1. Chân vòng kiềng là gì, tại sao trẻ bị chân vòng kiềng
1.1. Khái niệm chân vòng kiềng
Chân vòng kiềng (chân cong, chân hình chữ O) là dạng biến dạng của chân thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi. Trẻ mắc chân vòng kiềng sẽ khi đứng, ngón chân hướng về phía trước và khi chạm nhau, đầu gối vẫn có khoảng cách mặc dù cả hai bên cá chân tiếp xúc nhau.
Hiện tượng chân vòng kiềng ở trẻ nhỏ
1.2. Nguyên nhân dẫn đến chân vòng kiềng ở trẻ
Lí do gây ra hiện tượng chân vòng kiềng ở trẻ nhỏ là:
- Thiếu Vitamin D
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi và photpho tốt hơn, từ đó giúp xương phát triển bình thường. Thiếu vitamin D trong thời gian dài có thể làm giảm khả năng hấp thu các chất này vào xương, ảnh hưởng đến sự phát triển của xương.
- Phương pháp nuôi dưỡng không khoa học
Trẻ đi sớm, thời gian tập đi kéo dài và thiếu rèn luyện thể chất; hoặc sử dụng địu hoặc cắp nách quá sớm,... đều có thể góp phần làm cho trẻ bị chân vòng kiềng.
- Đối với trẻ sơ sinh
Đối với trẻ sơ sinh, hầu hết trường hợp chân vòng kiềng là do tư thế trong bụng mẹ khiến cho chân bé thường bị uốn cong. Khi sinh ra, nhiều trẻ vẫn giữ thói quen này vì đã quen với tư thế ấy.
2. Cha mẹ cần làm gì khi chân bé bị vòng kiềng
2.1. Phương pháp kiểm tra xem trẻ có bị chân vòng kiềng không
Nếu lo lắng về việc xử lý tình trạng chân bé bị vòng kiềng, cha mẹ cần kiểm tra xem trẻ thực sự có bị như vậy hay không. Để làm điều này, đặt bé ở tư thế nằm ngửa, duỗi thẳng hai chân, để cho hai mắt cá trong chạm vào nhau sau đó đo khoảng cách giữa hai đầu gối của trẻ tại vị trí lồi cầu trong của xương đùi.
Đo khoảng cách giữa hai đầu gối của trẻ để kiểm tra xem có bị chân vòng kiềng hay không
Khi kết quả đo được dưới 10cm, đó là dấu hiệu trẻ đang phát triển bình thường. Khi kết quả đo trên 10cm, cha mẹ cần đưa trẻ đến khám bác sĩ để được tư vấn can thiệp.
2.2. Phương pháp cha mẹ nên áp dụng khi phát hiện trẻ bị chân vòng kiềng
Như đã nêu ở trên, đối với hầu hết trẻ sơ sinh, hiện tượng chân vòng kiềng do tư thế quen từ trong bụng mẹ gây ra, làm chân bé cong. Dần dần, chân trẻ sẽ trở lại bình thường nên cha mẹ không cần phải lo lắng làm thế nào khi chân bé bị vòng kiềng. Trong trường hợp này, cha mẹ cũng không cần phải nắn chân cho trẻ vì việc đó không có tác dụng.
Nếu trẻ vượt qua 2 tuổi mà vẫn có chân vòng kiềng hoặc gặp những vấn đề sau, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để biết cách xử lý khi chân bé bị vòng kiềng:
- Trẻ gặp khó khăn khi đi lại và thường xuyên than phiền đau chân
Vì chân bé ngắn hơn bình thường, việc đi lại có thể gặp nhiều khó khăn và dễ gây đau chân.
- Chân không đối xứng
Nếu chân vòng kiềng chỉ xuất hiện ở một bên hoặc chân bé không đối xứng, cũng cần kiểm tra vì đây có thể là dấu hiệu của một bệnh nguy hiểm ở trẻ.
3. Cách hỗ trợ điều chỉnh chân vòng kiềng cho trẻ
3.1. Cho bé bú sữa mẹ
Sữa mẹ chứa nhiều chất dinh dưỡng và các loại vitamin quan trọng cho sự phát triển hệ xương của bé. Trong 6 tháng đầu sau sinh, việc bú sữa mẹ hoàn toàn là cần thiết để hỗ trợ hệ xương phát triển tốt nhất. Sữa mẹ cũng cung cấp vitamin D giúp ngăn chặn còi xương - một trong những nguyên nhân gây chân vòng kiềng. Khi bé bắt đầu ăn dặm, cha mẹ nên đảm bảo cung cấp đủ canxi và vitamin D từ thực phẩm để hỗ trợ sự phát triển của hệ xương.
Nếu bé có dấu hiệu chân vòng kiềng và gặp khó khăn khi di chuyển, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ để được tư vấn cách giải quyết.
3.2. Nắn chân và tay cho bé
Nắn nhẹ nhàng cả hai chân giúp lưu thông máu và khuyến khích bé duỗi thẳng chân ra. Việc này nên thực hiện đều đặn từ 6 tháng đến 1 tuổi. Hướng nắn từ trong ra ngoài, từ đùi đến chân giúp giảm nguy cơ chân vòng kiềng. Đến khoảng 1 tuổi, hiện tượng này sẽ giảm đi.
3.3. Tránh tập đi sớm
Trẻ trước 9 tháng không nên được cho ngồi trên xe tập đi quá sớm vì hệ xương chân của bé chưa đủ phát triển. Thích hợp nhất là sau 9 tháng vì nếu tập đi quá sớm, trọng lượng cơ thể có thể gây áp lực lớn lên chân, dẫn đến biến dạng chân.
Trước khi tập đi, hãy đảm bảo bé đã có khả năng giữ thăng bằng của cơ thể. Luôn luôn giữ sát bé trong quá trình tập đi, sử dụng chăn hoặc gối để nâng đỡ phía sau bé, tránh nguy cơ té ngã có thể ảnh hưởng đến hệ xương và cột sống của bé.
3.4. Bổ sung canxi và vitamin D đầy đủ
Thiếu vitamin D có thể làm giảm hấp thu canxi và phosphorus, gây trở ngại cho sự phát triển xương. Canxi và vitamin D rất quan trọng đối với sự phát triển xương của bé, vì vậy việc bổ sung chúng đầy đủ là cần thiết để giảm nguy cơ chân vòng kiềng.