Chất bảo quản

Chất bảo quản là các hóa chất tự nhiên hoặc tổng hợp được thêm vào sản phẩm như thực phẩm, dược phẩm, sơn, các mẫu phẩm sinh học v.v để ngăn ngừa hoặc làm chậm lại sự thối rữa, hư hỏng gây ra bởi sự phát triển của các vi sinh vật hoặc do các thay đổi không mong muốn về mặt hóa học. Chúng có thể được sử dụng như một hóa chất đơn lẻ hoặc trong tổ hợp với nhiều loại hóa chất khác có các tác dụng khác nhau.

Gỗ

Các chất bảo quản cũng có thể được thêm vào gỗ để ngăn chặn sự phát triển của các loài nấm mốc cũng như để ngăn ngừa côn trùng và mối. Thông thường đồng, borat và các hợp chất dầu mỏ thường được sử dụng. Để biết thêm thông tin về các chất bảo quản gỗ, xem các phương pháp xử lý gỗ, gỗ xẻ và creosot.

Thực phẩm

Các phụ gia thực phẩm có tính chất bảo quản thường được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các phương pháp khác để bảo quản thực phẩm. Có thể phân biệt giữa các biện pháp bảo quản kháng khuẩn và chống oxy hóa. Bảo quản kháng khuẩn ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc và côn trùng, trong khi bảo quản chống oxy hóa ngăn chặn quá trình oxy hóa các thành phần trong thực phẩm. Các chất kháng khuẩn phổ biến bao gồm nitrat natri, nitrit natri, sulfít (dioxide lưu huỳnh, bisulfat natri, sulfat hiđrô kali vv) và EDTA đinatri (axít êtylenđiamintêtraaxêtic). Các chất chống oxy hóa như BHA (2-tert-butyl-4-hiđrôxyanisol hoặc 3-tert-butyl-4-hiđrôxyanisol) và BHT (2,6-đi-tert-butyl-4-mêtylphenol). Ngoài ra, còn có các chất bảo quản khác như fomalđêhít (thường dùng để bảo quản mẫu sinh học), glutaralđêhít, điatômit (diệt côn trùng), ethanol và metylcloroisothiazôlinon. Hiệu quả và an toàn của các phụ gia thực phẩm, đặc biệt là các chất bảo quản, là vấn đề gây tranh cãi trong cộng đồng khoa học về khoa học thực phẩm và độc tính học.

Một số phương pháp bảo quản thực phẩm sử dụng muối, đường hoặc dấm. Những chất này thường được xem là thực phẩm hơn là phụ gia thực phẩm.

Tại châu Âu, tất cả các phụ gia thực phẩm đều được ký hiệu bằng 'số E' (xem thêm danh sách phụ gia thực phẩm). Các chất bảo quản và điều chỉnh độ acid được đánh số từ E200 đến E299.

Chất bảo quản và sức khỏe

Do không phải tất cả các phụ gia thực phẩm có mã số E đều được các quốc gia chấp nhận sử dụng. Vì vậy, các chất bảo quản được chia thành 3 nhóm như sau:

Nhóm bị cấm

Các chất này có độ độc cao, ví dụ như E103 (Chrysoin resorcinol hoặc p-(2,4-đihiđrôxy phênylazo) benzen sulfonat natri) bị cấm ở nhiều quốc gia vì chúng được sử dụng làm phẩm màu và chất bảo quản cho sơn màu, nhưng không được sử dụng trong thực phẩm.

Nhóm được cho phép

Ví dụ như E104 (Vàng quinolin) - màu vàng phổ biến trong đồ uống.

Nhóm thực phẩm

Các chất này có độ độc thấp đối với sức khỏe.