Chất thơ trong Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Mẫu văn về Chất thơ trong Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Bài viết
Bí quyết Phương pháp phân tích đoạn văn, đoạn thơ ấn tượng, cấu trúc chuẩn
Bút kí là một thể loại văn bút ghi chép về sự kiện, con người, cảnh vật mà tác giả quan sát và lắng nghe. Bút kí không chỉ thể hiện sự kiện khách quan mà còn chứa đựng những đánh giá, suy nghĩ, liên tưởng và đặc biệt là cảm xúc, tạo nên chất trữ tình độc đáo. Tùy thuộc vào phong cách của mỗi tác giả mà yếu tố trữ tình có thể được thể hiện mạnh mẽ, liên tục hoặc xuất hiện như điểm nhấn giữa các yếu tố như thuyết minh, tự sự, nghị luận...
Hoàng Phủ Ngọc Tường, một nhà văn chuyên sâu về bút kí, đã tạo nên phong cách độc đáo. Sự kết hợp mượt mà giữa trữ tình và lập luận, sử thi hóa lịch sử và khám phá sâu sắc về văn hóa là điểm độc đáo trong nghệ thuật của ông. Chất trữ tình trong bút kí của ông lưu truyền vào mọi tác phẩm và bay cao thành những đoạn thơ của ngôn ngữ.
Chất thơ là sự hòa quyện của nhiều yếu tố cảm xúc, vẻ đẹp, sức sáng tạo, bản chất cuộc sống và âm nhạc của ngôn ngữ...
Không thể chia tách những yếu tố này vì chúng kết hợp hài hòa, hiện diện trong từng hình ảnh, từ ngữ, câu văn, đoạn văn.
Ai đã đặt tên cho dòng sông? Đó là một bức tranh bút kí mà Hoàng Phủ Ngọc Tường đã sáng tạo với tình yêu mãnh liệt dành cho sông Hương, với Huế trữ tình và thơ mộng.
Đoạn mở đầu với hình ảnh của những khu vườn cổ, những ký ức về Nguyễn Du đã khơi gợi cảm xúc về một vùng đất toát lên vẻ đẹp sâu thẳm (thanh khiết, cổ kính, như bản dạo đầu của bản hòa tấu hay ca khúc thơ mộng).
Mỗi đoạn văn là một lọc tinh hoa về hành trình, hình dáng, vẻ đẹp với từ ngữ gợi cảm, diễn đạt tình yêu say đắm của con người với dòng Sông Hương, sống như một nửa cuộc đời của mình như một cô gái Digan khoẻ mạnh và quyến rũ'. 'Sông Hương khi chảy qua đồng bằng đã thay đổi tính cách, như sông đã kiểm soát bản năng ở người con gái để mang đến vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành phù sa của một vùng văn hóa nước ta'.
Với sự kết hợp độc đáo, quyến rũ, tác giả so sánh sông Hương như một người con gái đẹp được người tình mong đợi để đánh thức. Những câu văn đẹp, màu sắc và ấn tượng. 'Sông Hương tiếp tục chảy dọc theo dãy Trường Sơn', 'Màu nước trở nên sâu thẳm', 'nó trôi qua giữa hai dãy đồi vững chắc như những tòa thành'. 'Dòng sông như một chiếc lụa, với những chiếc thuyền nhỏ vuốt nhẹ ngang qua, những ngọn đồi này tạo ra nhiều khía cạnh phản ánh đầy màu sắc'. 'Sáng xanh, trưa vàng, chiều tím'.
Khi đến ngoại ô của Huế, sông Hương lại mang vẻ đẹp trầm lặng như những khu rừng thông yên bình và những ngôi mộ pharaon phồn thực, đầy đặn niềm kiêu hãnh ẩn sâu trong đen tối.
Mô tả sông Hương chảy vào thành phố, tác giả tạo ra những hình ảnh ấn tượng: chiếc cầu trắng in lên bầu trời, uốn cong như một cánh cung nhẹ nhàng'. Tác giả sử dụng một cách tinh tế những diễn đạt gợi cảm là đặc điểm của thơ như so sánh và nhân hóa, ẩn dụ: 'Dòng sông mềm mại đi như một tiếng nói yên bình của tình yêu, xoay quanh trước khi hòa mình vào biển, như một cảm giác thương nhớ nhẹ nhàng kín đáo của tình yêu'. Những chi tiết về văn hóa, lễ hội trở thành nét đẹp, âm nhạc, và tình yêu, nghĩa là trở thành thơ. 'Hàng ngàn bông hoa đang trôi lữa vào trong đêm hội rằm tháng bảy từ điện Hòn Chén trở về đột ngột ngập ngừng như muốn đi, muốn ở, lặng lẽ trên mặt nước như những cảm xúc vương vấn của một trái tim'.
Thi trung hữu nhạc, như nhạc của trái tim, trong văn của Hoàng Phủ Ngọc Tường, nhạc như 'Điệu chảy êm đềm của nó (sông Hương) qua thành phố. Đúng là điệu slow tình cảm đặc trưng của Huế. Những câu văn lan tỏa, tinh tế, du dương tự nhiên như dòng sông, như những nốt nhạc tuyệt vời, một 'Đàn hồng' trong văn.
Trí tưởng tượng phong phú hiện hữu trong những sự kết hợp, hồi ức đầy hình ảnh hấp dẫn 'Sông Nê-va với những tảng băng trôi nhanh chóng như chiếc thuyền của những chú chim hải âu' (Chim hải âu đứng trên băng - NBS).
Vẻ đẹp của đoạn văn nâng cao qua từng chi tiết, đến chi tiết cuối cùng là cực điểm tôn vinh, đẹp nhất. Tác giả giải thích tên dòng sông qua một câu chuyện huyền bí đậm chất thơ, khiến cho dòng sông đã được đặt tên trở nên thơ mộng hơn: Hương thơm, hương của ngàn hoa, của nước hấp nhiều loại hoa rơi xuống, làm thơm bốn phương đất.
Bút kí quyến rũ người đọc không chỉ bằng trí óc, kiến thức, sự kiện mới mẻ mà nó còn có giá trị cao, thể hiện một tư duy, một lối sống, một văn hóa phong phú, đặc biệt là về Huế. Điều đặc biệt hơn nữa là nó không chỉ là một bài viết thông thường, mà nó toát lên chất liệu quý, phản ánh một sự sống, một văn hóa đa dạng, đặc sắc, đặc biệt là với Huế. Điều đó làm cho bút kí mãi mãi, trầm lắng vì nó mang đầy chất thơ. Chất thơ ấy liên quan đến nhiều yếu tố, xuất phát từ nhiều nguồn gốc khác nhau, nhưng yếu tố quan trọng nhất, nguồn lớn nhất và phong phú nhất là tình yêu, tình yêu chân thành dành cho dòng sông, cho Huế, cho quê hương của tác giả.
"""--- Kết thúc """--