Chí khí anh hùng - Nguyễn Công Trứ bao gồm tóm tắt nội dung chính, phân tích dàn ý, cấu trúc, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng với bối cảnh sáng tạo, sự ra đời của tác phẩm và hồ sơ nhỏ, quan điểm và sự nghiệp sáng tác văn chương giúp các em học tốt môn văn 11
Tác giả
Nguyễn Công Trứ
1. Hồ sơ nhỏ
- Nguyễn Công Trứ có tên thường gọi là Củng, tự là Tồn Chất, hiệu là Ngộ Trai, biệt danh là Hy Văn, quê ở làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
- Nguyễn Công Trứ từ nhỏ đã sống trong hoàn cảnh nghèo khó. Khi triều Nguyễn đang nỗ lực củng cố địa vị thống trị, xã hội tương đối ổn định, Nguyễn Công Trứ quyết tâm đi học và dự thi. Năm 1819, ông đỗ kỳ thi Giải nguyên và được bổ nhiệm làm quan. Lúc đó ông đã bước sang tuổi bốn mươi mốt.
- Nguyễn Công Trứ là một quan chính trực, thanh liêm.
- Nguyễn Công Trứ là một trong những nhà thơ nổi tiếng của văn học Việt Nam. Tác phẩm thơ của ông phản ánh rõ nét bức tranh đời sống thời đại. Tổng thể, thơ văn của Nguyễn Công Trứ tập trung vào ba chủ đề chính:
1. Các bài thơ về phẩm chất nam tính.
2. Các bài thơ về đời sống nghèo khó và tình cảm con người.
3. Các bài thơ về triết lý hạnh phúc.
- Quan điểm của Nguyễn Công Trứ về cuộc sống xã hội là cần phải giành được một vị trí để...làm việc với trí tuệ và hạnh phúc dân chúng”; sự danh vọng trong tác phẩm của Nguyễn Công Trứ thường kết hợp với lòng hiếu thảo, trách nhiệm quân thân. Nguyễn Công Trứ cũng là một nhà thơ lạc quan, tưởng tượng phong phú.
→ Nguyễn Công Trứ là một nhân vật xuất sắc của Việt Nam từ cuối thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XIX
Sơ đồ tư duy của Nguyễn Công Trứ
Tác phẩm
Chí khí anh hùng
1. Bối cảnh sáng tác
- Nguyễn Công Trứ là một nhà văn tài năng, tràn đầy chí khí. Ông viết bài thơ Chí khí anh hùng khi còn trẻ nhằm thể hiện khát khao của mình với cuộc sống, với con đường sự nghiệp, mong muốn đóng góp tài trí cho đất nước, cho xã hội.
- Bài thơ này được tìm kiếm bởi Đỗ Bằng Đoàn, Đỗ Trọng Huề, xuất bản trong tuyển tập ca trù Việt Nam, Nhà in Văn Khoa, Sài Gòn, 1962.
2. Quan niệm về làm quan qua tác phẩm
- Quan niệm về Chí làm quan của Nguyễn Công Trứ thể hiện rõ quan điểm là chí nam tính, là người anh hùng trong cuộc đời phải thực hiện những công việc vĩ đại, để lại dấu ấn đức tính, danh tiếng cho đất nước, quê hương.
- Người anh hùng là người phải đạt được danh hiệu bằng con đường học vấn. Triều đình phong kiến tuyển chọn tài năng bằng con đường học vấn. Học sinh phải thi đấu tài năng với cả nước, hy vọng được ghi danh trên bảng vàng bia đá.
- Làm quan là để thực hiện lí tưởng bảo vệ tổ quốc và ân nhân nhân dân. Trong thời kỳ khó khăn, giúp vua dẹp loạn, mang lại sự bình yên cho quê hương. Trong thời kỳ hòa bình, đóng góp tài năng và tri thức để phát triển đất nước, cứu vớt dân tộc, làm cho đất nước thịnh vượng. Là người trưởng thành, là người nam tính không thể sống bình thường, không thể ẩn mình nơi nhà, mang trách nhiệm của một quan lại.
- Người anh hùng thực thụ phải có phẩm chất đạo đức và trí tuệ, trải qua quá trình rèn luyện dai dẳng. Họ phải trải qua thập niên học hỏi tại cửa Khổng sân Trình, nghiên cứu sâu rộng lịch sử và qua kỳ thi cử thành công, để thực hiện những công việc phi thường như dời núi lấp biển, lập công danh, ghi danh trong sách sử, làm cho gia đình, dòng họ sáng ngời, làm cho đất nước, quê hương hùng mạnh.
3. Ý nghĩa
- Chính là phản ánh bản chất và tư tưởng của ông. Người đàn ông thực thụ phải có chí anh hùng: khát khao tranh đấu, quyết tâm vươn lên thành công, tạo nên sự nghiệp vĩ đại “lưu danh vĩnh hằng, tên tuổi vẹn tròn”. Mặc dù chí anh hùng ấy mang dấu ấn của thời đại phong kiến, nhưng tích cực.
Tác phẩm Chí khí anh hùng