1. Tuổi thọ trung bình là gì?
Tuổi thọ trung bình, hay còn gọi là “Triển vọng sống”, là số năm trung bình mà một người sinh ra có thể sống được.
Tuổi thọ trung bình của con người có mối liên hệ nghịch với tỷ lệ tử vong. Với cấu trúc tuổi như nhau, quốc gia nào có tuổi thọ trung bình cao hơn thì tỷ lệ tử vong của quốc gia đó thường thấp hơn.
Tuổi thọ trung bình đã thay đổi qua các thời kỳ và có xu hướng tăng lên. Thời kỳ nguyên thủy, tuổi thọ bình quân chỉ khoảng 18-20 năm, thời phong kiến ở châu Âu là 21 năm, thời kỳ chủ nghĩa tư bản là 34 năm. Đến cuối thế kỷ XX, tuổi thọ trung bình đạt 62 năm với nam và 67 năm với nữ. Sự khác biệt tuổi thọ giữa các giới tính và mức độ phát triển của các quốc gia là rõ rệt. Thông thường, nữ giới có tuổi thọ cao hơn nam giới khoảng 3 - 4 năm. Các nước phát triển có tuổi thọ trung bình cao hơn các nước đang phát triển (78 năm so với 69 năm trong giai đoạn 2010 – 2015).
2. Tuổi thọ trung bình của các khu vực trên thế giới giai đoạn 2010 - 2015
Theo số liệu từ Liên Hợp Quốc, tuổi thọ trung bình toàn cầu trong giai đoạn 2010 - 2015 là 70,79 tuổi. Cụ thể từng châu lục như sau:
1. Khu vực Châu Phi tuổi thọ trung bình là 60,23 tuổi. Trong đó,
- Đông Phi có tuổi thọ trung bình là 61,45 tuổi
- Trung Phi có tuổi thọ trung bình là 57,43 tuổi
- Bắc Phi đạt tuổi thọ trung bình 71,08 tuổi
- Nam Phi có tuổi thọ trung bình là 59,30 tuổi
- Tây Phi ghi nhận tuổi thọ trung bình 54,74 tuổi
2. Khu vực Châu Á có tuổi thọ trung bình là 71,81 tuổi
- Tuổi thọ ở Đông Á là 76,76 năm
- Ở Nam - Trung Á, tuổi thọ là 67,95 năm
- Tuổi thọ tại Trung Á là 69,77 năm
- Tại Nam Á, tuổi thọ là 67,88 năm
- Đông Nam Á có tuổi thọ là 70,50 năm
- Tuổi thọ ở Tây Á là 72,77 năm
3. Tuổi thọ trung bình ở Châu Âu là 77,20 năm
- Đông Âu có tuổi thọ là 72,22 năm
- Tuổi thọ tại Bắc Âu là 80,53 năm
- Nam Âu có tuổi thọ trung bình là 81,09 năm
- Tuổi thọ ở Tây Âu là 81,08 năm
4. Tuổi thọ trung bình tại khu vực Mỹ Latinh và Caribe là 74,65 năm
- Caribe có tuổi thọ là 72,45 năm
- Trung Mỹ đạt tuổi thọ 75,79 năm
- Nam Mỹ có tuổi thọ trung bình là 74,50 năm
- Tuổi thọ ở Bắc Mỹ là 79,17 năm
5. Tuổi thọ trung bình tại khu vực Châu Úc là 77,92 năm
⇒ Châu Âu hiện là khu vực có tuổi thọ trung bình cao nhất toàn cầu, đặc biệt ở Bắc Âu và Tây Âu với tuổi thọ đạt 81 năm; trong khi Châu Phi có tuổi thọ trung bình thấp nhất, với Tây Phi là 54 năm và Trung Phi là 57 năm. Cụ thể, người dân Lesotho có tuổi thọ trung bình 52 năm, Cộng hòa Trung Phi là 53 năm, trong khi Thụy Sỹ có tuổi thọ hơn 83 năm và Nhật Bản là hơn 84 năm.
3. Lý do Châu Phi có tuổi thọ trung bình thấp nhất thế giới
Nguyên nhân khiến tuổi thọ ở Châu Phi thấp nhất là do các vấn đề như:
3.1. Vấn đề liên quan đến điều kiện tự nhiên và khí hậu
- Khí hậu: nóng và khô
- Cảnh quan chủ yếu là sa mạc, bán sa mạc, xavan rừng ...
- Tài nguyên khoáng sản: phong phú với dầu mỏ, khí tự nhiên, sắt, mangan, vàng, kim cương, chì, kẽm, phốt pho ... Tuy nhiên, khai thác và sử dụng chưa được quản lý tốt, gây ô nhiễm môi trường và nguy cơ cạn kiệt tài nguyên.
- Diện tích rừng không lớn so với tổng diện tích lãnh thổ, chủ yếu phân bố ở Tây Bắc (dãy Atlat) và quanh vùng xích đạo: rừng nhiệt đới ẩm và rừng cận nhiệt đới khô ...
- Sông ngòi: Đặc biệt có sông Nile, con sông dài nhất thế giới
3.2. Vấn đề liên quan đến dân cư và xã hội
- Tỉ lệ sinh ở Châu Phi vẫn còn cao, dẫn đến tình trạng dân số tăng nhanh và khó kiểm soát.
- Tình trạng tệ nạn và dịch bệnh vẫn ở mức nghiêm trọng nhất toàn cầu, với hơn 2/3 số người nhiễm HIV trên thế giới.
- Trình độ học vấn thấp, nhiều hủ tục, thường xuyên xảy ra xung đột sắc tộc, cùng với đó là đói nghèo và bệnh tật.
- Các quốc gia nghèo ở châu Phi vẫn cần sự hỗ trợ toàn cầu trong các lĩnh vực y tế, giáo dục và lương thực thông qua các dự án chống đói nghèo và bệnh tật. Dù nền kinh tế châu Phi có tăng trưởng, sự phát triển không đồng đều cùng với nợ công chiếm tới 50% GDP ở nhiều quốc gia vùng hạ Sahara đã giữ cho nhiều quốc gia ở đây vẫn còn nghèo đói. Trong số 10 quốc gia nghèo nhất thế giới năm 2017, tất cả đều thuộc châu Phi. Thu nhập bình quân đầu người dao động từ 656 USD đến 1.350 USD, với Ethiopia có mức thu nhập lên tới 1.995 USD. Nigeria, quốc gia đông dân nhất châu Phi, đứng ở vị trí nghèo nhất thế giới.
- Nhiều quốc gia châu Phi đang phải gánh chịu tác động nghiêm trọng từ các dịch bệnh do điều kiện vệ sinh và y tế còn thiếu thốn, lạc hậu. Chi phí y tế trung bình tại châu Phi chưa tới 100 USD/người/năm, trong khi ở Mỹ con số này gần 9.000 USD/người/năm. Các dịch bệnh như HIV/AIDS, Ebola, sốt rét, viêm màng não, dịch tả và lao đang bùng phát mạnh mẽ, đặc biệt là ở Tây Phi.
- Hệ thống giáo dục tại châu Phi vẫn còn rất lạc hậu. Mặc dù một số quốc gia như Nam Phi, Kenya, Ai Cập, Senegal, Ghana, và Uganda đã có nền giáo dục phát triển hơn, vẫn còn hơn 30 triệu trẻ em ở tiểu vùng Sahara chưa được đến trường.
- Các vấn đề kinh tế
- Phần lớn các nước ở châu Phi vẫn đang phải đối mặt với nghèo đói và kém phát triển.
- Quy mô nền kinh tế vẫn còn rất nhỏ bé do ảnh hưởng từ xung đột chiến tranh kéo dài và hậu quả của sự thống trị lâu dài của chủ nghĩa thực dân.
- Sự hình thành biên giới quốc gia một cách tùy tiện trong lịch sử đã dẫn đến nhiều xung đột và tranh chấp.
- Khả năng quản lý của các cơ quan nhà nước còn nhiều hạn chế.
- Những nỗ lực và giải pháp để cải thiện tuổi thọ trung bình tại châu Phi
Các quốc gia, chính phủ và tổ chức quốc tế đang không ngừng đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao tuổi thọ trung bình của người dân châu Phi, bao gồm những nỗ lực như:
- Những cải tiến trong cung cấp dịch vụ y tế cơ bản, tiến bộ trong chăm sóc sức khỏe sinh sản, bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ em đã góp phần đáng kể vào việc kéo dài tuổi thọ tại khu vực châu Phi cận Sahara.
- Vai trò trong cuộc chiến chống các bệnh truyền nhiễm đã đóng góp quan trọng vào việc nâng cao tuổi thọ trung bình, nhờ vào sự tăng cường nhanh chóng các biện pháp đối phó với HIV, lao và sốt rét từ năm 2005. Tỷ lệ bao phủ các dịch vụ y tế cơ bản đã cải thiện từ 24% năm 2000 lên 46% năm 2019, với thành tựu nổi bật nhất trong công tác phòng chống và điều trị các bệnh truyền nhiễm.
- Tuy nhiên, WHO cũng đã chỉ ra sự gia tăng đáng kể của bệnh tăng huyết áp, tiểu đường và các bệnh không lây nhiễm khác, cùng với sự thiếu hụt trong dịch vụ y tế điều trị cho những bệnh này.
- Khi các quốc gia châu Phi đang lên kế hoạch tăng cường các biện pháp đối phó với bệnh ung thư và các bệnh không lây nhiễm khác, điều này có thể dẫn đến sự giảm sút lợi ích sức khỏe.
- Cần thiết lập hệ thống giám sát các hệ thống địa phương để các quốc gia có thể nhận diện sớm các dấu hiệu cảnh báo về các mối đe dọa sức khỏe và sự cố hệ thống một cách hiệu quả hơn.
Bài viết trên đây cung cấp thông tin chi tiết về Châu lục có tuổi thọ trung bình thấp nhất thế giới, được sưu tầm và biên soạn bởi Mytour. Mong rằng nội dung sẽ mang lại giá trị cho bạn đọc. Xin chân thành cảm ơn!