Buzz
Voi ma mút là một loài khổng lồ nổi tiếng từ thời kỳ tiền sử và là một họ động vật lớn với mười loài khác nhau.
Theo thông tin từ hóa thạch, loài voi ma mút lớn nhất có thể đạt chiều cao 4 mét và cân nặng 10 tấn, trong khi loài voi ma mút nhỏ nhất chỉ bằng 1/30 so với loài lớn nhất, sống trên các hòn đảo ở biển Địa Trung Hải.
Crete là đảo lớn nhất và đông dân nhất của Hy Lạp, cũng là đảo lớn thứ năm tại Địa Trung Hải và một trong 13 vùng của Hy Lạp. Đảo này có tầm quan trọng lớn trong kinh tế và di sản văn hóa của Hy Lạp, vẫn giữ được nét văn hóa đặc sắc. Ảnh: Zhihu
Đảo Crete nằm ở phía đông Địa Trung Hải, có diện tích 8.336 km² và là nơi bắt đầu của nền văn minh Địa Trung Hải. Các khám phá khảo cổ học đã phát hiện dấu vết của hoạt động con người trên đảo Crete từ hơn 12.000 năm trước, và sau đó nền văn minh Minoan nổi tiếng đã xuất hiện tại đây.
Trong truyền thuyết Hy Lạp cổ điển, vợ của vua Crete và con bò đực Crete đã sinh ra Minotaur, một quái vật có đầu và thân người, và một mê cung đã được xây dựng để giam giữ nó. Minotaur sau đó bị Theseus, con trai của vua Athens, tiêu diệt.
Thực tế, đó chỉ là những câu chuyện thần thoại, và không có quái vật nào giống con người trên đảo Crete. Tuy nhiên, đảo này đã từng là nơi sinh sống của một loài voi ma mút nhỏ.
Năm 1904, nhà khoa học người Anh D.Bate phát hiện 6 hóa thạch răng kỳ lạ trên đảo Crete và đặt tên cho loài voi cổ đại này là Palaeoloxodon creticus.
Hóa thạch của loài voi cổ đại được phát hiện trên đảo Crete và sau đó được xác định là thuộc họ voi ma mút. Ảnh: Zhihu
Năm 2006, các nhà khoa học sử dụng công nghệ DNA xác định hóa thạch này là của loài voi ma mút Cretan (Mammuthus creticus).
Voi ma mút Cretan là loài nhỏ nhất được biết đến, với chiều dài khi trưởng thành dưới 1,5 mét và nặng khoảng 200 kg.
So sánh kích thước giữa voi ma mút Cretan và con người. Voi ma mút Cretan đã xuất hiện trên đảo Crete từ khoảng 3,5 triệu năm trước. Ảnh: Zhihu
Cấu trúc cơ thể của voi ma mút Cretan không khác nhiều so với các loài voi ma mút khác, với mũi dài, linh hoạt và răng cửa cong dài được sử dụng như vũ khí.
Ngoại trừ kích thước, voi ma mút Cretan không có lông dài trên cơ thể do sống ở vùng ấm hơn.
Các voi ma mút Cretan là ví dụ điển hình cho quá trình lùn hóa trên đảo, với trọng lượng chỉ bằng 1/100 so với tổ tiên của chúng. Ảnh: Zhihu
Làm sao những con voi ma mút này đã đến được đảo Crete? Trong thời kỳ Pleistocene, khi hành tinh chúng ta đang chịu ảnh hưởng của kỷ băng hà, mực nước biển thấp hơn 100 mét so với ngày nay. Do đó, đảo Crete lúc đó nối liền với lục địa châu Âu, và tổ tiên của voi ma mút Crete (Mammuthus meridionalis) đã đến đảo Crete vào thời điểm này.
Sau khi kỷ băng hà kết thúc và mực nước biển tăng cao, đảo Crete lại trở thành hòn đảo riêng biệt, khiến những con voi ma mút ở đây bị thu nhỏ kích thước do nguồn thức ăn giảm.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra trên đảo Sicily ở Địa Trung Hải, khi một đàn voi ma mút cổ đại đã ở lại và thu nhỏ kích thước trở thành loài Palaeoloxodon falconeri, hay được gọi là voi lùn Sicilia.
Những con voi ma mút ở đảo Crete đã thích nghi thành công với môi trường sống trên đảo bằng cách giảm kích thước, nhưng không thể chịu được sự hiện diện lớn của chúng, dẫn đến việc mật độ quần thể rất thấp. Khi con người đến, họ đã săn bắt và tiêu diệt voi ma mút Crete cho đến khi chúng tuyệt chủng, và hộp sọ còn lại của chúng đã trở thành nguồn cảm hứng cho Cyclops trong thần thoại Hy Lạp.
