Buzz
1. Tầm quan trọng của việc chăm sóc hậu sinh?
1.1. Hậu sinh là gì?
Hậu sinh là thuật ngữ chỉ giai đoạn 6 tuần sau khi sinh (tính từ ngày sinh con). Quá trình mang thai khiến cho các cơ quan sinh dục của phụ nữ phải phát triển để thích nghi với sự có mặt của thai nhi. Sau khi sinh, khoảng 6 tuần sau, ngoại trừ tuyến vú tiếp tục phát triển để nuôi con, các cơ quan sinh dục và cơ thể sẽ dần trở lại như trước thai kỳ.
1.2. Lý do cần quan tâm đến hậu sản là gì?
Sau khi sinh, tất cả phụ nữ đều trải qua giai đoạn hậu sản. Trong thời kỳ này, việc chăm sóc sức khỏe cả về thể chất và tinh thần đều rất quan trọng vì nếu không chú ý, họ có thể mắc phải các vấn đề hậu sản.
Chăm sóc hậu sản đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phục hồi sức khỏe và tinh thần sau sinh cho phụ nữ
Thực tế hiện nay cho thấy có rất nhiều phụ nữ sau sinh phải đối mặt với các vấn đề hậu sản do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó, nguyên nhân phổ biến nhất thường là do việc chăm sóc hậu sản không đúng cách. Các nguyên nhân gây ra bệnh hậu sản bao gồm:
- Trong quá trình mang thai, nếu phụ nữ không được chăm sóc đúng cách, sau khi sinh có thể gặp phải tình trạng suy nhược cơ thể, thể lực kém, thiếu dinh dưỡng.
- Trước khi sinh, phụ nữ phải trải qua giai đoạn căng thẳng và mệt mỏi kéo dài, dẫn đến cơ thể khó hấp thụ chất dinh dưỡng. Sau khi sinh, việc kiệt sức và mắc bệnh hậu sản là điều không tránh khỏi.
- Áp lực từ việc chăm sóc con nhỏ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của phụ nữ.
- Việc kiêng cữ sau sinh không đúng cách cũng gây hậu quả nghiêm trọng. Ví dụ, một cơ thể cần ít nhất 6 tuần để hồi phục sau sinh nhưng quan hệ tình dục quá sớm có thể gây tổn thương cho cơ quan sinh dục và dễ mắc các vấn đề viêm nhiễm.
- Công việc chăm sóc con nhỏ có thể gây ra mệt mỏi và căng thẳng, tạo áp lực lên cả tinh thần lẫn thể chất.
- Quá trình sinh nở không suôn sẻ hoặc việc giữ vệ sinh không đúng cách có thể dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa.
Bên cạnh những vấn đề đã nêu, sau khi sinh, nhiều người thường tập trung vào việc chăm sóc em bé mà quên đi sức khỏe của người mẹ. Trong khi quá trình mang thai và sinh nở là một thay đổi lớn về cả thể chất và tâm lý đối với phụ nữ. Do đó, họ thường bị bỏ qua trong việc chăm sóc hậu sản, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh hậu sản như:
- Phụ khoa.
- Vết rạn da.
- Tình trạng rụng tóc.
- Vấn đề táo bón và trĩ.
- Trầm cảm sau sinh.
- Xuất huyết sau sinh.
- Khó khăn trong việc lấy lại vóc dáng sau sinh.
- Vấn đề về ngực như viêm vú, áp lực trên vú, tắc nghẽn ống sữa,...
- Cảm giác đau ở khu vực hậu môn.
- Nhiễm trùng đường sinh dục.
- Tâm trạng không ổn định: đây là vấn đề phổ biến nhất. Phụ nữ sau khi sinh thường trải qua biến động tâm lý và có thể gặp phải 3 dạng rối loạn tinh thần: buồn ngắn ngủi (xảy ra từ ngày thứ 3 - 6 sau sinh và chỉ kéo dài vài ngày), trầm cảm (duy trì trên 10 ngày) và rối loạn tinh thần sau sinh.
2. Các điều cần lưu ý khi chăm sóc sau sinh
2.1. Chăm sóc vết mổ một cách cẩn thận
Sau khoảng 3 - 5 ngày sinh em bé, vết mổ sẽ lành dần. Trong thời gian này, mẹ cần lau sạch cơ thể hoặc tắm nhanh với nước ấm, sau đó lau khô vết mổ. Không được băng kín hoặc sử dụng dung dịch khử trùng trên vết mổ nếu không có sự cho phép từ bác sĩ.
2.2. Về sản dịch và chu kỳ kinh nguyệt
Trong vài tuần đầu sau sinh, có thể sẽ có sản dịch chảy ra khỏi âm đạo. Trong 4 ngày đầu tiên, sản dịch thường có màu đỏ, sau đó chuyển sang màu hồng đến khoảng ngày thứ 9. Sau ngày thứ 10, sản dịch sẽ chuyển sang màu nâu sẫm, sau đó dần trở nên nhạt và ít đi, cuối cùng sẽ biến mất hoàn toàn trong vòng 2 - 4 tuần sau sinh.
Nếu không chăm sóc hậu sản đúng cách, có thể gặp nguy cơ bị bế sản dịch gây nguy hiểm đến tính mạng
Về chu kỳ kinh nguyệt, thường thì những phụ nữ cho con bú mẹ đầy đủ sau khi sinh khoảng 6 tháng sẽ có chu kỳ kinh trở lại. Thời gian này kéo dài từ 4 - 6 tuần đối với phụ nữ không cho con bú mẹ hoàn toàn hoặc không cho con bú.
Để chăm sóc hậu sản tốt, phụ nữ cần chú ý vệ sinh vùng kín thường xuyên và đúng cách để tránh nguy cơ viêm nhiễm vùng kín, gây ra các bệnh lý phụ khoa hoặc tình trạng nhiễm trùng nguy hiểm cho sức khỏe.
2.3. Vệ sinh cá nhân
Sau quá trình sinh nở, cơ thể sản phụ tiết ra rất nhiều mồ hôi, vì vậy sau sinh, họ cần được tắm gội sạch sẽ. Việc này có thể thực hiện được sau 3 - 4 ngày sinh, nhưng cần phải tắm gội trong phòng thoáng đãng và dùng nước ấm, tắm nhanh và tuyệt đối không ngâm mình trong bồn tắm. Sau khi tắm xong, cần phải lau khô người và mặc quần áo ngay. Không được tắm và gội đồng thời.
Bên cạnh đó, sau khi sinh, phụ nữ cũng cần chú ý vệ sinh vùng kín và hậu môn sạch sẽ, không được thụt rửa hoặc đặt bất kỳ vật gì vào trong âm đạo. Trong thời gian còn có sản dịch, cần thay băng vệ sinh thường xuyên để tránh nhiễm trùng và nên kiêng quan hệ tình dục.
2.4. Về chế độ ăn uống sau sinh
Trong việc chăm sóc hậu sản, dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng vì trước đó, sản phụ phải trải qua một cuộc chuyển dạ tiêu tốn nhiều năng lượng. Nếu có một chế độ ăn uống đầy đủ và khoa học, cơ thể và sức khỏe của người phụ nữ sẽ nhanh hồi phục, sớm có đủ sữa cho con bú.
Sau khi sinh, phụ nữ cần duy trì một chế độ dinh dưỡng cân bằng để sớm hồi phục và đảm bảo có đủ sữa cho con.
Đối với trường hợp sinh mổ: trong 6 giờ đầu sau mổ không nên ăn gì, sau đó cần đảm bảo nguyên tắc ăn từ lỏng đến đặc và chỉ khi đã xì hơi mới được ăn cơm. Trong ngày đầu tiên, sản phụ nên uống nước đường hoặc nước lọc, ăn cháo loãng đến khi đã xì hơi thì ăn uống như bình thường.
Trong thời kỳ sau sinh, việc chăm sóc sức khỏe cần được ưu tiên, bao gồm tránh sử dụng chất kích thích, uống đủ nước, và tăng cường dinh dưỡng từ rau củ và trái cây. Việc cho con bú cũng đòi hỏi mẹ cung cấp đủ canxi và protein thông qua khẩu phần ăn hàng ngày.
Chăm sóc tuyến vú là một phần quan trọng của quá trình hậu sản, đảm bảo sức khỏe của vùng vú giúp mẹ sản xuất sữa tốt hơn cho con.
Để đảm bảo sức khỏe của tuyến vú sau sinh, mẹ cần luôn giữ cho vùng này sạch sẽ, tránh nứt nẻ và nhiễm khuẩn.
Việc cho con bú sớm sau khi sinh không chỉ giúp kích thích sự sản xuất sữa mà còn giúp tử cung co hồi nhanh chóng.
Sự chăm sóc kỹ lưỡng và cho con bú sớm là hai yếu tố quan trọng giúp mẹ hồi phục sau sinh một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Hãy quan sát kỹ các dấu hiệu của tắc tia sữa để phát hiện sớm và xử lý kịp thời, tránh tình trạng áp xe vú.
Vấn đề vận động và nghỉ ngơi là một phần quan trọng của quá trình hậu sản.
Vận động sau sinh là rất quan trọng để giúp tử cung phục hồi nhanh chóng và tránh các biến chứng sau sinh như bế sản dịch hay chảy máu.
Sau khi sinh, việc vận động nhẹ nhàng giúp cơ thể hồi phục và tránh nguy cơ biến chứng.
Sau khi sinh con, phụ nữ cần duy trì các bài tập nhẹ nhàng để phục hồi sức khỏe và tinh thần.
Nghỉ ngơi là cần thiết.
Sau khi trải qua quá trình sinh nở và mất nhiều năng lượng, việc nghỉ ngơi là quan trọng để phục hồi sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Giai đoạn này, việc hỗ trợ từ người thân để có đủ giấc ngủ (8 - 9 giờ/ngày) là vô cùng quan trọng. Khi có đủ giấc ngủ, sức khỏe và năng lượng sẽ được phục hồi, giúp cải thiện việc tiết sữa và tránh căng thẳng và trầm cảm sau sinh.
Chăm sóc hậu sản là vô cùng quan trọng và không thể xem nhẹ. Điều này giúp tránh được các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của phụ nữ sau sinh, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay khi có xu hướng tăng cao về trầm cảm sau sinh. Sự quan tâm và chăm sóc từ người thân giúp giảm bớt áp lực, giúp phụ nữ cảm thấy thoải mái và hạnh phúc trong vai trò làm mẹ.
