Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Nội Tổng Quát - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour Nha Trang.

Chức năng tuyến giáp không chỉ chịu ảnh hưởng bởi tuyến giáp mà còn bởi tuyến yên (một tuyến sản xuất ra hormone kích thích tuyến giáp gọi là TSH). Khi chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp được chỉ định thực hiện tổng thể nhiều loại xét nghiệm kết hợp.

Tuyến giáp có trách nhiệm tiết ra 2 hormone chính là thyroxine (T4) và Triiodothyronine (T3). Lượng hormone T4 và T3 mà tuyến giáp sản xuất sẽ được kiểm soát bởi hormone kích thích tuyến giáp là TSH của tuyến yên. Để đánh giá tình trạng tuyến giáp, cần thực hiện đồng thời các xét nghiệm chức năng tuyến giáp bao gồm:

Mục tiêu của việc thực hiện xét nghiệm hormone tuyến giáp, cùng với các xét nghiệm tương quan, là để chẩn đoán tình trạng hoạt động của tuyến giáp, đồng thời đưa ra nhận định về các bệnh lý tuyến giáp và nguyên nhân gốc rễ của những rối loạn đó để có kế hoạch tư vấn và điều trị kịp thời.

TSH - Hormon điều hòa tuyến giáp. Tăng TSH khi giảm hormone tuyến giáp và ngược lại. Xét nghiệm TSH thường kết hợp với FT4 và FT3 để chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp và theo dõi điều trị.

Triiodothyronine (T3) - Hormon quan trọng điều hòa chức năng nhiều cơ quan. Nồng độ T3 trong máu phản ánh tình trạng chức năng cơ thể.

Hormon tuyến giáp thyroxine (T4) - Đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa cơ thể. Xét nghiệm FT4 đánh giá chức năng tuyến giáp, giúp chẩn đoán và theo dõi điều trị.

Chỉ số bình thường: TSH 0.4 - 5 mIU/L, T3 1.3 – 3.1 nmol/l hoặc 0.8-2.0 ng/ml, FT4 12-22 pmol/l (0.93-1.7 ng/dL).

Chức năng tuyến giáp ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, nên việc theo dõi và chẩn đoán kịp thời là quan trọng để ngăn chặn các vấn đề tuyến giáp có thể gặp.

Chỉ số FT4 bình thường (đối với người trưởng thành) khi đạt mức 12- 22 pmol/l (0.93-1.7 ng/dL). Nếu bệnh nhân không sử dụng bất kỳ loại thuốc tuyến giáp nào thì xét nghiệm này sẽ là một thước đo để đánh giá về chức năng của tuyến giáp. Một số loại thuốc có thể làm thay đổi kết quả T4 như: thuốc động kinh, thuốc tim mạch, hoặc aspirin...

Khi người bệnh mắc suy giáp và tuyến giáp hoạt động không hiệu quả thì TSH sẽ có trở nên cao mặc dù nồng độ T3 T4 bình thường. TSH sẽ tăng khi hormon tuyến giáp lưu hành thấp, đây là một dấu hiệu cho thấy chức năng tuyến yên bị suy giảm.

Tóm lại, tuyến giáp là một trong những bộ phận rất quan trọng, đóng vai trò giải phóng các hormon cho chu trình hoạt động của cơ thể. Mặc dù có kích thước rất nhỏ nhưng tuyến giáp lại là bộ phận quan trọng và dễ bị vi khuẩn, virus xâm nhập gây ra tình trạng viêm nhiễm, gây ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.

Trên thực tế, các bệnh lý tuyến giáp thường bị bỏ sót và không được chẩn đoán sớm, chiếm khoảng 20-60% trong tổng số người mắc bệnh. Điều này đã khiến cho việc thăm khám và điều trị ít hiệu quả hơn, thậm chí nhiều người khi phát hiện thì bệnh đã bước sang giai đoạn nặng hơn và đối mặt với những biến chứng nguy hiểm. Do đó, mỗi người nên tự tìm hiểu các kiến thức về bệnh lý tuyến giáp để có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, tầm soát bệnh an toàn.