1. Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 8 (mẫu 01)
Câu 1: Viết một bài luận về những cảm nhận của bạn từ câu chuyện dưới đây
HOA HỒNG TẶNG MẸ
Anh dừng xe tại một cửa hàng hoa để gửi tặng mẹ qua đường bưu điện. Mẹ anh sống cách anh khoảng 300 km. Khi anh bước ra khỏi xe, anh thấy một cô bé đang đứng khóc bên lề đường. Anh đến gần và hỏi cô bé tại sao lại khóc.
- Cháu muốn mua một bông hoa hồng để tặng mẹ, nhưng cháu chỉ có bảy mươi lăm xu, trong khi hoa hồng có giá là hai đô la - cô bé vừa khóc vừa nói.
Anh mỉm cười và nói với cô bé:
- Đến đây, chú sẽ mua cho cháu một bông hoa.
Anh ngay lập tức mua hoa cho cô bé và đặt một bó hồng cho mẹ anh. Sau khi xong xuôi, anh hỏi cô bé có cần đi nhờ xe về nhà không. Cô bé vui mừng nhìn anh và đáp lại:
- Dạ, chú có thể chở cháu đến nơi mẹ cháu đang ở được không?
Cô bé sau đó chỉ đường cho anh đến một nghĩa trang, nơi có một phần mộ vừa mới được xây.
Cô bé chỉ vào ngôi mộ và nói:
- Đây là nơi mẹ cháu đang nghỉ ngơi.
Nói xong, cô bé nhẹ nhàng đặt bó hoa hồng lên phần mộ.
Ngay lập tức, anh trở lại cửa hàng hoa, hủy dịch vụ gửi hoa trước đó và mua một bó hồng thật đẹp. Anh đã lái xe suốt đêm, đi 300 km về nhà mẹ để tận tay trao bó hoa.
( Theo Quà tặng cuộc sống, NXB trẻ, 1006)
Câu 2: Xuân Diệu cho rằng thơ hay là ' hay cả hồn lẫn xác hay cả bài'
Chứng minh điều đó qua bài thơ Quê hương của Tế Hanh
Đáp án đề thi học sinh giỏi số 01
Câu 1: Yêu cầu học sinh viết một bài văn nghị luận xã hội và cần đáp ứng các yêu cầu sau:
- Tóm tắt câu chuyện trong một đoạn văn ngắn
- Rút ra bài học từ câu chuyện: Hãy trân trọng thời gian bên mẹ, thực hiện lòng hiếu thảo một cách chân thành, không để việc này trở nên quá muộn màng. Lòng hiếu thảo thật sự có thể thay đổi nhận thức và hành động của mỗi người,...
- Phân tích và giải thích:
+ Câu chuyện xoay quanh hai người con tặng hoa cho mẹ. Mặc dù món quà giống nhau, nhưng hai người con, một lớn và một nhỏ, lại tặng hoa trong những hoàn cảnh khác nhau.
+ Dường như tình yêu sâu sắc của cô bé dành cho mẹ đã mất đã đánh thức chàng trai, khiến anh nhận ra giá trị hiện tại và để lại trong tâm hồn người lớn những suy ngẫm sâu xa.
+ Anh nhận thức rằng một ngày nào đó mẹ anh sẽ rời xa và dù có muốn tặng những bông hoa đẹp nhất cũng không thể trao tận tay mẹ được nữa. Hiện tại, mẹ cần sự hiện diện của anh hơn là bó hoa gửi về. Anh đã hiểu rằng dù đã trưởng thành, anh vẫn có những khoảnh khắc vô tâm với mẹ - người đã sinh thành và nuôi dưỡng anh.
- Liên hệ: Thực tế có nhiều người con hiếu thảo chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ tận tâm và chu đáo.
- Đánh giá bình luận: Hiếu thảo và biết ơn cha mẹ là đạo lý quý báu của con người, đặc biệt là người Việt Nam. Tuy nhiên, đạo lý này đôi khi bị mai một, khi vẫn có những đứa con bất hiếu và ngược đãi cha mẹ, cần phải bị chỉ trích.
Câu 2:
Mở bài: Có thể bắt đầu bài viết theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần phải:
- Dẫn dắt vấn đề và làm nổi bật quan điểm của Xuân Diệu về thơ hay, đó là ' hay cả hồn lẫn xác hay cả bài'
- Xác nhận rằng bài thơ 'Quê hương' của Tế Hanh hoàn toàn phù hợp với quan điểm của Xuân Diệu về thơ
Thân bài:
- Giải thích quan điểm:
+ Xuân Diệu thật tinh tế khi cho rằng thơ hay phải là 'hay cả tâm hồn lẫn hình thức, hay cả bài thơ'.
+ Trong bài thơ Quê hương của Tế Hanh, cái hồn chính là tình yêu quê hương sâu sắc của tác giả, thể hiện qua địa lý, nghề nghiệp, cảnh người dân ra khơi và trở về, cũng như sự kết hợp giữa biểu cảm và các biện pháp tu từ.
- Chứng minh nhận định bằng cách phân tích chi tiết bài thơ (xem xét nội dung và nghệ thuật của tác phẩm)
+ Nội dung bài thơ: Vị trí địa lý và nghề nghiệp: hai câu đầu giới thiệu vị trí đặc biệt và nghề chài lưới của làng quê tác giả
- Cảnh ra khơi đánh cá: Một cảnh sắc đẹp và đầy khí thế với những hình ảnh ấn tượng về thời tiết, con người và cánh buồm
'Khi bầu trời trong xanh, gió nhẹ, bình minh hồng'
....
'Thân trắng rướn lên, hấp thụ gió trời'
- Thời tiết trong trẻo, sáng sủa và mát mẻ: trời trong, gió nhẹ, bình minh hồng. Con người mạnh khỏe: những thanh niên cường tráng.
- Hình ảnh chiếc thuyền: được so sánh và nhân hóa như con ngựa chiến đầy hăng hái vượt sông dài
- Cánh buồm là hình ảnh thơ độc đáo và sáng tạo, được so sánh với linh hồn của làng, được nhân hóa như con người biết rướn thân trắng để thu hút gió
- Hình ảnh người dân chài vừa thực vừa mơ mộng với làn da nhuốm màu gió, thân hình vạm vỡ thấm đẫm vị mặn mòi và hương xa xăm của biển.
- Con thuyền: được nhân hóa như có tâm hồn nhạy cảm, biết nghỉ ngơi và lắng nghe
- Tác giả sở hữu tâm hồn tinh tế, tài năng và lòng gắn bó sâu nặng với quê hương
+ Nỗi nhớ quê hương: được biểu cảm trực tiếp qua nỗi nhớ biển, cá, cánh buồm, thuyền và mùi biển, tất cả được cảm nhận bằng lòng trung thành của người con xa quê.
+ Nghệ thuật:
- Quê hương là một bài thơ trữ tình với phương pháp biểu đạt chủ yếu là cảm xúc. Ngòi bút miêu tả đầy cảm xúc, hình ảnh và ngôn từ bay bổng, lãng mạn, cùng với các biện pháp nhân hóa và so sánh độc đáo, thổi hồn vào sự vật.
- Sáng tạo hình ảnh thơ vô cùng phong phú và chính xác, thể hiện qua ngôn ngữ giản dị và chân thực
3. Kết luận: Tổng kết và đánh giá nhận định.
2. Đề thi học sinh giỏi ngữ văn lớp 8 (mẫu 02)
I. Hiểu văn bản:
Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi:
Bạn có thể không phải là người thông minh bẩm sinh, nhưng bạn luôn nỗ lực và cải thiện bản thân từng ngày. Bạn có thể không phải là người hát hay, nhưng bạn luôn đúng giờ. Bạn không phải là vận động viên xuất sắc, nhưng bạn sở hữu nụ cười ấm áp. Bạn không có khuôn mặt xinh đẹp, nhưng bạn rất khéo léo thắt cà vạt cho ba và nấu ăn ngon. Chắc chắn, mỗi người trong chúng ta đều có những giá trị riêng biệt từ khi sinh ra.
Câu 1: Xác định câu chủ đề của văn bản
Câu 2: Từ đoạn văn trên, hãy liệt kê những giá trị tốt đẹp có sẵn của bản thân bạn
Câu 3: Đoạn văn đã giúp bạn nhận thức điều gì? Trình bày cảm nhận của bạn trong một đoạn văn
II. Phần làm văn:
Cảm nhận của bạn về bài thơ 'Ngắm trăng' của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
3. Đề thi học sinh giỏi ngữ văn lớp 8 (mẫu 03)
Câu 1: Từ bài thơ 'Ông đồ', bạn có đồng cảm với tâm trạng của nhà thơ Vũ Đình Liên không? Viết một đoạn văn ngắn giới thiệu về tác giả Vũ Đình Liên và bài thơ Ông đồ.
Câu 2: Phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ trong đoạn thơ dưới đây:
Bác đã ra đi rồi sao, Bác ơi!
Mùa thu đang đẹp, nắng chiếu xanh trời
Miền Nam đang mơ về ngày hội thắng lợi
Đón Bác về thăm, thấy Bác mỉm cười'
(Tố Hữu - Bác ơi!)
Câu 3: Có ý kiến cho rằng: 'Việc sử dụng kết cấu đảo ngược tình huống hai lần trong truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng của O. Henry là một yếu tố quan trọng làm tăng sự hấp dẫn cho người đọc. Hãy chứng minh điều này.
Bài viết trên Mytour đã cung cấp cho bạn đọc thông tin chi tiết về: Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 8. Trong bài viết, Mytour đã trình bày rõ ràng về nội dung. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi bài viết.