Mẫu 01: Dàn ý chi tiết phân tích tác phẩm Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm
I. Mở đầu:
Bài chiếu 'Chiếu Cầu Hiền', được Ngô Thì Nhậm soạn theo lệnh của vua Quang Trung, nhằm khuyến khích và kêu gọi các trí thức ở Bắc Hà (khu vực phía Bắc Hà Nội) đóng góp tài năng và trí thức vào sự nghiệp xây dựng đất nước. Bài chiếu cũng phản ánh lòng yêu nước và tư tưởng của vua Quang Trung.
II. Nội dung chính:
1. Trách nhiệm và vai trò của người hiền:
- Tác giả sử dụng hình ảnh so sánh để làm nổi bật mối liên hệ giữa người hiền và thiên tử, đồng thời nhấn mạnh vai trò quan trọng của họ trong việc xây dựng và duy trì trật tự xã hội.
- Bằng cách khẳng định sự cần thiết của việc người hiền phục vụ thiên tử, tác giả kích thích ý thức trách nhiệm của người hiền đối với công cuộc chung của đất nước.
2. Cầu hiền:
- Tác giả nêu rõ hai lý do chính để yêu cầu cầu hiền: tình hình lịch sử đặc biệt của quốc gia và giai đoạn khó khăn trong việc kiến thiết đất nước mới.
- Bằng cách nhấn mạnh và khuyến khích trách nhiệm của người hiền, tác giả thuyết phục các trí thức Bắc Hà tham gia và góp sức vào sự nghiệp xây dựng quốc gia.
3. Lời kêu gọi và động viên:
Tác giả sử dụng các câu cảm thán để kết thúc bài viết, tạo nên một sự động viên mạnh mẽ, khẳng định tầm quan trọng của việc hợp tác và đóng góp cho quốc gia.
III. Kết luận:
Bài 'Chiếu Cầu Hiền' không chỉ là tài liệu lịch sử quan trọng mà còn thể hiện tinh thần yêu nước và trách nhiệm xã hội của các trí thức dưới triều đại Tây Sơn. Qua bài viết, sự thông minh và tinh tế của vua Quang Trung trong việc khuyến khích các học giả tham gia xây dựng đất nước được thể hiện rõ ràng.
Mẫu 02. Dàn ý phân tích tác phẩm 'Chiếu Cầu Hiền' của Ngô Thì Nhậm một cách chi tiết
I. Mở bài:
Trong nền văn học Việt Nam, Ngô Thì Nhậm nổi bật với những đóng góp quan trọng cho triều đại Tây Sơn. Tác phẩm 'Chiếu Cầu Hiền' là minh chứng rõ nét về sự tận tụy và lòng yêu nước của ông đối với đất nước.
II. Thân bài:
1. Quy tắc hành xử của người hiền và mối quan hệ với thiên tử:
- So sánh người hiền như những vì sao sáng trên bầu trời, nhấn mạnh tầm quan trọng của họ trong xã hội.
- Quy luật tự nhiên: Người hiền phục vụ thiên tử là điều hiển nhiên, phù hợp với ý trời.
- Nếu người hiền không xuất hiện, thế giới sẽ chìm trong bóng tối và mất đi vẻ đẹp của nó.
2. Cách ứng xử của sĩ phu Bắc Hà và nhu cầu của quốc gia:
- Cách ứng xử của sĩ phu Bắc Hà:
+ Trong thời kỳ suy yếu, nhiều người tỏ ra dè dặt hoặc lẩn tránh.
+ Khi tình hình ổn định trở lại, những người hiền tài sẽ được đánh giá cao và trọng dụng.
- Nhu cầu của quốc gia:
+ Quốc gia đang trải qua giai đoạn khó khăn sau chiến tranh, cần những người hiền tài tích cực hỗ trợ và đóng góp.
+ Tận dụng hình ảnh cụ thể để làm nổi bật vai trò quan trọng của người hiền tài trong cộng đồng.
3. Các bước để hiền tài đóng góp cho sự phát triển của đất nước:
- Đề xuất các ứng viên tài năng từ các tầng lớp khác nhau trong xã hội.
- Khuyến khích và hỗ trợ những người tài đức đóng góp cho sự nghiệp chung.
- Quang Trung là một vị vua có tư duy tiến bộ và luôn sẵn sàng lắng nghe ý kiến từ mọi người.
4. Nghệ thuật biểu đạt:
- Áp dụng ngôn ngữ cổ điển và câu văn ngắn gọn, súc tích.
- Xây dựng lập luận chắc chắn và thuyết phục, khuyến khích độc giả suy nghĩ và hành động.
III. Kết luận:
'Tác phẩm 'Chiếu Cầu Hiền' không chỉ là một tác phẩm văn học nổi bật mà còn phản ánh tầm nhìn chiến lược của vua Quang Trung và triều đại Tây Sơn trong việc tìm kiếm nhân tài phục vụ cho sự nghiệp xây dựng đất nước. Đồng thời, tác phẩm thể hiện rõ nét lòng yêu nước và sự hiếu thảo của các nhà nho vĩ đại trong triều đại Tây Sơn.'
Mẫu 03. Dàn ý phân tích chi tiết tác phẩm 'Chiếu Cầu Hiền' của Ngô Thì Nhậm
I. Mở đầu:
Ngô Thì Nhậm, một trong những nho sĩ xuất sắc của triều đại Tây Sơn, đã cống hiến to lớn cho việc phục hưng đất nước qua tác phẩm 'Chiếu Cầu Hiền'. Đây không chỉ là một sáng tạo văn học quan trọng, mà còn là lời kêu gọi chân thành đến các hiền tài, khuyến khích họ vượt qua sự ngần ngại và đóng góp tài năng cho sự nghiệp chung của vua và quốc gia.
II. Nội dung chính:
1. Quy tắc hành xử của hiền tài và mối quan hệ giữa hiền tài với thiên tử:
- Bằng cách ví von 'Người hiền như những vì sao sáng trên bầu trời', tác giả làm nổi bật vai trò thiết yếu của người hiền trong xã hội.
- Với việc khẳng định 'Sao sáng ắt phải hướng về ngôi Bắc Thần', Ngô Thì Nhậm nhấn mạnh quy luật tự nhiên và sự tôn trọng, phụng sự thiên tử là điều không thể chối cãi.
- Tác giả cũng chỉ rõ những hậu quả nếu người hiền không tham gia hoạt động: ánh sáng và giá trị của hiền tài bị che khuất, gây thiệt thòi cho xã hội.
2. Cách ứng xử của sĩ phu Bắc Hà và nhu cầu của quốc gia:
a. Cách ứng xử của sĩ phu Bắc Hà:
- Trong thời kỳ suy yếu, nhiều trí thức đã chọn lẩn tránh, giữ im lặng hoặc rút khỏi đời sống xã hội.
- Khi tình hình đã ổn định, mọi người kỳ vọng vào sự xuất hiện của các nhân tài.
- Tác giả khuyến khích những người tài năng hãy tự đánh giá bản thân và góp sức xây dựng đất nước.
b. Thực trạng và nhu cầu của thời đại:
- Tác giả nhận định tình hình hiện tại còn nhiều thử thách, nhưng cũng nhấn mạnh rằng thời đại yêu cầu sự nỗ lực từ tất cả những người tài giỏi.
- Thông qua việc sử dụng hình ảnh sinh động và lời kêu gọi, tác giả khơi dậy lòng tự hào dân tộc và trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với sự phát triển của đất nước.
3. Con đường để các nhân tài cống hiến cho đất nước:
- Ngô Thì Nhậm đề xuất phương pháp tuyển chọn nhân tài, tạo điều kiện cho mọi cá nhân đóng góp vào công cuộc cải cách đất nước.
- Việc giới thiệu những người có phẩm hạnh và tài năng là phương pháp hiệu quả nhất để xây dựng một xã hội thịnh vượng và vững mạnh.
III. Kết luận:
Tác phẩm 'Chiếu Cầu Hiền' của Ngô Thì Nhậm không chỉ là một bản hùng ca lịch sử về tư tưởng và triết lý của thời Tây Sơn, mà còn là một minh chứng sắc sảo về tầm nhìn chiến lược của vua Quang Trung và triều đình trong việc kêu gọi nhân tài giúp xây dựng đất nước. Tác phẩm cho thấy sự hiểu biết sâu rộng của tác giả về tình hình và nhu cầu của thời đại, cùng với sự quyết tâm và tự tin trong việc thúc đẩy sự phát triển quốc gia.
Mẫu 04. Dàn ý chi tiết phân tích tác phẩm Chiếu Cầu Hiền của Ngô Thì Nhậm
I. Mở đầu:
Việc cầu hiền đã là một chủ trương phổ biến trong nhiều triều đại phương Đông cổ đại và cũng được ghi dấu trong lịch sử Việt Nam. Chiếu cầu hiền được ban hành vào khoảng năm 1788-1789, khi đất nước vừa trải qua chiến tranh và vương triều mới đối mặt với nhiều thử thách. Trong bối cảnh đó, việc tìm kiếm nhân tài để hỗ trợ đất nước trở nên vô cùng cần thiết. Chiếu này được Ngô Thì Nhậm viết nhằm kêu gọi các sĩ phu Bắc Hà, những trí thức của triều đại trước, ra tay cứu nước.
II. Nội dung chính:
a. Tác giả:
- Ngô Thì Nhậm là một nhà văn và quan chức nổi bật của thời kỳ Tây Sơn.
- Ông sinh ra và trưởng thành ở Hà Nội, đóng góp nhiều công lao cho triều đại Tây Sơn.
b. Phân tích tác phẩm:
- Những nguyên lý và chuẩn mực ứng xử của các hiền tài:
+ Những người hiền tài được xem là những bậc trí thức và đạo đức, việc họ hỗ trợ vua và quốc gia là điều tự nhiên, phù hợp với quy luật của trời.
+ Sử dụng hình ảnh so sánh như sao lấp lánh và thiên tử để làm nổi bật sự tất yếu của mối quan hệ giữa hiền tài và thiên tử.
- Cách ứng xử của các sĩ phu Bắc Hà và tình hình hiện tại của đất nước:
+ Các sĩ phu Bắc Hà được mô tả qua các hình ảnh và điển tích, với trọng tâm là sự lẩn tránh và thiếu đóng góp cho quốc gia.
+ Trong thời điểm lịch sử khó khăn, vương triều mới cần sự giúp đỡ để củng cố quyền lực và xây dựng đất nước.
- Chính sách kêu gọi hiền tài và vẽ ra những viễn cảnh tươi sáng cho đất nước:
+ Mọi cá nhân đều được khuyến khích và trân trọng nếu họ có tài năng và sẵn sàng góp sức vào việc xây dựng quốc gia.
+ Quang Trung thể hiện sự tin tưởng vào một tương lai sáng lạn cho đất nước, nơi hòa bình và thịnh vượng sẽ đến với tất cả mọi người.
III. Kết luận:
Chiếu cầu hiền phản ánh sự nhận thức sâu sắc về trách nhiệm và vai trò của mỗi cá nhân trong sự phát triển quốc gia. Văn bản không chỉ thành công nhờ lập luận sắc bén và thuyết phục mà còn nhờ sự chân thành và sức mạnh truyền cảm hứng. Chiếu cầu hiền đánh dấu bước đầu tiên trong việc xây dựng niềm tin và hy vọng vào tương lai của đất nước.
- Phân tích sâu sắc bài Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm
- Đánh giá bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh chọn lọc nhất