Buzz
Các nhân vật vĩ đại hay những người thành đạt nhất thường nhấn mạnh rằng việc đọc sách đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển tư duy. Trong thời đại thông tin bùng nổ hiện nay, thời gian mọi người dành cho việc đọc sách ít hơn và nhiều người cảm thấy lúng túng trước số lượng sách khổng lồ được xuất bản hàng ngày. Thực tế này làm cho phương pháp đọc sách trở nên ngày càng quan trọng đối với độc giả.
Cách đây gần một thế kỷ, đất nước chúng ta đang phải đối mặt với thách thức về 'kẻ thù nghèo nàn và ngu ngốc'. Nhưng bây giờ đã khác. Việt Nam ngày càng tiến bộ trên con đường hội nhập với thế giới. Phổ cập giáo dục không còn là vấn đề nhức nhối như trước. Đa số dân số Việt Nam biết đọc, biết viết. Khi biết đọc, chúng ta sẽ đọc nhiều hơn, đa dạng hơn. Không chỉ đọc sách truyện, tiểu thuyết, chúng ta còn đọc sách khoa học và những đầu sách chứa lượng kiến thức lớn.
Nhiều chuyên gia giáo dục nhận thấy việc dạy trẻ em cách đọc là rất quan trọng. Tuy nhiên, làm thế nào để trẻ em hiểu được những khía cạnh cơ bản nhất của việc 'đọc' không phải là điều đơn giản. Và không chỉ là trẻ em. Rất nhiều người lớn cũng tham gia vào các khóa học đọc cấp tốc để hiểu sâu hơn về những gì họ đã đọc và cách tăng tốc độ đọc mà vẫn hiệu quả.
Phương pháp đọc ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều độc giả. Lợi ích mà một người đọc sách thu được khi áp dụng một phương pháp đọc hiệu quả là vô cùng to lớn.
Năm 2018 vừa qua, tôi đã đọc được 23 cuốn sách!
Đó không phải là một lời nói dối, tôi nói điều này một cách chân thực! Cuốn sách mỏng nhất trong số đó là Để hiệu quả trong công việc của Brian Tracy (hơn 120 trang), trong khi cuốn dày nhất là Nguyên lý tiếp thị (Principles of Marketing) của hai Giáo sư Philip Kotler và Gary Amstrong (hơn 750 trang).
Tôi không kể về 'thành tích nhỏ' trong năm 2018 để khoe khoang hay tỏ ra tự hào về bản thân. 23 cuốn sách trong 1 năm, đó không phải là một con số đáng tự hào. Trong năm 2018, trung bình mất khoảng gần 16 ngày để đọc xong một cuốn sách, và tôi không nghĩ rằng tốc độ này là gì đó quá 'kinh khủng'. Tuy nhiên, tổng thể, tôi vẫn thua kém nhiều sinh viên khác, vì họ có thể đọc tới 30 cuốn trong một năm, trong đó có cả những cuốn khó như sách khoa học cơ bản.
Nhưng tôi tin rằng, trong năm 2018, có nhiều người không đọc nhiều như tôi!
Nhưng bạn có thể làm được như tôi!
Nếu bạn có một phương pháp đọc sách phù hợp với cách tư duy và tiếp nhận thông tin của bản thân, bạn có thể đọc hơn 15 cuốn trong một năm.
Không chỉ đọc nhiều về số lượng, bạn cũng cần phải đọc một cách hiệu quả. Nếu không, việc đọc sách chỉ trở thành một hành động vô bổ hay lãng phí thời gian. Hiệu quả của việc đọc phụ thuộc vào nỗ lực và kỹ năng đọc của bạn. Quy luật là: Bạn càng nỗ lực nhiều, hiệu quả sẽ càng cao.
Đọc sách cũng giống như việc tự học, đều cần có phương pháp
Chắc chắn mọi sinh viên đều quen thuộc với câu nói này từ giảng viên:
Tiết này anh chị tự học và nghiên cứu tài liệu nhé! Chúng ta sẽ thảo luận thêm về các vấn đề của bài học hôm nay ở tiết sau!
Câu nói trên không chỉ là một lời nhắc nhở thông thường: “Chỉ cần lớp sau biết trật tự!”. Thầy cô là những người đã có kinh nghiệm và kiến thức, họ biết cách học hiệu quả cho sinh viên. Một trong những cách học hiệu quả nhất là tự học, và câu nói đó chính là khuyến khích chúng ta tự học. Đáng tiếc là nhiều sinh viên vẫn chưa thực sự hiểu được điều này.
Việc đọc sách giống như tham gia vào một tiết học tự học. Đó là một tiết học không có giảng viên hướng dẫn. Do đó, để học hiệu quả, chúng ta cần có một phương pháp phù hợp với khả năng tư duy của mình.
Và đây là phương pháp đọc của tôi
Mỗi người có cách tiếp thu kiến thức từ việc đọc sách riêng biệt, vì vậy đừng ngạc nhiên nếu phương pháp đọc mà tôi chia sẻ không phù hợp với bạn. Tuy nhiên, phương pháp này không chỉ thuộc về tôi mà còn được nhiều sinh viên khác ưa chuộng và coi đó là cách đọc hiệu quả. Hy vọng phương pháp này cũng có thể giúp ích cho bạn trong hành trình tìm kiếm phương pháp đọc sách phù hợp nhất.
Bạn chỉ nên bắt đầu khi bạn đã sẵn sàng
Đối với mọi cuốn sách, bất kể thể loại, bạn cần phải đặt mình trong tâm trạng sẵn sàng đọc. Dường như điều này có vẻ dễ dàng và đơn giản, nhưng thực tế lại không phải vậy. Rất nhiều người đã bỏ cuộc ngay từ đầu vì thiếu sự chuẩn bị này.
Nguyên tắc này khá đơn giản: Tâm trí chỉ có thể tập trung vào một số hành động nhất định vào một thời điểm nhất định. Nếu tâm trí bạn không hoàn toàn tập trung vào việc đọc, việc cố gắng đọc sẽ không mang lại kết quả tốt. Điều này có thể dẫn đến cảm giác chán nản và áp lực mỗi khi bạn cố gắng đọc sách.
Nếu bạn không sẵn sàng cho việc đọc sách, nếu tâm trí bạn còn lạc lõng ở những suy nghĩ khác, hãy lắng nghe lời khuyên của tôi: Hãy để cuốn sách xuống! Đó không phải là thời điểm phù hợp để đọc sách!
Bạn đã sẵn sàng chưa? Bắt đầu nhìn vào cuốn sách một cách tập trung nhé!
Khi tâm trí đã yên bình, bạn cảm thấy nằm thoải mái trên một chiếc ghế đệm mềm mại, không gian quanh bạn yên bình, làn gió nhẹ nhàng thổi qua, đó chính là thời điểm bạn nên chuyển sang bước tiếp theo.
Khi bạn đã hoàn toàn sẵn sàng cho việc đọc cuốn sách bạn đang cầm, bước tiếp theo là kiểm soát cuốn sách. Kiểm soát có nghĩa là bạn cần hiểu nội dung chính của cuốn sách mà không cần phải lật quá nhiều trang.
Làm thế nào để bạn có thể kiểm soát cuốn sách mà không cần phải lật nhiều trang?
Câu trả lời là: Hãy đọc cuốn sách một cách tỉ mỉ!
- Đầu tiên, hãy nhìn vào bìa sách và đọc thông tin trên bìa, nhớ là đọc cả hai bìa. Bìa sách thường cung cấp nhiều thông tin tổng quan về cuốn sách, đặc biệt là bìa sau.
Tiếp theo, hãy đọc phần lời mở đầu và giới thiệu sách nếu có, đọc kỹ nó. Mục đích chính là tìm hiểu tổng quan về cuốn sách.
Dù bạn có ngả lưng trên ghế êm ái, không gian yên bình, tâm trí thong thả, bạn vẫn có thể quyết định rằng: “Cuốn này không phù hợp!”. Tốt nhất là không nên đọc cuốn sách nào mà nội dung chính không khớp với mong đợi của bạn. Đừng lãng phí thời gian cho những cuốn sách không phù hợp.
Nhưng nếu nó phù hợp thì sao?
Rất đơn giản, hãy tiếp tục đọc!
Tiến hành kiểm soát đọc một cách cẩn thận hơn
Sau khi kiểm soát sơ bộ nội dung cuốn sách, bạn đã có thể nhận biết được thể loại của nó, ví dụ như tiểu thuyết trinh thám, sử thi, kinh tế học, sách tự trợ, ...
Tiếp theo, bạn cần phải nhận ra sự thống nhất về nội dung của cuốn sách. Mỗi cuốn sách là một tác phẩm nghệ thuật, do đó nó phải có tính thống nhất. Mở lại mục lục và nhìn vào cách tác giả xây dựng nội dung để hiểu rõ hơn về cách viết của ông ta.
Không chỉ dừng lại ở đó, bạn cần phải khám phá thêm một điều ở mục lục của cuốn sách. Hãy biết cách quan trọng hóa các chương, phần trong sách để nhận ra phần nào là chính, cách sắp xếp các phần theo thứ tự quan trọng. Dung lượng của chương sẽ thể hiện phần trọng số của chương đó. Thông thường, những chương có dung lượng trang lớn hơn sẽ chứa thông tin chính hoặc cao trào của cuốn sách.
Sau khi kiểm soát toàn bộ cuốn sách, tiếp theo là hãy theo dõi dòng chảy của tác giả!
Đọc hiểu thực sự: Đọc một cách tập trung
Có nhiều kỹ thuật dạy bạn cách đọc hiểu một cuốn sách, nhưng tất cả đều dựa trên sự tập trung và nỗ lực của bạn. Bạn nỗ lực càng nhiều, hiệu quả càng cao.
Lời khuyên của tôi ở bước này là: Khi bạn đã quyết định đọc một cuốn sách, hãy đọc một cách chân thành. Bạn đã kiểm soát nội dung và thấy tính phù hợp của nó với mình, vậy thì hãy bắt đầu đọc hiểu thực sự cuốn sách đó. Đây không chỉ là việc đọc từ trang 1 đến cuối, mà còn là quá trình tự học. Bạn sẽ học được nhiều thông tin khi đọc một cách tập trung một cuốn sách phù hợp.
Dưới đây là hai lưu ý khi đọc hiểu một cuốn sách:
- Hiểu từ và thuật ngữ. Bạn cần phải hiểu chính xác ý nghĩa của các từ và thuật ngữ mà cuốn sách sử dụng, nếu không, việc đọc sẽ trở thành một nhiệm vụ khó khăn cho tư duy của bạn, khiến bạn bị lạc lõng trong các thuật ngữ.
Tìm từ khóa và câu khóa. Không phải mọi từ hay câu trong sách đều quan trọng như nhau. Nếu bạn có thể tìm ra từ khóa trong mỗi câu hoặc câu khóa trong mỗi đoạn, hãy ghi chú lại. Điều này sẽ giúp cho việc đọc lại sau này trở nên dễ dàng hơn.
Khi hiểu được từ và thuật ngữ, biết từ khóa và câu khóa, bạn sẽ hiểu được những ý chính mà tác giả truyền đạt qua sách. Đó là điều mà hầu hết độc giả đều muốn đạt được khi đọc sách. Khi đó, bạn sẽ quyết định liệu bạn muốn chấp nhận tư tưởng của tác giả hay không.
- Để quyết định xem bạn có ủng hộ tư tưởng của tác giả hay không, bạn cần phải nhìn nhận một cách khách quan và trên góc độ rộng. Điều này không dễ dàng, nhưng bạn có thể tham khảo lời khuyên của Tiến sĩ Mortimer J. Adler:
Hãy xác định lập luận của tác giả bằng cách tìm ra chúng hoặc xây dựng lập luận từ các câu. Đây là mục đích của việc ghi chú các câu và từ khóa.
Xác định các vấn đề mà tác giả đã giải quyết và chưa giải quyết trong cuốn sách. Đối với các vấn đề chưa giải quyết, tìm hiểu xem tác giả có nhận thức và thừa nhận thất bại của mình hay không.
Lần nữa, tôi muốn nhấn mạnh điều này:
Điều quan trọng là bạn nỗ lực càng nhiều, kết quả đọc sẽ càng cao.
Kỹ thuật đọc có vai trò quan trọng, nhưng không phải là quyết định duy nhất cho việc bạn đọc hiệu quả.
Kỹ thuật đọc chỉ là một công cụ, một phương tiện. Quyết định quan trọng nhất nằm ở bạn - người đọc. Dù công cụ có hiện đại, nhưng nếu không có quyết tâm và nỗ lực từ bạn, thì nó cũng vô dụng. Người đọc luôn là yếu tố quan trọng nhất.
Nhiều sinh viên vẫn nghĩ rằng đọc sách là áp lực và gò bó. Điều này không sai! Nhưng đó là sự lãng phí cho họ, bởi họ bỏ lỡ cơ hội tiếp xúc với tri thức. Để vượt qua áp lực, hãy kiên trì và nỗ lực. Hãy mở rộng tư duy và tin rằng đọc sách mang lại cảm hứng. Bằng cách này, bạn có thể vượt qua những trở ngại mà môi trường xung quanh đặt ra.
Tất cả nằm ở bạn! Nỗ lực càng nhiều, kết quả đọc sẽ càng tốt.
Tôi muốn chia sẻ điều gì qua bài viết này?
Decartes đã từng nói: “Đọc sách là trò chuyện với những người thành đạt nhất của các thế kỷ đã qua”. Lợi ích của việc đọc sách là không thể phủ nhận, nhưng để đọc hiệu quả, bạn cần có phương pháp. Phương pháp đọc như một 'bản đồ', hướng dẫn bạn trong hành trình thu thập tri thức từ sách. Hãy tìm phương pháp đọc phù hợp với bạn, nếu không, bạn sẽ dễ chán việc đọc.
Phương pháp đọc mà tôi chia sẻ qua bài viết này đã được nhiều bạn sinh viên áp dụng. Mặc dù không phải là phương pháp duy nhất, nhưng tôi hy vọng chia sẻ này sẽ giúp ích bạn trong hành trình với sách.
Tác giả: DO
