Buzz
1. Tổng quan về Châu Á
Châu Á nằm ở bán cầu Bắc, là phần chính của lục địa Á - Âu. Đây là lục địa rộng lớn nhất thế giới, chiếm 8,7% tổng diện tích Trái Đất. Châu Á trải dài từ cực Bắc đến xích đạo và tiếp giáp với nhiều châu lục và đại dương. Ranh giới giữa Châu Á và Châu Phi được xác định bởi kênh đào Suez, trong khi nó giáp Châu Âu qua dãy núi Ural, sông Ural, Biển Caspi, dãy Kavkaz, eo biển Thổ Nhĩ Kỳ, biển Địa Trung Hải và Biển Đen. Với diện tích phần đất liền lên tới 41,5 triệu km², Châu Á là lục địa lớn nhất thế giới.
+ Phía Bắc: giáp với Bắc Băng Dương
+ Phía Nam: giáp với Ấn Độ Dương
+ Phía Đông: tiếp giáp với Thái Bình Dương
+ Phía Tây: giáp với Châu Âu, Châu Phi và biển Địa Trung Hải
2. Đặc điểm địa hình của Châu Á
Địa hình Châu Á rất đa dạng, với độ cao thay đổi lớn. Trung tâm của lục địa cao hơn so với các khu vực xung quanh, và ở phía Đông có một chuỗi các quần đảo hình cung kéo dài từ Nam lên Bắc. Trung bình, độ cao của Châu Á khoảng 950 mét so với mực nước biển, khiến nó trở thành lục địa có địa hình cao nhất thế giới. Núi, cao nguyên và gò đồi chiếm khoảng 75% diện tích, với một phần ba khu vực có độ cao trên 1000 mét. Địa hình Châu Á bao gồm quần đảo hình vòng cung ở phía Đông và các phần đáy biển ở Thái Bình Dương, với sự biến động độ cao giữa đỉnh núi cao nhất và rãnh đại dương sâu nhất lên tới khoảng 20 km.
- Châu Á sở hữu nhiều hệ thống núi cao như Himalaya, Côn Luân, và An-tai, cùng với các sơn nguyên rộng lớn như sơn nguyên Tây Tạng, sơn nguyên I-ran, và nhiều đồng bằng rộng lớn nhất thế giới như đồng bằng Lưỡng Hà, Ấn - Độ - Hằng, Tây Xi-bia, và Hoa Trung. Các dãy núi, sơn nguyên cao, đồ sộ, và đồng bằng đều có sự phân chia phức tạp.
- Các dãy núi chủ yếu chạy theo hai hướng chính: Đông - Tây hoặc gần Đông - Tây và Bắc - Nam hoặc gần Bắc - Nam.
- Các núi và cao nguyên đồ sộ tập trung chủ yếu ở trung tâm của lục địa.
- Đường bờ biển của Châu Á dài liên tục, nhưng rất quanh co và uốn khúc, khiến nó trở thành lục địa có bờ biển dài nhất thế giới. Châu Á có nhiều bán đảo và đảo cồn, đồng thời cũng là nơi có số lượng núi lửa nhiều nhất trên thế giới. Các quần đảo ven bờ phía Đông là khu vực có núi lửa hoạt động mạnh nhất. Hệ thống sông ngòi ở Châu Á rất đa dạng với hơn 58 con sông dài trên 1000 km, bắt nguồn từ các dãy núi và cao nguyên ở trung tâm và chảy ra biển và đại dương.
3. Tài nguyên thiên nhiên và mức độ phát triển kinh tế của Châu Á
Châu Á có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đặc biệt là khoáng sản với trữ lượng lớn. Các khoáng sản quan trọng bao gồm dầu mỏ, khí đốt, than, sắt, và kim loại màu. Rừng rậm chiếm 13% tổng diện tích rừng trên toàn cầu, với hơn 2/3 lượng gỗ đã được khai thác. Ngư trường của Châu Á chiếm khoảng 40% tổng diện tích ngư trường ven biển trên thế giới.
Châu Á hiện đang dẫn đầu thế giới về GDP danh nghĩa. Trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ thuộc châu Á, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore, Israel, Hồng Kông và Ma Cao được công nhận là các nền kinh tế công nghiệp phát triển, trong khi phần còn lại chủ yếu là các nước đang trên đà phát triển. Dù còn nhiều khác biệt, kinh tế các quốc gia châu Á nhìn chung đều có sự phát triển và tăng trưởng rõ rệt.
4. Đặc điểm dân cư và văn hóa của Châu Á
4.1. Đặc điểm dân cư
Châu Á là lục địa lớn nhất và đông dân nhất trên thế giới, nằm ở Bắc Bán Cầu và Đông Bán Cầu. Châu Á chiếm 9% diện tích bề mặt Trái Đất và có khoảng 4 tỷ người, tương đương 60% dân số toàn cầu.
- Châu Á luôn đứng đầu thế giới về số lượng dân cư.
- Tốc độ tăng trưởng dân số ở Châu Á khá cao, chỉ sau Châu Phi và vượt mức trung bình toàn cầu, cao hơn Châu Âu nhưng thấp hơn nhiều so với Châu Phi.
- Dân số tăng trưởng nhanh chóng và mật độ dân số phân bố không đồng đều.
- Nhiều quốc gia ở Châu Á như Trung Quốc, Việt Nam, và Thái Lan đang triển khai các chính sách kiểm soát gia tăng dân số, dẫn đến tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên giảm mạnh trong những năm gần đây.
- Dân cư Châu Á bao gồm nhiều chủng tộc khác nhau:
Cư dân Châu Á chủ yếu thuộc ba chủng tộc lớn trên thế giới: Mongoloit, sống chủ yếu ở Đông Nam Á, một phần ở Bắc Á và Nội Á.
+ Người Mongoloit, hay còn gọi là người da vàng, có đặc điểm chung như lớp lông mày dày, tóc đen, thẳng và hơi cứng, da vàng hung, mũi thấp, mặt rộng, gò má cao và mi mắt xếp rõ. Tổ tiên của họ có thể là cư dân cổ ở Nam Siberi và Mông Cổ. Họ chiếm tỷ lệ lớn trong dân số Châu Á và được chia thành nhiều tiểu chủng tộc, tạo nên sự đa dạng trong đặc điểm dân cư.
+ Người Ơropeoit sống chủ yếu ở Tây Nam Á và một phần ở Bắc Ấn Độ, Trung Á và Nội Á. Để phân biệt với người châu Âu, nhóm này được gọi là tiểu chủng tộc Ơropeoit phương Nam. Họ có da ngăm, tóc và mắt đen hơn người phương Bắc, đầu dài và tầm vóc trung bình.
+ Người Nêgroit sống ở Nam Ấn Độ, Sri Lanka và một số khu vực rải rác ở Indonesia và Malaysia. Nhóm người này chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng số dân cư của châu lục.
4.2. Văn hóa
Châu Á là nơi phát sinh ba tôn giáo lớn của thế giới: Phật giáo, Hồi giáo và Cơ đốc giáo. Trong số bốn nền văn minh lớn, Châu Á đóng góp ba nền văn minh.
5. Đặc điểm khí hậu của Châu Á
Châu Á trải dài qua nhiều đới khí hậu khác nhau, từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo, nhờ vào diện tích rộng lớn của nó.
Trong các khu vực khác nhau, khí hậu còn phân hóa thành nhiều kiểu khác nhau, chủ yếu do sự rộng lớn của lãnh thổ, các dãy núi và sơn nguyên cao ngăn cản ảnh hưởng của biển. Hơn nữa, khí hậu cũng thay đổi theo độ cao trên các dãy núi và sơn nguyên.
Châu Á sở hữu đầy đủ các đới khí hậu của Trái Đất: từ khí hậu cực và cận cực ở phía Bắc đến ôn đới, cận nhiệt đới, nhiệt đới và xích đạo. Đông Á có vùng khí hậu gió mùa á nhiệt đới và ôn đới ẩm, Đông Nam Á và Nam Á có khí hậu gió mùa nhiệt đới ẩm ướt. Trung Á, Tây Á và vùng nội lục Đông Á là khu vực khô cạn, trong khi khu vực giữa miền gió mùa ẩm và nội lục khô hạn cùng với phần lớn Bắc Á có khí hậu nửa ẩm ướt và nửa khô cạn.
Khí hậu Châu Á có sự phân hóa rõ rệt, biến đổi từ Bắc xuống Nam và từ vùng ven biển vào sâu trong lục địa. Các kiểu khí hậu chủ yếu bao gồm khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa.
Trên đây là cái nhìn tổng quan về Châu Á, một châu lục nổi bật với nhiều kỷ lục thế giới mà Mytour muốn chia sẻ. Hy vọng thông tin này sẽ hữu ích cho bạn. Cảm ơn bạn đã đọc!
