Đối với các bạn học sinh hoặc sinh viên, khái niệm “kỹ năng tự học” không còn quá xa lạ nữa. Với sự trưởng thành, việc tự học đóng vai trò quan trọng hơn bao giờ hết, bởi đây là cách hiệu quả nhất để bạn nâng cao kiến thức và kỹ năng chuyên môn của mình. Vậy kỹ năng tự học là gì? Làm thế nào để phát triển nó một cách hiệu quả nhất? Hãy cùng Mytour tìm hiểu trong bài viết sau!
1. Khái niệm kỹ năng tự học là gì?
Kỹ năng tự học là một loại kỹ năng mềm, thể hiện sự tự chủ trong việc tìm hiểu kiến thức từ sách, từ internet hoặc trong cuộc sống hàng ngày nhằm mục đích nâng cao tri thức cá nhân. Khác biệt với học tập truyền thống, kỹ năng này tập trung vào việc xây dựng hành động tự học phù hợp và hiệu quả với từng người. Kỹ năng tự học bao gồm 03 nhóm kỹ năng chính như sau:
- Nhóm kỹ năng xác định mục tiêu và lập kế hoạch học: Kỹ năng tiếp nhận thông tin, phát hiện vấn đề, kỹ năng xây dựng kế hoạch để thực hiện mục tiêu học của bản thân.

Giải thích Kỹ năng tự học là gì?
- Nhóm kỹ năng thực hành kỹ năng tự học: Kỹ năng tìm kiếm thông tin, nghiên cứu tài liệu, xử lý vấn đề và thực hành trong thực tế.
2. Tầm quan trọng của kỹ năng tự học
Việc tự học có ý nghĩa vô cùng quan trọng, bởi đây là phương pháp học tập hiệu quả dành cho những người mong muốn mở rộng tri thức và phát triển kỹ năng cá nhân. Từ việc tự học, chúng ta có cơ hội khám phá sâu hơn về kiến thức và các chủ đề mà chúng ta quan tâm.
Với tính chất của việc tự học, bạn có thể xác định phương pháp học tập khoa học và hiệu quả nhất, cách nhìn nhận và suy luận về kiến thức phù hợp với bản thân. Kỹ năng tự học giúp bạn kiểm soát quá trình học và thú vị hơn trong việc học tập.
Ngoài ra, tự học cũng là quá trình tự chủ, không bị chi phối bởi bất kỳ yếu tố nào. Nó giúp bạn phát triển tư duy sáng tạo và quan điểm toàn diện hơn về vấn đề.
3. Phương pháp rèn luyện kỹ năng tự học hiệu quả
Dưới đây là những cách tự học hiệu quả mà Mytour gợi ý cho bạn:
Rèn luyện tính tự giác.
Tính tự giác đóng vai trò quan trọng trong hầu hết các hoạt động hàng ngày, đặc biệt là trong quá trình tự học.
Hãy tránh biến việc tự học thành gánh nặng khi bị áp đặt, hoặc chỉ nhớ đến việc học khi gặp phải vấn đề.
Rèn luyện tính tự giác đến từ ý thức của bạn. Hãy thử thay đổi cách suy nghĩ của bản thân để tự học trở nên dễ dàng hơn.
Hãy tưởng tượng: Thay vì cảm thấy phải mở sách ra học, hãy nghĩ rằng việc tự học hôm nay sẽ mang lại cho bạn những kiến thức hữu ích, cải thiện cuộc sống của bạn trong tương lai.
Biết sắp xếp thời gian hợp lý.
Việc tự học sẽ dễ dàng hơn rất nhiều, nếu bạn biết lên kế hoạch và sắp xếp thời gian tự học.
Trước khi bắt đầu học, hãy xác định rõ những gì bạn cần học. Không nên mất phương hướng, học lung tung sẽ làm ảnh hưởng đến những gì bạn thực sự cần, khiến bạn cảm thấy chán nản.
Tiếp theo, hãy đặt ra những câu hỏi như sau:
- Bạn sẽ tự học như thế nào?
- Thời gian học cụ thể?
- Nên học bao lâu một ngày và bao nhiêu ngày một tuần?
Mỗi ngày bạn chỉ có 24 giờ. Do đó, hãy phân chia thời gian cho học, giải trí, nghỉ ngơi và công việc một cách hợp lý để tự học hiệu quả mà không làm suy yếu cơ thể và mất năng lượng.

Phương pháp để phát triển kỹ năng tự học một cách hiệu quả nhất
Tự học quan trọng, nhưng đừng để nó ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Nếu cảm thấy mệt mỏi, hãy dành thời gian để nghỉ ngơi.
Thư giãn bằng cách tập thể dục, massage, nghe nhạc, uống nước,... Biết cách chăm sóc bản thân cũng giúp tự học hiệu quả hơn.
Chọn tài liệu học
Lựa chọn tài liệu trong quá trình tự học là yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả của quá trình này.
Chọn đúng tài liệu học giúp tiếp cận nhanh chóng với kiến thức, kỹ năng cần phát triển. Đồng thời tránh mất phương hướng và lãng phí thời gian trong việc học.
Khi bạn gặp phải thông tin quá tải hoặc khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu, hãy tìm sự giúp đỡ từ những người xung quanh.
Nếu bạn là học sinh, hãy tham khảo ý kiến từ giáo viên và bạn bè. Nếu bạn đã đi làm, hãy tìm nguồn tài liệu thông qua đồng nghiệp hoặc cấp trên của bạn.
Áp dụng lý thuyết vào thực tiễn.
“Học bổng với thực hành” – áp dụng lý thuyết vào cuộc sống hàng ngày là một mẹo quan trọng giúp bạn nâng cao khả năng tự học của mình.
Hãy áp dụng những kiến thức đã học vào các tình huống thực tế trong cuộc sống hàng ngày. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất của kiến thức và ghi nhớ sâu hơn.
Ngoài ra, việc áp dụng lý thuyết vào thực tế giúp bạn nắm bắt nội dung bài học mới một cách dễ dàng hơn.
Tạo không gian yên tĩnh để tăng sự tập trung khi học
Không gian chơi vai trò quan trọng trong việc tự học. Một không gian yên tĩnh giúp não bộ tập trung hơn, giảm stress so với môi trường ồn ào.
Một số đồ trang trí như cây cảnh trong phòng học có thể làm cho bạn cảm thấy thoải mái và phấn khích hơn!
4. Hạn chế thường gặp khi tự học
Ngoài những điều tích cực của tự học, bạn cũng cần nhận biết những hạn chế thường gặp như:
Khó tập trung
Sự tập trung của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố từ cả bên trong lẫn bên ngoài.
Thường, nhiều người chọn không gian học là ở nhà hoặc quán cà phê. Dù ở đâu, bạn cũng có thể cảm thấy thoải mái khi học. Nhưng ngược lại, có nhiều yếu tố như tiếng ồn, game, mạng xã hội, điện thoại, tin nhắn... làm bạn phân tâm.
Việc giữ tập trung để tiếp thu kiến thức và tránh suy nghĩ về các vấn đề khác là chìa khóa để không bị phân tâm.
Phân bổ thời gian tự học không hợp lý.
Nếu lập kế hoạch thời gian là một cách hữu ích cho tự học, nhưng việc phân bổ thời gian không hợp lý sẽ gây ra những hạn chế.
Thường, chúng ta cảm thấy nôn nóng khi bắt đầu học một chủ đề mới. Do đó, chúng ta có thể dành quá nhiều thời gian cho học tập mà không phân bổ hợp lý.
Kết quả của hành động này có thể khiến bạn dễ mất tập trung, đồng thời cơ thể suy nhược cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và các hoạt động khác trong cuộc sống.

Những hạn chế thường gặp khi tự học
Thiếu tài liệu.
Tài liệu là điều không thể thiếu trong mọi hoạt động học tập, nghiên cứu. Trong thời đại 4.0, internet là nguồn thông tin không thể bỏ qua cho việc tiếp thu kiến thức.
Tuy nhiên, việc này cũng có thể gây phân tâm vì sẽ làm bạn mất tập trung. Đặc biệt đối với người mới bắt đầu và không có hướng dẫn, việc tìm kiếm tài liệu phù hợp sẽ gặp nhiều khó khăn.
Ngoài ra, một số lĩnh vực chuyên môn vẫn còn thiếu tài liệu đầy đủ, hoặc chỉ có tài liệu nước ngoài.
Thiếu tính tự giác.
Tự học đòi hỏi bạn tự biên kế hoạch học sao cho phù hợp và hiệu quả nhất. Do đó, không ai sẽ đẩy bạn hoặc gắn áp lực về việc tự học.
Dành thời gian tự học có vẻ thoải mái cho những người có tính tự giác. Nhưng với những người thiếu tính tự giác, đây thực sự là một thách thức lớn, cản trở quá trình học của họ.
Kỹ năng tự học là một kỹ năng quan trọng, mang lại nhiều lợi ích trong cuộc sống. Từ đó, bạn có thêm kiến thức, kỹ năng mới, và rèn tính tự lập. Tuy nhiên, để thực hành hiệu quả, bạn cần dành thời gian và công sức. Hy vọng thông tin mà Mytour chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về kỹ năng tự học và nắm được những phương pháp tự học hiệu quả nhất!