Chất độc này xuất hiện trong máu vào những ngày bạn không đi đại tiện, có thể gây ra những hậu quả đáng sợ hơn bạn nghĩ.

Bạn nên đi đại tiện mấy lần/ngày thì tốt nhất?

Bất cứ ai từng có một ngày không đi đại tiện đều sẽ nhớ cái cảm giác cực kỳ khó chịu ấy. Bụng thì chướng lên như một chiếc trống, nhìn thấy thức ăn ngon nhưng không thấy thèm ăn. Khó chịu nhất là cảm giác mắc kẹt trong nhà vệ sinh, cố gắng gồng mình để đẩy chất thải tích tụ trong cơ thể ra ngoài nhưng không được.

Nhiều người chấp nhận ôm chiếc bụng chướng đi ngủ đến ngày hôm sau, hy vọng rằng: 'Hôm nay không đi được, thì mai sẽ đi được'.

Thật không may, một nghiên cứu mới trên tạp chí Cell Reports Medicine cho biết, mỗi ngày trôi qua, khi phân còn ở trong cơ thể bạn, nó sẽ gây ra hiệu ứng gây tích tụ một độc chất trong máu gọi là Indoxyl sulfat.

Indoxyl sulfat được biết đến như một độc tố tiết niệu. Vì vậy, ở nồng độ cao trong máu, nó có thể tấn công vào thận, gây ra những rối loạn trong hoạt động của thận. Đó là lý do tại sao các nghiên cứu trước đây cho thấy người bị táo bón kéo dài thường dễ mắc các bệnh về thận mạn tính.

Vậy bạn cần làm gì để bảo vệ thận của mình, qua việc duy trì chu kỳ thanh lọc đường ruột đều đặn? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một số lời khuyên hữu ích. Nhưng trước hết, hãy cùng tìm hiểu:

Đâu là 'tần suất vàng' khi nói đến việc đi đại tiện?

Năm 2023, một nghiên cứu trên tạp chí Healthcare đã cố gắng trả lời câu hỏi này bằng cách khảo sát hơn 14.500 người trưởng thành ở Mỹ về tần suất đi đại tiện của họ. Kết quả cho thấy:

- 3,3% người được hỏi đi đại tiện 1-2 lần/tuần

- 12,1% người thực hiện điều đó 3-6 lần/tuần

- 53% người đi đại tiện 7 lần/tuần

- 30,4% số người có tần suất đi đại tiện từ 8-21 lần/tuần

- 1,2% người đi đại tiện nhiều hơn 21 lần/tuần

Kết hợp với dữ liệu theo dõi sức khỏe trong 11 năm, 1.500 người tham gia nghiên cứu đã tử vong, trong đó có 284 trường hợp do bệnh tim mạch và 357 trường hợp do ung thư. Các nhà khoa học đã tính toán được rằng những người có tần suất đi đại tiện 10 lần/tuần là những người có sức khỏe tốt nhất và có nguy cơ tử vong thấp nhất vì mọi nguyên nhân.

Đó cũng là kết quả được chỉ ra trong nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí Cell Reports Medicine. Theo đó, các nhà nghiên cứu từ Viện Sinh học Hệ thống Hoa Kỳ đã phân loại tần suất đi đại tiện của mọi người thành 4 mức độ:

- Táo bón (1-2 lần/tuần)

- Trung bình thấp (3-6 lần/tuần)

- Trung bình cao (1-3 lần/ngày)

- Tiêu chảy (trên 3 lần/ngày)

Là một bước tiến so với nghiên cứu năm 2023, trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã thu thập dữ liệu lâm sàng về cả lối sống và sinh học - bao gồm xét nghiệm máu, hệ vi sinh đường ruột, dữ liệu di truyền và nhiều thông tin khác - để đánh giá sức khỏe tổng thể và phát hiện dấu hiệu bệnh tật ở hơn 1.400 tình nguyện viên ngay khi họ còn sống.

Kết quả chỉ ra một 'tần suất đại tiện vàng' nằm trong khoảng trung bình cao, từ 1-2 lần/ngày. Những người này thường có sức khỏe đường ruột và sức khỏe tổng thể tốt nhất.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chu kỳ đại tiện của bạn lọt ra khỏi khoảng khỏe mạnh?

Các bác sĩ cho biết tần suất đại tiện của mỗi người, tại mỗi thời điểm trong cuộc đời đều khác nhau. Nó có thể dao động tùy vào tuổi tác, chế độ ăn uống, tình trạng căng thẳng và cả hoàn cảnh xã hội của một người.

Nghiên cứu mới trên tạp chí Cell Reports Medicine cho thấy những người trẻ hơn và gầy hơn thường có số lần đi đại tiện ít hơn. Trong khi đó, nam giới trung bình đi đại tiện nhiều lần hơn so với phụ nữ.

Tần suất đại tiện bình thường dao động rất rộng, từ 3 lần/tuần đến 3 lần/ngày được coi là khỏe mạnh. Nếu vượt ra khỏi khoảng này, có thể gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng.

Trong nghiên cứu của mình, các nhà khoa học Viện Sinh học Hệ thống Hoa Kỳ đã phát hiện một chất độc bắt đầu tích tụ trong máu đến mức nguy hiểm nếu tần suất đi đại tiện của bạn thấp hơn mức trung bình.

Gọi là Indoxyl sulfat, hợp chất này bắt đầu hình thành khi phân ứ lại quá lâu trong ruột. Sự thiếu chất xơ làm cho vi khuẩn chuyển từ việc lên men chất xơ sang sản xuất Indoxyl sulfat.

Là một độc tố tiết niệu, tức là các hợp chất sinh học gây tổn hại cho thận, nồng độ cao Indoxyl sulfat trong máu có thể gây ra bệnh thận cấp tính, suy thận hoặc xơ vữa thận. Điều này giải thích tại sao trong một số nghiên cứu trước đây, những người thường xuyên bị táo bón có tỷ lệ mắc bệnh thận mạn tính cao hơn đến 13%.

Ngoài ra, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở những người bị táo bón cũng cao hơn 23% so với nhóm có tần suất đi đại tiện bình thường. Indoxyl sulfat được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng tiêu cực này. Nó cũng liên quan đến nguy cơ mắc trầm cảm và lo âu cao hơn trong nhóm bị táo bón.

Ngược lại, một nghiên cứu mới chỉ ra rằng những người đi đại tiện quá nhiều, hơn 3 lần/ngày, có nồng độ bilirubin cao hơn trong máu – một chỉ báo có thể mắc bệnh gan cao hơn.

Lời khuyên để duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh

'Nói chung, nghiên cứu này cho thấy tần suất đi đại tiện có thể ảnh hưởng đến mọi hệ thống cơ thể, và tần suất đi đại tiện không bình thường có thể là một yếu tố nguy cơ quan trọng trong quá trình phát triển các bệnh mãn tính', tiến sĩ Sean Gibbons, tác giả nghiên cứu cho biết.

'Những hiểu biết sâu sắc này có thể cung cấp thông tin hữu ích cho các chiến lược quản lý tần suất đi đại tiện, thậm chí cả đối với những người khỏe mạnh, nhằm tối ưu hóa sức khỏe và thể chất con người'.

Để duy trì sức khỏe đường ruột tốt và tần suất đi đại tiện khỏe mạnh, các nhà nghiên cứu khuyên bạn:

- Ăn nhiều chất xơ, đặc biệt là chất xơ tan: Điều này giúp giảm tỷ lệ vi khuẩn ruột lên men protein và hình thành chất độc Indoxyl sulfat trong máu, gây tăng nguy cơ bệnh thận. Bạn nên bổ sung ít nhất 25 đến 31 gram chất xơ từ thực phẩm mỗi ngày để đạt hiệu quả tối ưu.

- Uống đủ nước: Uống nhiều nước hơn mỗi ngày có thể giúp bạn tiêu hóa chất xơ và dễ dàng đi đại tiện hơn. Nếu bạn ăn nhiều chất xơ mà không uống đủ nước, vẫn có nguy cơ bị táo bón.

- Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động vận động giúp phân chuyển qua ruột một cách tự nhiên hơn. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, bạn nên tập luyện ít nhất 150 phút mỗi tuần để cải thiện tiêu hóa và động ruột. Điều này có thể bao gồm các hoạt động nhẹ như đi bộ, rất tốt cho hệ tiêu hóa.

- Chú ý đến tư thế đi tiêu: Thay đổi góc đặt chân sẽ thay đổi góc của đại tràng. Sử dụng bệ kê chân trong nhà vệ sinh có thể giúp bạn đi tiêu thoải mái và hiệu quả hơn.

- Ghi chép nhật ký đi tiêu của bạn: Việc này sẽ giúp bạn theo dõi tần suất đi tiêu một cách tốt nhất, đồng thời lắng nghe cơ thể để điều chỉnh về 'tần suất vàng'. Nếu bạn không thể đi tiêu vào hôm nay, hãy bình tĩnh. Áp dụng những điều chỉnh trên một cách kiên nhẫn và mọi thứ sẽ trở nên thuận lợi.