Chấy

Chấy hay chí (phương ngữ miền nam Việt Nam) (danh pháp ba phần: Pediculus humanus capitis) là loài côn trùng ký sinh sống trên da và tóc của đầu người. Chấy sống bằng cách hút máu từ vật chủ người và thú vật, gây ngứa ngáy và khó chịu cho con người do lối sống kém vệ sinh.

Đặc điểm sinh học

Chấy không có cánh, có kích thước từ 1,5 đến 3 mm, mắt thường có thể nhìn thấy. Miệng chúng có sáu đôi móc để bám vào da và một mũi nhọn để chích và hút máu trên đầu người, gây nguy hiểm do mất máu. Sau khi giao phối, chấy đẻ khoảng 200-300 trứng. Trứng chấy có hình bầu dục màu vàng nhạt và thường nằm gần chân tóc. Trứng nở và phát triển trong vòng 7 đến 12 ngày. Trung bình, chấy sống khoảng 30 ngày và có thể tồn tại suốt 48 tiếng mà không cần hút máu. Chấy có thể lây lan từ người này sang người khác hoặc qua các vật dụng chung như quần áo và lược chải tóc.

Dấu hiệu bị chấy cắn

Khi bị chích của chấy, người ta thường cảm thấy:

• Nổi ngứa và phải gãi đầu nhiều lần
• Cảm giác như bị đâm kim trên da đầu
• Xuất hiện các vết đỏ trên da đầu, cổ hoặc vai
• Da đầu bong vảy
• Nếu bị nhiều chấy cắn, có thể gây nhiễm trùng và rụng tóc

Ở Việt Nam, sau khi bắt được chấy, một số người thường 'cúp chí' ('cúp chấy'), tức là đặt con chấy giữa hai móng tay cái và ép mạnh để chấy nổ tung và phát ra tiếng kêu tách bụp.

Biện pháp phòng và điều trị

Do chấy lây lan nhanh chóng, cần tránh tiếp xúc gần với những người mắc chấy và duy trì vệ sinh cá nhân thường xuyên. Sử dụng xà phòng đặc biệt để gội đầu, massage da đầu và tóc bằng các sản phẩm làm sạch và dưỡng tóc. Có thể sử dụng lược dày để bắt chấy. Đối với trẻ em, cần làm sạch giường ngủ, đồ chơi, quần áo và các vật dụng cá nhân khác.