 độ. Đợi khoảng 10-15 ngày để thuốc ngấm, sau đó sử dụng mỗi ngày khoảng 30ml vào buổi tối trước khi đi ngủ. Phương pháp này giúp giảm đau nhức xương khớp, đau lưng, mỏi gối, làm dịu tâm trí và cải thiện giấc ngủ.
Giải pháp trị bệnh chân tay run
Kết hợp nguyên liệu ngũ gia bì với ngưu tất, thạch hộc, nhục quế và gừng. Sắc nước uống từ hỗn hợp này cho đến khi triệu chứng run tay giảm đi. Phương pháp này có tác dụng tốt trong việc cân bằng khí huyết, giảm đau và các vấn đề về xương khớp, làm dịu cơ thể, cải thiện tình trạng tay run không kiểm soát được nếu tuân thủ và áp dụng đúng cách.
Giải pháp trị sưng đau khớp kéo dài
Kết hợp nguyên liệu ngũ gia bì, trinh nữ, bưởi bung, tục đoạn, lá ngải và cát căn. Sắc nước uống mỗi ngày 2 lần. Tiếp tục đến khi cảm nhận được sự cải thiện về triệu chứng.
Phương pháp trị mạnh gân cốt, hỗ trợ cho yếu xương
Sử dụng nguyên liệu ngũ gia bì kết hợp với mộc qua, ngưu tất và thực hiện việc sắc nước uống hoặc phơi khô, nghiền thành bột để hòa cùng rượu uống hàng ngày. Phương pháp này được áp dụng cho những trường hợp yếu xương, liệt dương, mong muốn tăng cường gân cốt và cả trường hợp trẻ em chậm phát triển.
Phương pháp trị bệnh gout
Sử dụng nguyên liệu ngũ gia bì phối hợp cùng trinh nữ, ngưu tất nam, tục đoạn, bồ công anh, cà gai leo, tất bát, cát căn, đơn hoa, quế, kinh giới,... Sắc nước uống mỗi ngày 1 thang, duy trì cho đến khi cảm nhận được sự ổn định về sức khỏe.
Ngũ gia bì - Phương pháp đông y hữu ích trong điều trị bệnh
4. Những điều cần biết khi sử dụng ngũ gia bì làm thuốc
Dựa trên tính chất của ngũ gia bì, việc sử dụng loại cây này trong điều trị cần lưu ý các vấn đề sau:
-
Tránh sử dụng ngũ gia bì đối với những người có cơ địa âm hư, nóng trong, bốc hỏa do thuốc có thể gây hại.
-
Không kết hợp các bài thuốc từ ngũ gia bì với thuốc tây hoặc thực phẩm chức năng để tránh phản ứng không mong muốn hoặc tương tác thuốc, gây hại cho sức khỏe.
-
Trong quá trình sử dụng thuốc từ ngũ gia bì, nếu có biểu hiện lạ cần dừng ngay và tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ khi cần thiết.
Cây ngũ gia bì được coi là một phương pháp đông y có nhiều hiệu quả, đặc biệt là trong việc giảm đau xương khớp. Mặc dù không chứa chất độc, việc sử dụng ngũ gia bì làm thuốc cần được hướng dẫn bởi những người có kinh nghiệm hoặc chuyên gia y tế.