Chế độ ăn uống phù hợp cho người mắc bệnh đa u tủy xương là gì?

Đa u tủy xương là gì?

Đa u tủy xương, còn gọi là u tủy, là một loại ung thư phát sinh từ tủy xương. Tủy xương là mô xốp nằm ở trung tâm của nhiều xương trong cơ thể, có vai trò sản xuất các tế bào máu cần thiết. Khi bệnh đa u tủy xương phát triển, nó có thể ảnh hưởng đến nhiều vùng khác nhau như cột sống, hộp sọ, xương chậu và xương sườn.

Ở giai đoạn đầu, bệnh đa u tủy xương thường không gây triệu chứng rõ ràng. Thông thường, bệnh chỉ được phát hiện khi bệnh nhân thực hiện các kiểm tra sức khỏe tổng quát hoặc xét nghiệm định kỳ như xét nghiệm máu hoặc nước tiểu. Đa u tủy xương có thể gây ra một số vấn đề và triệu chứng như sau:

- Cảm giác đau xương kéo dài, đặc biệt tại lưng, xương sườn và vùng hông. Cơn đau này thường bền bỉ và có xu hướng tăng cường theo thời gian.

- Cơ thể cảm thấy mệt mỏi, suy nhược và khó thở do tình trạng thiếu máu. Thiếu máu xảy ra khi đa u tủy xương ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tế bào máu.

- Tăng nồng độ canxi trong máu dẫn đến các triệu chứng như khát nước liên tục, đau dạ dày, tiểu nhiều, táo bón, lú lẫn, chóng mặt, giảm cân, mờ mắt và nhức đầu.

- Xuất hiện tình trạng bầm tím và chảy máu không bình thường do các tế bào máu hoạt động không ổn định.

- Xương trở nên yếu và dễ gãy. Đa u tủy xương làm giảm độ bền của hệ thống xương, khiến xương dễ gãy ngay cả khi bị va chạm nhẹ.

- Tăng nguy cơ bị nhiễm trùng, với các triệu chứng như sốt, môi khô, lưỡi có lớp bẩn và huyết áp giảm.

- Phù nề và lượng nước tiểu giảm, có thể là dấu hiệu của vấn đề thận.

Đa u tủy xương là một căn bệnh nghiêm trọng cần được chẩn đoán và điều trị chuyên sâu bởi các bác sĩ chuyên khoa. Theo dõi và điều trị kịp thời có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và giúp kiểm soát bệnh tốt hơn.

2. Chế độ ăn uống cho người mắc bệnh đa u tủy xương nên như thế nào?

Người mắc đa u tủy xương cần một chế độ dinh dưỡng đặc biệt để cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể và giảm các triệu chứng cùng tác dụng phụ của điều trị. Tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng và bổ sung thực phẩm phù hợp là rất quan trọng để duy trì sự cân bằng dinh dưỡng tối ưu.

Dưới đây là danh sách chi tiết các nhóm thực phẩm cần thiết trong chế độ dinh dưỡng cho người bệnh đa u tủy xương:

- Thực phẩm xanh: Trái cây và rau củ cung cấp lượng chất chống oxy hóa phong phú, hỗ trợ tái tạo cơ thể. Chúng cũng giúp ngăn ngừa táo bón, một tác dụng phụ thường thấy khi sử dụng thuốc giảm đau và các phương pháp điều trị đa u tủy xương. Bác sĩ có thể khuyên ăn rau và trái cây đã được nấu chín. Tuy nhiên, các sản phẩm tươi sống có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, điều này đặc biệt nguy hiểm với những người bệnh đa u tủy xương hoặc hệ miễn dịch yếu.

- Chất xơ: Nếu người bệnh bị táo bón do hóa trị, việc bổ sung chất xơ vào chế độ ăn có thể có lợi. Chất xơ giúp phân giải thức ăn và đẩy chất thải ra khỏi ruột. Nước và nước ép trái cây cũng hỗ trợ duy trì hệ tiêu hóa hoạt động tốt. Các nguồn cung cấp chất xơ tốt bao gồm trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, bột yến mạch, hạt và các loại rau như rau bina, cà rốt, cần tây cùng nhiều loại rau xanh khác.

- Thức ăn nhạt: Nếu gặp tình trạng tiêu chảy, bác sĩ có thể đề nghị bạn áp dụng chế độ ăn BRAT (chuối, cơm, táo, bánh mì nướng). Bên cạnh đó, hãy đảm bảo uống đủ nước qua nước canh và các đồ uống khác.

- Thức ăn mềm: Nếu gặp khó khăn khi nuốt, hãy ưu tiên các món ăn mềm dễ tiêu hóa, chẳng hạn như bánh pudding hoặc khoai tây nghiền. Tránh các món ăn cay có thể gây kích ứng lưỡi và miệng.

- Sắt: Sự tích tụ tế bào ung thư trong tủy xương có thể gây suy yếu tế bào máu khỏe mạnh và dẫn đến tình trạng thiếu máu. Để khắc phục, nên tăng cường thực phẩm giàu sắt như thịt, đậu xanh, và rau xanh đậm.

- Vitamin và khoáng chất: Người bệnh đa u tủy xương có thể cần sử dụng thực phẩm chức năng để cung cấp đủ vitamin và khoáng chất. Điều này bao gồm sắt, vitamin D, dầu cá và folate, theo khuyến nghị của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Việc duy trì chế độ ăn uống đều đặn và uống đủ nước là rất quan trọng đối với dinh dưỡng cho người bệnh đa u tủy xương. Ngoài ra, tư vấn từ bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng là cần thiết để điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp người bệnh đa u tủy xương cải thiện sức khỏe, cân bằng dinh dưỡng, và giảm triệu chứng cũng như tác dụng phụ của điều trị. Tuy nhiên, việc tuân thủ chế độ dinh dưỡng chỉ là một phần trong việc quản lý bệnh, cùng với sự chỉ dẫn của bác sĩ và chuyên gia y tế.

Chúng tôi khuyên người bệnh đa u tủy xương nên tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ để xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và giảm stress là những yếu tố quan trọng hỗ trợ điều trị và nâng cao sức khỏe.

3. Những thực phẩm nên tránh

Để đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn sức khỏe, người bệnh nên tránh những loại thực phẩm sau đây:

- Thực phẩm sống hoặc tái: Các loại thịt, cá và rau sống hoặc chưa chín kỹ có thể gây nhiễm khuẩn và làm tăng nguy cơ bệnh tật cho người có hệ miễn dịch yếu. Vì vậy, người bệnh đa u tủy xương nên tránh những thực phẩm này.

- Chất kích thích: Rượu, bia, đồ uống có cồn và các chất kích thích khác không chỉ có thể gây hại cho cơ thể mà còn làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ tái phát bệnh. Do đó, người bệnh nên kiêng những thực phẩm này để hỗ trợ hồi phục tốt nhất.

- Thực phẩm chứa nhiều chất béo và đường: Thịt đỏ và thực phẩm giàu chất béo có thể dẫn đến tăng cân và các vấn đề sức khỏe khác. Thực phẩm chứa nhiều đường cũng không tốt cho sức khỏe và có thể gây biến chứng trong điều trị. Người bệnh nên hạn chế các thực phẩm này và duy trì chế độ ăn uống cân bằng.

- Thực phẩm nhiều muối: Một số loại thuốc điều trị đa u tủy xương, chẳng hạn như corticoid, có thể dẫn đến tình trạng tích nước trong cơ thể. Vì vậy, người bệnh nên tránh thực phẩm chứa nhiều muối để không làm tăng tác dụng phụ của thuốc và giảm thiểu tình trạng tích nước.

Việc duy trì thói quen ăn uống lành mạnh rất quan trọng trong việc chống lại bệnh ung thư. Mặc dù có thể gặp khó khăn khi bắt đầu, nhưng lợi ích của một chế độ ăn uống lành mạnh là to lớn và lâu dài, giúp cải thiện sức khỏe và tối ưu hóa quá trình điều trị.

Người bệnh đa u tủy xương nên tuân thủ các chỉ dẫn từ bác sĩ và chuyên gia y tế về chế độ ăn uống, và nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng kế hoạch ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm tập thể dục đều đặn và giảm căng thẳng, cũng rất quan trọng để hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe tổng thể.