Cấu trúc nội dung
1. Khởi đầu
- Giới thiệu về tác giả Thạch Lam và tác phẩm Hai đứa trẻ
- Chất hiện thực và lãng mạn trong truyện ngắn
2. Nội dung chính
2.1 Chất hiện thực
– Câu chuyện đầu tiên là về một ngày tàn, một phiên chợ tàn, và những cuộc sống tàn khốc
- Hình ảnh của buổi chiều tàn: tiếng trống thu không; mặt trời lặn; bóng tối nhanh chóng lan tỏa.
- Phản cảnh phiên chợ tàn: mọi người ra về hết, và tiếng ồn ào cũng biến mất. Trên mặt đất chỉ còn lại rác rưởi; hình ảnh của những đứa trẻ đi lang thang tìm kiếm. Tất cả đều gợi lên cảm giác u sầu, nghèo khó.
- Hình ảnh của những cuộc đời tàn; Một nhóm nhân vật âm thầm sống trong bóng tối, ít nói, ít hành động. Ngày lao động vất vả, đêm về buôn bán kiếm sống nhưng rất ít thành công. Cuộc sống mệt mỏi, đơn độc lãng mạn trong cuộc sống nghèo nàn.
– Câu chuyện cũng nói về khát vọng được sống trong một cuộc sống tốt đẹp hơn (chú ý đến hình ảnh của chuyến tàu và sự chờ đợi háo hức của những người dân ở làng huyện mong đợi tàu, đặc biệt là tâm trạng của hai chị em Liên).
2.2 Chất lãng mạn
* Chất lãng mạn trong bức tranh thiên nhiên khi hoàng hôn buông xuống:
- Âm thanh 'tiếng trống thu không', 'từng tiếng một vang lên để chào mời buổi chiều', tiếng muỗi râm ran, kèm theo là một loạt các âm thanh như tiếng chó sủa, tiếng ếch kêu, tiếng đàn bầu, tiếng trống đang gõ.
=> Tạo ra một cảm giác chậm rãi, yên bình, mang lại một cảm giác buồn buồn.
- Cảm giác của màu sắc:
+ Màu đỏ trong 'phương tây đỏ rực như lửa cháy' khi ánh hoàng hôn buông xuống rồi dần dần hạnh phúc lại bởi một màu hồng phai của 'những đám mây phát sáng như những tia lửa sắp tắt'.
+ Lũy tre của làng 'đen lại và cắt lên rõ ràng trên bầu trời'.
=> Làm nổi bật sự thay đổi của thời gian và cảnh quan làng quê Việt Nam trong khoảnh khắc giữa ngày và đêm một cách tinh tế và nhẹ nhàng.
=> Cách sử dụng âm thanh và màu sắc của Thạch Lam tạo nên một bức tranh tự nhiên của làng quê đầy lãng mạn mà không làm mất đi cái hiện thực của một làng quê nghèo khó, tối tăm, tàn khốc.
* Chất lãng mạn trong tâm trí của Liên:
- Vẻ đẹp của một tâm hồn nhạy cảm tinh tế:
+ 'Cảm thấy lòng buồn buồn trước giờ khắc của hoàng hôn'
+ Ngửi thấy'một hương vị âm ẩm bốc lên, hơi nóng của ban ngày cũng như mùi của cát bụi thân thuộc quá...', nhưng trong tâm trí tươi đẹp và lãng mạn của Liên thì đó lại là hương vị quen thuộc, gắn bó vô cùng của nơi làng quê nghèo khó mà cô đã sống suốt nhiều năm, đó 'là hương vị riêng của đất, của quê hương'.
- Vẻ đẹp của tâm hồn nhân từ yêu thương con người, sâu sắc đồng cảm với những cuộc đời khốn khó nơi làng quê.
* Chất lãng mạn trong cảnh chờ đợi tàu:
- Chuyến tàu mang đến một loại ánh sáng khác biệt so với những loại ánh sáng yếu ớt, u ám nơi làng quê.
=> Ánh sáng của chuyến tàu chính là biểu tượng cho niềm hy vọng thoát khỏi cuộc sống khó khăn, tối tăm, là sự mong muốn thay đổi số phận của những người sống trong bế tắc.
- Đối với Liên, chuyến tàu đêm không chỉ là hy vọng, mà còn đem lại cho Liên những kỷ niệm đẹp về một cuộc sống sung túc ở thủ đô, mà theo cô, 'chuyến tàu như đem một phần của thế giới khác qua', khác biệt hoàn toàn với làng quê tối tăm, nghèo nàn này.
* Chất lãng mạn được thể hiện qua cách sử dụng ngôn từ, giọng điệu:
- Giọng văn tràn ngập một sự lãng mạn, giàu tính nhạc và được kết hợp tinh tế trong việc miêu tả, sử dụng hình ảnh
- Cách viết chậm rãi, suy tư với sắc màu u buồn lãng mạn, làm nổi bật chủ đề của tác phẩm.
3. Kết luận
- Tóm tắt lại vấn đề