So sánh điểm tương đồng và khác biệt giữa hai văn bản dưới đây, điền vào bảng (ghi vào vở):
Câu 1
Câu 1: (Trang 65, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Chỉ ra một số điểm giống và khác nhau giữa hai văn bản sau bằng cách điền vào bảng (làm vào vở):
Văn bản Phương diện so sánh |
Trò chơi cướp cờ |
Cách gọt hoa thủy tiên |
Những điểm giống nhau (nội dung, đặc điểm hình thức) |
|
|
Những điểm khác nhau (nội dung, đặc điểm hình thức) |
|
|
Phương pháp giải:
Dựa vào sự tìm hiểu tri thức của hai văn bản, nêu ra sự giống và khác nhau theo bảng.
Lời giải chi tiết:
Văn bản Phương diện so sánh |
Trò chơi cướp cờ |
Cách gọt hoa thủy tiên |
Những điểm giống nhau (nội dung, đặc điểm hình thức) |
+ Dùng để giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động. + Triển khai thông tin chính theo trình tự thời gian. + Đều dùng phương tiện phi ngôn ngữ là hình ảnh minh họa để bổ sung nội dung cho văn bản. |
|
Những điểm khác nhau (nội dung, đặc điểm hình thức) |
+ Giới thiệu với bạn đọc về hình thức, cách chơi và luật chơi trò chơi cướp cờ. + Liệt kê những gì cần chuẩn bị trước khi thực hiện trò chơi + Trình bày các bước cần thực hiện khi chơi. |
+ Giới thiệu các bước chuẩn bị và gọt của hoa thủy tiên. + Sử dụng các con số, thuật ngữ, + Giới thiệu mục đích của quy trình, liệt kê những gì cần chuẩn bị trước khi thực hiện, trình bày các bước thực hiện gọt củ hoa thủy tiên. |
Câu 2
Câu 2 (Trang 65, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Đọc đoạn văn sau và cho biết có thể lược bỏ từ vài hay không. Vì sao?
Đầu tiên, ngâm củ thủy tiên vào nước vài ngày. Thay nước liên tục cho lớp vỏ ngoài cùng nhạt màu.
(Theo Giang Nam, Cách gọt củ hoa thủy tiên)
Từ đó, xác định số từ đảm nhiệm chức năng gì?
Hướng dẫn:
Xác định chức năng của từ vài trong câu văn, so sánh ý nghĩa của câu văn có và không có từ vài.
Giải thích chi tiết:
Không thể lược bỏ từ vài vì nó bổ sung ý nghĩa về số lượng cho danh từ “ngày”, giúp câu văn rõ ràng hơn, cung cấp đầy đủ thông tin cho người đọc.
=> Chức năng của số từ là thể hiện số lượng
Câu 3
Câu 3 (Trang 65, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Trình bày những lưu ý khi đọc văn bản thông tin về quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động.
Hướng dẫn:
Dựa vào kiến thức ngữ văn và kinh nghiệm, nêu lưu ý khi đọc văn bản thông tin về quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động.
Giải thích chi tiết:
Lưu ý khi đọc văn bản thông tin về quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động:
+ Hiểu rõ mục đích của văn bản.
+ Xác định cấu trúc văn bản.
+ Hiểu từ ngữ, cách triển khai phù hợp.
+ Nắm rõ ý nghĩa văn bản muốn truyền tải đến người đọc.
+ Xác định yếu tố phi ngôn ngữ và tác dụng của chúng trong văn bản.
Câu 4
Câu 4 (Trang 65, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Văn bản tường trình có những đặc điểm về cấu trúc và nội dung gì?
Hướng dẫn:
Dựa vào kiến thức đã học, nêu đặc điểm về nội dung và cấu trúc của văn bản tường trình.
Giải thích chi tiết:
Đặc điểm cấu trúc và nội dung của văn bản tường trình:
- Cấu trúc:
+ Quốc hiệu, tiêu ngữ (ghi chính giữa).
+ Địa điểm, thời gian viết (dưới quốc hiệu, tiêu ngữ, lệch về phía phải).
+ Tên văn bản và tóm tắt sự việc tường trình (ghi chính giữa).
+ Người (cơ quan) nhận văn bản tường trình.
+ Nội dung tường trình.
+ Đề nghị cụ thể, lời cam đoan.
+ Ký tên.
- Nội dung:
+ Thời gian và địa điểm xảy ra sự việc.
+ Tên cá nhân, tổ chức liên quan đến sự việc, người làm chứng (nếu có).
+ Trình tự, diễn biến của sự việc, lưu ý nêu rõ nguyên nhân và hậu quả thiệt hại (nếu có).
+ Đề nghị của người viết, người gửi, người nhận và ngày tháng, địa điểm viết tường trình.
+ Nội dung tường trình phải đảm bảo chính xác, đúng với thực tế diễn ra.
+ Xác định trách nhiệm của người viết đối với sự việc đã xảy ra.
Câu 5
Câu 5 (Trang 65, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Tại sao cần có thái độ tích cực và tôn trọng ý kiến khác nhau khi trao đổi, tranh luận với người khác?
Hướng dẫn:
Dựa vào trải nghiệm cá nhân, giải thích lý do cần có thái độ tích cực và tôn trọng ý kiến khác nhau khi trao đổi, tranh luận với người khác.
Giải thích chi tiết:
Khi trao đổi, tranh luận với người khác, cần có thái độ tích cực và tôn trọng ý kiến khác nhau vì:
+ Thể hiện bản thân là người có văn hóa.
+ Tôn trọng ý kiến của người khác cũng là tự tôn trọng chính mình.
+ Mỗi người có suy nghĩ, ý kiến khác nhau nên cần tôn trọng quan điểm của họ.
+ Khi muốn đóng góp ý kiến, cần thể hiện thái độ đúng mực, tôn trọng, cầu thị. Chỉ khi đó mới nhận được sự tôn trọng từ người khác.
Câu 6
Câu 6 (Trang 65, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Làm sao để lan tỏa những nét đẹp văn hóa của cha ông trong cuộc sống hiện nay?
Hướng dẫn:
Dựa vào suy nghĩ cá nhân, trình bày những việc đã và đang làm để giữ gìn những nét đẹp văn hóa của cha ông và đề xuất biện pháp cụ thể.
Giải thích chi tiết:
Để lan tỏa những nét đẹp văn hóa của cha ông trong cuộc sống hiện nay, chúng ta cần:
+ Giữ gìn, bảo tồn và phát huy những truyền thống, nét đẹp văn hóa ấy.
+ Giới thiệu và lan tỏa vẻ đẹp này đến mọi người.
+ Sống và suy nghĩ theo những giá trị đạo đức, tinh thần cao đẹp.
+ Mỗi người cần tự ý thức trong việc giữ gìn những giá trị văn hóa mà cha ông đã để lại.
+ Chính quyền, địa phương cần bảo tồn và tu sửa những giá trị văn hóa có thể cải tạo.