Chân sói (Đa-ni-en Pen-nắc) bao gồm phân tích tóm tắt nội dung chính, lập dàn ý, cấu trúc, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng với bối cảnh sáng tác, sự ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm và sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp các em học sinh hiểu sâu hơn môn văn 8
Người viết
1. Lý lịch
- Đa-ni-en Pen-nắc (1944), là một nhà văn vĩ đại người Pháp.
2. Sự nghiệp
- Trong thời thơ ấu, ông sống cùng gia đình ở châu Âu, châu Á và châu Phi, trải qua nhiều trải nghiệm đa dạng từ cuộc sống luôn biến động đó đã trở thành nguồn cảm hứng quan trọng cho việc sáng tác của ông sau này.
- Đa-ni-en Pen-nắc đã thành công với nhiều thể loại: tiểu luận, tự truyện, tiểu thuyết, truyện tranh, kịch bản phim,… Một số tác phẩm nổi tiếng viết cho thiếu nhi của ông đã được dịch sang tiếng Việt: Cún bụi đời (1982); Chân sói (1984); Nỗi buồn thời cắp sách (2007)…
Sơ đồ tư duy của tác giả Đa-ni-en Pen-nắc:
Tác phẩm
1. Khám phá tổng quan
a. Nguồn gốc
- Trích Chân sói – một trong những tác phẩm kinh điển của văn học thiếu nhi Pháp và đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ trên thế giới.
- Tóm tắt tiểu thuyết Chân sói – tiểu thuyết ngắn bao gồm bốn phần:
+ Phần 1 kể về cuộc gặp gỡ kỳ lạ giữa cậu bé tên là Phi Châu và Sói Lam ở vườn thú. Sói Lam chỉ còn lại một mắt. Con mắt kia của nó đã bị mất trong một cuộc giao tranh với con người. Con sói và cậu bé nhìn nhau bằng một mắt trong khu vườn thú vắng vẻ và yên bình.
+ Phần 2 mô tả về nhân vật Sói Lam. Phi Châu nhìn thấu vào con mắt của Sói Lam và câu chuyện về gia đình của sói được hiện lên trong đó. Câu chuyện được kể ở góc độ thứ ba nhưng đôi khi được chuyển sang góc độ thứ nhất qua lời kể của nhân vật Sói Lam. Sói Lam kể về những cuộc chạy trốn khỏi sự săn đuổi của gia đình sói ở Bắc Cực xa xôi, nơi lạnh giá.
+ Phần 3 diễn biến câu chuyện về nhân vật Phi Châu. Sói Lam nhìn sâu vào mắt Phi Châu và câu chuyện của cậu bé đã hiện ra với cuộc hành trình mưu sinh khó khăn trên khắp châu Phi. Sau tai nạn xe buýt, cậu bé được mẹ Bia và cha Bia cứu sống, chăm sóc và sống cùng họ ở Châu Phi Xanh. Tại đây, cây cối bị tàn phá ngày càng nhiều và hạn hán nghiêm trọng đã xảy ra. Vì vậy, gia đình Phi Châu buộc phải rời bỏ vùng đất này đến “Thế Giới Khác”.
+ Phần 4 kể về việc gia đình Phi Châu chuyển đến thành phố và cha Bia được làm việc trong sở thú. Mẹ Bia lo lắng vì vài tháng qua một con mắt của Phi Châu đã nhắm lại. Mắt của Sói đã lành từ lâu, nhưng nó nghĩ trong khu vườn thú u ám này, chỉ cần nhìn bằng một mắt là đủ. Nhưng bây giờ Sói có Phi Châu làm bạn. Sói nhìn ra thế giới xung quanh với những người bạn và các loại cây phong phú. Nó nghĩ hình ảnh tươi đẹp này đáng nhìn bằng cả hai mắt. Vì vậy, “nhấp một cái”, mí mắt của sói mở ra và “nhấp một cái”, mí mắt của cậu bé mở ra.
b. Tình huống căng thẳng: 2 phần
- Phần 1 (từ đầu đến “Nhưng tên cậu là gì nhỉ?”): Chân sói
- Phần 2 (phần còn lại): Mắt con người
c. Thể loại: tiểu thuyết
d. Phương thức diễn đạt: tường thuật tự sự kết hợp miêu tả, diễn đạt cảm xúc
e. Tóm tắt
Khi Sói Lam và Phi Châu nhìn sâu vào nhau bằng một mắt và nhìn vào sâu trong tâm trí của nhau, Phi Châu thấy cuộc sống trước khi Sói Lam bị bắt vào sở thú. Sói Lam sinh ra ở vùng Bắc Cực lạnh giá, có mẹ là Sói Hỏa Đỏ và sáu người anh em, trong đó có em trai Sói Ánh Vàng. Một đêm, toán thợ săn tìm để bắt gia đình Sói. Sói Ánh Vàng tò mò muốn biết con người như thế nào nên nó rời mẹ và anh em và đến nơi toán thợ săn. Sói Lam tỉnh giấc và đuổi theo em mình. Khi đến, nó thấy Ánh Vàng bị mắc kẹt trong lưới và con người đang mừng vui vì bắt được nó. Sói Lam chỉ còn cách cắn đứt lưới để Ánh Vàng chạy thoát và nó bị bắt thay em. Và từ đó, Sói Lam bị đưa đến các vườn thú trong mười năm. Khi Sói Lam nhìn vào mắt Phi Châu, nó thấy cuộc sống khổ cực của cậu bé. Phi Châu đến từ châu Phi nóng bức và khô cằn. Vì chiến tranh, cậu phải rời xa gia đình và đi theo gã lái buôn. Từ đó, cậu kết bạn với chú lạc đà Hàng Xén. Nhưng một ngày, Hàng Xén bị bán và cậu bị bán cho Vua Dê và trở thành người chăn dê và cừu. Nhờ trí thông minh và yêu thương động vật, cậu trở thành người chăn dê và cừu giỏi và được Vua Dê giữ lại làm việc hai năm. Cậu cũng kết bạn với Báo và trở thành bạn thân thiết, được Báo giúp chăn dê và cừu.
2. Ý nghĩa về nội dung và nghệ thuật
a. Ý nghĩa về nội dung
- Cuộc sống của Sói Lam và Phi Châu bị đối xử tàn nhẫn bởi con người nhưng họ tìm thấy tình yêu và sự đoàn kết trong nhau cũng như với các loài động vật khác
- Câu chuyện tập trung vào mối quan hệ giữa Sói Lam và Phi Châu
- Cảnh báo về tình trạng tàn ác và sự phân biệt đối xử của con người đối với các loài động vật
b. Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng kỹ thuật miêu tả nhân vật đặc sắc
- Xây dựng cốt truyện hấp dẫn, lôi cuốn, có sự liên kết giữa các chương trong tác phẩm
Sơ đồ tư duy văn bản Mắt sói: