Buzz
Đặc tính sinh học chỉ đóng một vai trò nhỏ trong cách chúng ta nhìn nhận thế giới này. Không phải mọi ý kiến đều có thể được dự đoán dựa trên giới tính: không phải chàng trai nào cũng thích màu đen và không phải cô gái nào cũng yêu màu hồng. Bởi thế, toàn bộ ý tưởng về việc học cách nói chuyện với ai đó “kiểu phụ nữ” hoàn toàn là vô giá trị - không phải dựa trên kinh nghiệm cá nhân hay góc độ ngôn ngữ học.
Khi một người phụ nữ nói rằng: “Em ổn”, câu nói đó có thể mang 20 ý nghĩa khác nhau. Cô ấy có thể ổn thật, hoặc có khi đang ốm, hoặc có thể đang ngoại tình, hoặc có thể đó chỉ là một-cách-nói-lịch-sự thay cho: “Biến đi”.
Ngữ điệu quan trọng lắm. Nếu cô ấy nói: “Em ỔN”, sau khi bạn quên sinh nhật cô ấy 2 năm liên tiếp thì đó rõ ràng là sự tức giận, không cần bất kì một “quan điểm phụ nữ” nào khác ở đây cả.
Nhiều thập kỷ trước, các nhà ngôn ngữ học đã không ngừng tranh luận về câu hỏi này: Liệu đàn ông và phụ nữ có nói cùng một ngôn ngữ với nhau không? Và mọi nghiên cứu chưa bao giờ dẫn đến một câu trả lời chính xác. Đúng, có những sự khác biệt tồn tại, nhưng đó là từ những yếu tố khách quan như: giáo dục, môi trường, văn hóa, tầng lớp kinh tế và xã hội…
Các nhóm người sử dụng ngôn ngữ để tạo ra cộng đồng. Vì thế, để nổi bật và đánh dấu sự khác biệt so với người khác, một số cô gái (hoặc chàng trai) sử dụng các thói quen nói của riêng mình và theo thời gian, nó đã trở thành sự tự nhiên và cuối cùng trở thành một đặc trưng.
Đàn ông và phụ nữ giao tiếp khác nhau theo một số cách, nhưng chủ yếu là do họ đã được cha mẹ, thầy cô và văn hóa xã hội định hình như vậy và không dễ bỏ được những thói quen đó. Điều này xảy ra với cả đàn ông và phụ nữ chứ không riêng gì một ai hay một giới tính nào.
' SỰ XUẤT HIỆN CỦA MỘT MÔ HÌNH '
- Thường sử dụng các cụm từ: “Nếu bạn có thể”, “có thể”, “gần như chắc chắn”...
- Sử dụng các từ sáo rỗng như “dễ thương”, “xinh xắn”, “đẹp đẽ”...
- Dường như quá sức lịch sự: “Sẽ khó khăn để…”, “Nếu bạn không phiền thì…”
- Xin lỗi rất nhiều, ngay cả ở giữa câu.
- Không nói nhiều
- Hạn chế sử dụng từ ngữ thô tục
- Thường sử dụng câu hỏi đuôi: “phải không?”. “đúng chứ?”
- Sử dụng ngữ pháp siêu chính xác
- Đặt câu một cách gián tiếp
- Thường sử dụng các cụm từ tăng cường như “rất”, “cực kỳ”...
Và đây chính là vấn đề. Chỉ một số phụ nữ thuộc một tầng lớp kinh tế xã hội nhất định của Mỹ là có những thói quen nói như vậy. Như một hệ quả của giới tính, phụ nữ không tự nhiên mà có những đặc điểm như trên. Tầng lớp trung lưu Mỹ mong đợi vợ và con gái của họ nói chuyện và cư xử theo cung cách đó, các giá trị đã được mã hóa và truyền từ người này sang người khác. Nếu một người phụ nữ vi phạm những quy tắc trên, họ sẽ bị quở trách và trừng phạt. Nếu một phụ nữ tuân theo các tiêu chuẩn này, họ sẽ nâng cao vị thế của mình hơn so với phụ nữ ở các tầng lớp khác.
Theo thời gian, mọi người dần chấp nhận đó như là điều tự nhiên. Sự truyền bá này lặp đi lặp lại, ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận về giới tính và các đặc điểm khác. Một số cộng đồng đi kèm với các quy định và vì chúng ta quá quen thuộc với chúng nên thường không nghĩ rằng đó chỉ là những quy định, mà lại coi chúng như là quy luật tự nhiên.
' NGÔN NGỮ VÀ QUYỀN LỰC '
“Kính gửi Tiến sỹ A,
Em mong rằng thầy đã trải qua một mùa hè tuyệt vời!
Em đã gửi email cho thầy sớm hôm nay để hỏi liệu thầy có thể giúp đỡ em trong khóa luận tốt nghiệp không ạ?
Rất tự hào khi nhận được phản hồi từ thầy. Em tin rằng sẽ học được nhiều điều quý báu từ sự hướng dẫn của thầy.
Trân trọng,
…”
Không chỉ phụ nữ mới gửi email một cách nhã nhặn và kính trọng như thế. Các đấng nam tử cũng sử dụng rất nhiều phong cách lịch sự này, thậm chí khi họ đang trò chuyện với một giáo sư phụ nữ, tất nhiên là trừ khi họ không có sự tôn trọng cốt yếu dành cho người nhận email.
Trong khi đó, email phản hồi thường là như thế này:
“Xin chào,
Tôi đồng ý. Em vui lòng gửi cho tôi các tài liệu cần thiết.”
Không có sự cố gắng hay khiêm nhường nào ở đây, vì những người trả lời không cảm thấy cần phải như vậy. Họ là những người nắm giữ quyền lực và có quyền nói mọi điều mình muốn mà không cần quá kiêng dè và kính trọng trong từng lời.
Các nhà ngôn ngữ học đã phát hiện ra rất nhiều đặc điểm thú vị về cách nói của cả nam và nữ. Chúng ta thấy rằng, đàn ông thường nâng giọng ở cuối câu, và cũng có nhiều phụ nữ làm như vậy. Đồng thời, việc phụ nữ nâng giọng ở cuối câu không nhất thiết có nghĩa là họ không chắc chắn về những gì mình nói và chỉ muốn thu hút sự chú ý. Không hiếm phụ nữ khi thuyết trình đã làm tan vỡ mọi giả thuyết của Lakoff.
' GIAO TIẾP VỚI CON NGƯỜI, KHÔNG PHẢI GIỚI TÍNH '
Phụ nữ không phải là người nói chuyện một cách nhún nhường hơn nam giới, và họ cũng không tự tạo ra một “hệ ngôn ngữ” mới để giao tiếp với thế giới. Bạn không thể đổ lỗi cho giới tính trong vấn đề giao tiếp giữa hai người. Khi bạn nói: “Cô ấy chỉ là phụ nữ” thì bạn đang trực tiếp bỏ qua vấn đề cốt lõi.
Phụ nữ không sử dụng ngôn ngữ khó hiểu cần phải giải mã, và đàn ông cũng vậy. Không phải tất cả đàn ông đều muốn nói về trò chơi điện tử, xe cộ hay những cô gái nóng bỏng. Mọi người đều có quyền im lặng nếu họ không được tôn trọng và lắng nghe.
Khi bạn bỏ qua các định kiến về giới tính, việc giao tiếp trở nên đơn giản hơn nhiều. Nếu có vấn đề gì đó, hãy dũng cảm hỏi đối phương: 'Có điều gì không ổn không?”. Đối phương có thể trả lời hoặc không, và điều đó không chắc chắn có liên quan gì đến giới tính cả. Hãy rõ ràng và thẳng thắn. Nếu bạn cảm thấy có sự hiểu lầm hoặc mất đồng thuận trong giao tiếp, tiếp tục làm sáng tỏ. Đôi khi chính bản thân ta không thể hiểu mình, làm sao có thể dễ dàng hiểu người khác? Tìm hiểu lẫn nhau một cách tích cực luôn tốt hơn việc đặt giả định và phỏng đoán về suy nghĩ của người khác.
Cuối cùng, hãy chú ý đến hành vi của bản thân bạn. Bạn có thể không ý thức là đang tuân thủ các định kiến về giới tính, như cố gắng che giấu cảm xúc vì bạn còn nghĩ rằng đàn ông không nên khóc, ví dụ.
Những lời khuyên tương tự cũng áp dụng cho phụ nữ. Bạn có thể giao tiếp theo cách bạn cho là đúng, cách bạn được nuôi dưỡng, ngay cả khi đó không hiệu quả. Hãy bỏ đi những kỳ vọng không công bằng từ người khác. Bạn là chính bạn, nhưng đừng quên kiểm soát những gì mình nói.
Phụ nữ không nói chuyện nhún nhường và lập dị chỉ vì họ yếu đuối và khó hiểu, cũng không sử dụng ngôn từ kích động chỉ vì họ tránh đối đầu. Phụ nữ có thể thô lỗ, có thể chửi thề, và họ cũng có thể diễn đạt rõ ràng suy nghĩ và mong muốn của mình.
Và đàn ông, nếu nhận thức được điều này sớm hơn, sẽ cảm thấy phụ nữ “dễ hiểu” hơn.
Anh Phương
Du lịch của tôi.
Theo Bài viết trên Medium.
