1. Tác dụng tích cực của chế độ dinh dưỡng đối với người mắc bệnh xơ gan
Gan có hơn 500 chức năng, là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể. Khi gan bị xơ, chức năng chuyển hóa chất dinh dưỡng thành năng lượng bị suy giảm và không thể lưu trữ được năng lượng như một lá gan khỏe mạnh. Do đó, người mắc bệnh xơ gan cần tuân thủ các hướng dẫn quan trọng để bảo vệ sức khỏe của họ.
Một chế độ dinh dưỡng phù hợp có thể cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và giảm bớt gánh nặng cho gan, ngăn chặn các biến chứng liên quan hoặc những tổn thương tiềm ẩn cho gan.
Nếu không có hướng dẫn ăn uống đúng đắn, gan sẽ bắt đầu tiêu hao cơ bắp và mô khỏe mạnh để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Việc bỏ bữa có thể dẫn đến sự mất cân nặng và cơ bắp, gây ra tình trạng thiếu chất dinh dưỡng.
Người mắc xơ gan nên tuân thủ chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng
2. Lời khuyên khi thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh
Nếu bạn là bệnh nhân gan, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe gan. Để giúp gan khỏe mạnh, hãy tham khảo những lời khuyên hữu ích sau đây:
- Hạn chế ăn thực phẩm giàu chất béo, đường và muối: Tránh xa món chiên xào, đồ ăn nhanh. Các loại hải sản sống hoặc chưa chín như hàu và nghêu cũng nên giảm lượng.
- Tránh thịt/ hải sản sống hoặc chưa chín: Người mắc tổn thương gan do xơ gan thường có hệ miễn dịch suy giảm. Điều này có nghĩa là vi khuẩn và virus có thể gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng từ những thực phẩm này.
- Thảo luận với bác sĩ về việc uống rượu và sức khỏe gan: Tùy thuộc vào tình trạng của gan, bạn nên hạn chế hoặc tránh uống rượu.
- Duỵt một chế độ ăn uống cân đối: Ăn đủ các nhóm thực phẩm từ ngũ cốc, trái cây, rau củ, thịt và đậu, đến sữa và dầu.
- Tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ: Chất xơ giúp gan hoạt động tốt hơn. Trái cây, rau cải, ngũ cốc nguyên hạt, gạo và ngũ cốc là nguồn chất xơ phong phú cho cơ thể.
- Uống đủ nước để ngăn ngừa mất nước và hỗ trợ hoạt động gan của bạn.
Rau xanh và rau củ tươi là lựa chọn tốt cho bệnh nhân gan
3. Thực phẩm nào là lựa chọn tốt nhất?
Trong chế độ ăn kiêng cho xơ gan, bạn cần tránh một số thực phẩm và đồ uống. Tuy nhiên, so với các chế độ ăn kiêng khác, bạn vẫn có nhiều sự lựa chọn bổ dưỡng và ngon miệng, bao gồm sản phẩm tươi, ngũ cốc nguyên hạt và protein thực vật.
- Ăn trái cây và rau củ: Chọn ăn trái cây và rau củ tươi thay vì các loại đóng hộp có chứa natri và đường. Thêm trái cây vào ngũ cốc hoặc yến mạch để bổ sung dinh dưỡng, chất xơ và vị ngọt tự nhiên. Trái cây giàu chất xơ như táo giúp bạn có bữa ăn nhẹ ngon và lành mạnh.
- Thay thế sữa: Các sản phẩm sữa đầy đủ chất béo có thể khó tiêu hóa. Thay vào đó, bạn có thể chọn các loại thực phẩm thay thế như hạnh nhân hoặc đậu nành.
- Giới hạn món tráng miệng giàu sữa như bánh pudding, sữa trứng và kem. Bạn có thể loại bỏ hoàn toàn các món ăn này trong chế độ ăn cho xơ gan nếu cơ thể bạn gặp khó khăn trong việc xử lý chất béo và đường.
- Lựa chọn ngũ cốc: Chọn bánh mì ngũ cốc nguyên hạt, mì ống, gạo lứt và ngũ cốc thay vì các loại làm từ bột mịn.
Tránh ăn quá nhiều thịt đỏ
- Protein: Trong chế độ ăn cho bệnh nhân gan xơ, hãy loại bỏ thịt đỏ và các loại thịt chế biến. Thay vào đó, hãy sử dụng một lượng nhỏ gia cầm không da, một số loại cá tươi (như cá hồi), và trứng hoặc lòng trắng trứng.
Bên cạnh đó, protein từ các nguồn thực vật như đậu, hạt, và đậu phụ cũng rất tốt cho sức khỏe.
- Món tráng miệng: Bánh đóng gói sẵn thường chứa nhiều đường và muối, nên hạn chế ăn. Nếu muốn tránh đường, bạn có thể tự làm các phiên bản bánh ít đường.
- Đồ uống: Không nên uống rượu nếu gan đang bị xơ. Thay vào đó, hãy chọn sữa hoặc trái cây nếu được thanh trùng.
Khám sức khỏe định kỳ là điều rất cần thiết đối với bệnh nhân mắc bệnh gan
4. Mẹo nấu ăn đúng cách cho người mắc bệnh gan xơ
Hãy thử nướng hoặc luộc rau mà không cần dầu hoặc bơ.
Nếu bạn đang giảm lượng natri trong chế độ ăn, hãy thử sử dụng các loại thảo mộc và gia vị tươi thay vì muối. Nếu bạn quen với việc thêm muối vào thức ăn, hãy thử sử dụng các chất khác để thay thế muối.
Khi chế biến thịt, hãy chọn thịt nạc. Thịt gia cầm không da là sự lựa chọn lành mạnh hơn thịt đỏ. Bạn có thể sử dụng một phần nhỏ thịt bò trong khẩu phần ăn tùy thuộc vào cách chế biến.
Ví dụ, thay vì chiên bằng dầu hoặc bơ, hãy nướng thịt để giảm lượng chất béo và không làm thịt trở nên quá béo cho chế độ ăn kiêng xơ gan.
Hạn chế thực phẩm chưa chín hoặc sống, đặc biệt là thịt và hải sản. Chế biến thực phẩm chín nấu sôi giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng thực phẩm.