Chánh tư duy là gì mà dù giàu hay nghèo không biết thì vẫn luôn chịu khổ đau?

(Mytour) Chỉ khi có Chánh tư duy hướng dẫn, chúng ta mới có thể từng bước nhận biết nỗi khổ đau, vượt qua và luôn đạt được sự an lạc, hạnh phúc, dù bạn giàu hay nghèo.

Trong Bát chánh đạo, Chánh tư duy được xem là một phần cực kỳ quan trọng. 'Chánh tư duy' có nghĩa là suy nghĩ đúng đắn, thẳng thắn. Đó là cách tâm hồn con người suy nghĩ, suy xét và giải quyết vấn đề một cách chính xác, không trái với lẽ phải, có lợi cho mình và cho người khác. Chánh tư duy còn biết cách loại bỏ những tư tưởng bất thiện, giống như việc dọn dẹp cỏ hoang dại trong vườn tâm.

Trong Kinh Chánh Tư Duy của Tạp A Hàm Kinh có ghi: 

Một lần, Phật ở trong vườn Cấp cô độc, rừng cây Kỳ-đà, nước Xá-vệ. Lúc đó Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:

'Đối với hình thức, các thầy hãy suy nghĩ chân chính, quan sát và biết rằng hình thức là vô thường. Tại sao vậy? Bởi vì Tỳ-kheo, khi suy nghĩ chân chính, quan sát và biết rằng hình thức là vô thường, thì dục tham đối với hình thức sẽ bị chấm dứt. Nhờ việc chấm dứt dục tham mà tâm được giải thoát.

Tương tự, đối với sự thọ, tưởng, hành, thức, các thầy hãy suy nghĩ chân chính, quan sát và hiểu rằng... thức là vô thường. Vì sao vậy? Bởi vì Tỳ-kheo, khi suy nghĩ chân chính, quan sát và hiểu rằng... thức là vô thường, thì đối với thức, dục tham bị loại bỏ. Nhờ việc loại bỏ dục tham mà nói là tâm được giải thoát.

Do vậy, Tỳ-kheo, nếu muốn tự chứng minh tâm giải thoát này, hãy tự chứng minh, hiểu rằng: ‘Ta, sự sanh đã chấm dứt, phạm hạnh đã hoàn thành, những việc cần làm đã làm xong và tự biết không còn tái sanh trong các kiếp sau nữa.

 
Cũng như suy nghĩ chân chính về vô thường, khổ đau, không, phi lợi ích cũng như vậy.

Sau khi nghe những lời dạy của Phật, các Tỳ-kheo hân hoan và chuyển hóa.

Sau khi giác ngộ, Đức Phật đã truyền đạt những trải nghiệm và kinh nghiệm thực tế của Ngài trực tiếp cho chúng ta. Ngài nhìn thấy thế gian chứa đầy khổ đau và tìm ra con đường giải thoát khổ đau.

Trong đó, Chánh tư duy được xếp sau Chánh kiến nhưng vẫn có vai trò quan trọng không thua kém. Nếu Chánh kiến nói về khía cạnh nhận thức, Chánh tư duy lại nói về sức mạnh tinh thần (ý chí) điều khiển hành động.

Trong Phật giáo, thực hành Chánh tư duy mang lại nhiều lợi ích cho con người, trong đó có thể kể đến: 
 

Tư duy có thể mang lại hạnh phúc hoặc đau khổ. Người không có Chánh tư duy thường coi thân mạng là thường hằng và vì thế, chúng tham lam, luyến ái và dính mắc vào sự thường hằng.

Nhưng khi có Chánh kiến, ta biết rằng dính mắc vào bất cứ điều gì từ sắc, thọ, tưởng, hành hay thức đều mang lại đau khổ. Điều này là vô thường và ta có thể giải thoát khỏi khổ đau nhờ Chánh tư duy.

Ví dụ như một người ăn xin cũng có thể cảm nhận được hạnh phúc của riêng mình mà không thấy khổ đau, đơn giản là bản thân nhận lãnh những gì mình đã gây ra, thậm chí vui vẻ khi giúp đỡ người khác bằng chút bánh mì hay đồ dùng để sống qua ngày,...

Từ đó, ta biết cách buông bỏ và nhận thức tình yêu thương và lòng từ bi cao quý nhất. Loại bỏ tư tưởng và nghiệp phiền não, để đạt được sự an lạc từ sâu thẳm trong tâm hồn.

Khi đó, chúng ta có thể dễ dàng suy nghĩ lạc quan với mọi việc xảy ra trong cuộc sống. Nếu suy nghĩ tiêu cực nổi lên, đó là dấu hiệu để chúng ta quan sát và phát triển sự thông thái hàng ngày.

Tăng cường hạnh phúc bằng cách tập trung vào suy nghĩ tích cực và những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Ngày càng lạc quan hơn thông qua niềm tin vào bản thân và tương lai.

Dù vận rủi có đến, ta vẫn cảm thấy sợ hãi nhưng đủ bình tĩnh để quan sát và vượt qua nó. 

Nhờ tư duy Chánh, chúng ta có thể cải thiện sức khỏe tinh thần bằng cách giảm căng thẳng, lo lắng và những suy nghĩ tiêu cực, từ đó luôn giữ được sự bình tĩnh và thư thái.

Chánh tư duy là nguồn năng lượng quan trọng trong cuộc sống, giúp chúng ta tập trung trí tuệ vào những việc quan trọng, đồng thời nâng cao khả năng giải quyết vấn đề và khả năng sáng tạo, mở rộng suy nghĩ đối với các giải pháp mới mẻ và hiệu quả hơn.

Trí huệ sáng suốt, như ngày xưa cậu bé Sa Di Suy Ca chỉ cần thay đổi tư duy trong một buổi sáng gần đúng ngọ, làm cho tâm hồn an tịnh và đạt được kết quả như A La Hán; cùng thầy Xá Lợi Phất đi thực hành mới về, thầy trò vui vẻ trong buổi sinh hoạt chứng Đạo.

Nhờ Chánh tư duy, chúng ta có thể suy nghĩ chân chính, đúng với lẽ phải, nhờ sự xét nghiệm và hiểu biết sâu sắc về nguyên lý duyên khởi, vô thường và vô ngã. Điều này giúp chúng ta có cái nhìn chính xác hơn về tình hình xã hội hiện tại, liệu có tiến bộ hay đang suy thoái về mặt đạo đức và tâm linh.

Chúng ta thường tự hỏi tại sao con người phải chịu nhiều đau khổ, phiền muộn và bất hạnh trong cuộc đời, và nguyên nhân của những điều này là gì?

Do đó, chúng giúp tăng cường khả năng lãnh đạo và mở rộng tầm nhìn, từ đó có thể truyền cảm hứng mạnh mẽ hơn cho người khác.

Chánh tư duy giúp mỗi người nâng cao lòng trắc ẩn, hiểu biết và chia sẻ cảm xúc, quan tâm đến người khác để hỗ trợ họ.

Tình thương là cảm giác của sự liên kết với tất cả chúng sanh và mong muốn chân thành rằng mọi người đều được hạnh phúc, tạo ra những tác động sâu sắc.

Chúng ta có thể thực hành các phương pháp sau để trau dồi chánh tư duy trong cuộc sống hàng ngày.

Chánh tư duy là hiểu biết đúng về sự thật được học từ những người đã giác ngộ, bao gồm các pháp luật, thực tại, duyên khởi, vô thường, vô ngã và Khổ Tập Diệt Đạo. Để đạt được chánh tư duy ngày nay, ta chỉ có thể thông qua việc nghe pháp và áp dụng pháp vào cuộc sống.

Như chúng ta đã biết, để đạt hạnh phúc theo con đường của Đức Phật, ta phải áp dụng vào thực tế của mỗi bước trong Bát Chánh Đạo.

Để có chánh tư duy, chúng ta cần kết hợp Văn, Tu và Tư. Sau khi nghe, ta phải quán chiếu và áp dụng vào cuộc sống. Nếu chỉ có tu mà thiếu tư duy, quán chiếu thì không thể phát triển trí huệ, biến đổi tham lam, sân hận và si mê thành trí tuệ từ bi mang lại lợi ích thực cho xã hội.

Thiền định giúp ta định tâm và phát triển trí tuệ thực sự. Hãy thực hành thiền định để tập trung vào suy nghĩ tích cực và loại bỏ suy nghĩ tiêu cực, từ đó đạt được sự tĩnh tâm và tập trung vào những điều tích cực trong cuộc sống.

Thực hành lòng từ bi để yêu thương và tha thứ cho mọi sự trong cuộc sống, giúp mở rộng tâm hồn và khơi gợi Chánh tư duy.

Suy nghĩ tích cực thông mình về mọi sự việc trong cuộc sống giúp nuôi dưỡng Chánh tư duy.

Hằng ngày, hãy cố gắng loại bỏ suy nghĩ tiêu cực từ trong đầu. Những suy nghĩ này có thể dẫn đến sai lầm và hành động không đúng. Thay vào đó, hãy tập trung vào suy nghĩ tích cực và thường xuyên thực hành thiền định.

Những lời dạy của Đức Phật thật sự là con đường chỉ dẫn cho chúng ta giữa cuộc sống này. Để nuôi dưỡng Chánh tư duy, mỗi người nên cố gắng thực hành ngũ giới: không sát sinh, không trộm cắp, không cư xử tà độc, không nói dối, không uống rượu bia.

Ngoài ra, tụng kinh và niệm Phật sẽ giúp tâm hồn chúng ta được an tịnh. Tuy nhiên, việc tụng kinh Phật, niệm danh hiệu Phật chỉ là phần trợ duyên giúp chúng ta biết đường và phương pháp thực hành thiền định. Từ đó, chúng ta có thể có Chánh tư duy và suy nghĩ đúng đắn.

Thực hành thiền định với các đề mục thiền mang lại bình an tâm hồn, là nền tảng của trí tuệ. Khi tâm hồn bình an, không bị xáo trộn, khả năng tập trung cao hơn. Từ đó, trí nhớ cải thiện và đạt được thành tựu trí tuệ đáng kể.

Để có Chánh tư duy, người tu hành Phật phải tu tập, hành trì bằng mọi cách để loại bỏ ba độc tố tham, sân, si. Không để những độc tố này xâm nhập vào cuộc sống dưới bất kỳ hình thức nào. Việc chuyển hóa tâm thức này không phải là điều xảy ra trong một ngày một đêm mà là quá trình kéo dài hàng chục năm, thậm chí nhiều kiếp người. Hãy kiên nhẫn trên hành trình của mình, không vội vàng.