Cây xương rồng Nopal

Cây xương rồng Nopal (Opuntia ficus-indica), còn được gọi là OFI, là một loại xương rồng quan trọng tại các vùng hoang mạc và bán hoang mạc toàn cầu, có nguồn gốc từ Mexico. Tên phổ biến là xương rồng Nopal Mexico, cần phân biệt rõ với xương rồng tai thỏ (Opuntia cochenillifera / Nopalea cochenillifera). OFI nổi bật với nhiều công dụng như làm thuốc, trang trí, thực phẩm, thức ăn gia súc, và được coi là siêu thực phẩm.

Nopal còn được ứng dụng trong y học như một loại thuốc chống viêm, nhuận tràng, hoặc thuốc hỗ trợ điều trị tiểu đường và viêm dạ dày. Nó chứa nhiều chất xơ và chất nhầy có lợi.

Nopal có thể giúp điều chỉnh độ nhạy của cơ thể với insulin.

Mô tả

Opuntia ficus-indica là một loài cây đa bội, lưỡng tính và có khả năng tự thụ phấn. Loài Opuntia sinh sống trong môi trường bán khô hạn, vì vậy nước là yếu tố chính ảnh hưởng đến sự phát triển của chúng. Chúng đã thích nghi với điều kiện khô bằng cách phát triển các đặc tính như sự mọng nước.

Cây bụi lâu năm Xương rồng Nopal có thể cao từ 3 đến 5 mét, có thân mọng nước, dày và thuôn dài, gọi là cladodes. Chúng có lớp biểu bì dạng sáp để chống thấm nước và phản xạ ánh sáng mặt trời. Quả chùm ra hoa sau 1–2 năm, màu sắc quả dao động từ xanh nhạt đến đỏ đậm.

Cây nở hoa với ba màu sắc rõ rệt: trắng, vàng và đỏ. Hoa bắt đầu xuất hiện từ đầu tháng 5 cho đến đầu mùa hè ở Bắc bán cầu, và quả sẽ chín từ tháng 8 đến tháng 10. Quả có thể ăn được sau khi được làm lạnh vài giờ, ngoài lớp vỏ dày bên ngoài. Chúng có hương vị gần giống như dưa hấu. Phần thịt quả có thể là đỏ tươi, tím, trắng hoặc vàng, chứa nhiều hạt nhỏ cứng có thể khó nuốt; những người có vấn đề về tiêu hóa nên tránh ăn hạt.

Cách sử dụng

Tiêu thụ của con người

O. ficus-indica được tiêu thụ phổ biến như thực phẩm. Quả của nó được xuất khẩu khắp nơi trên thế giới, có thể ăn tươi và chứa lượng vitamin C cao nhất so với bất kỳ loại trái cây nào. 'Lá' (hay cladodes - thực tế là thân) được chế biến và ăn như rau, gọi là nopalitos. Chúng được cắt thành dải, có thể gọt vỏ hoặc không, sau đó chiên với trứng và ớt jalapeños, thường được dùng như món ăn sáng. Chúng có kết cấu và hương vị tương tự như đậu que. Quả hoặc lá có thể được luộc, ăn tươi hoặc chế biến với nước trái cây, xào, làm món ăn kèm với thịt gà, hoặc thêm vào taco. Mứt và thạch từ quả có màu sắc và hương vị giống dâu tây và quả sung. Tại Mexico, Opuntia có thể được sử dụng để làm một loại đồ uống có cồn gọi là thuốc giảm đau ruột kết.

Tại Sicily, một loại rượu mùi với hương vị lê gai được gọi là ficodi được sản xuất, có hương vị tương tự như rượu khai vị. Ở Malta, có một loại rượu mùi tên là bajtra (từ tiếng Malta có nghĩa là lê gai) được chế biến từ quả này, thường mọc hoang ở nhiều cánh đồng. Trên đảo Saint Helena, lê gai còn được biết đến với tên gọi rượu mùi địa phương, Tungi Spirit.

Thức ăn cho gia súc

Ngành chăn nuôi gia súc ở Tây Nam Hoa Kỳ đã bắt đầu trồng O. ficus-indica để cung cấp thức ăn tươi cho gia súc. Cây xương rồng không chỉ là nguồn thức ăn mà còn được dùng làm hàng rào. Gia súc được cho ăn nhiều loại xương rồng không có gai. Mặc dù miếng đệm xương rồng có hàm lượng chất khô và protein thô thấp, nhưng chúng rất hữu ích như một chất bổ sung trong điều kiện khô hạn. Ngoài giá trị dinh dưỡng, độ ẩm của xương rồng cũng giúp giảm việc tưới nước cho gia súc trong mùa khô. Nhiều loài động vật hoang dã cũng ăn quả lê gai.

Ngăn chặn xói mòn đất

Opuntia ficus-indica được trồng dọc theo các hàng rào để kiểm soát xói mòn một cách hiệu quả và tiết kiệm chi phí ở lưu vực Địa Trung Hải. Dưới các hàng rào này và khu vực xung quanh, các tính chất vật lý của đất, cũng như hàm lượng nitơ và chất hữu cơ, được cải thiện rõ rệt. Tính ổn định của đất được nâng cao, giảm thiểu sự chảy nước và xói mòn, đồng thời tăng khả năng trữ nước và thấm. Việc trồng lê gai còn hỗ trợ sự phát triển của các loài thực vật khác bằng cách cải thiện các điều kiện môi trường khắc nghiệt, tạo điều kiện cho sự xâm chiếm và phát triển của các loài thảo mộc.

Opuntia ficus-indica đang được áp dụng hiệu quả tại Tunisia và Algeria để làm chậm và điều chỉnh sự di chuyển của cát, đồng thời tăng cường phục hồi lớp thực vật, giảm thiểu sự suy thoái của các ruộng bậc thang nhờ vào hệ thống rễ sâu và khỏe của nó.

Ghi chú

Tài nguyên bên ngoài

• Tài liệu liên quan đến Opuntia ficus-indica trên Wikimedia Commons
• Dữ liệu về Opuntia ficus-indica trên Wikispecies
• Vườn thực vật Hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Chỉ số Tên Cây Úc (biên tập). “Opuntia ficus-indica”. Chỉ số Tên Thực Vật Quốc Tế.