Chiến khu Vần - Dấu ấn lịch sử vĩ đại của Yên Bái

Lịch sử của Chiến khu Vần

Khi nhắc đến Yên Bái, bạn thường nghĩ đến những địa điểm du lịch thiên nhiên như Di tích ruộng bậc thang Mù Cang Chải hay Hồ Thác Bà Yên Bái, phải không? Tuy nhiên, ở Yên Bái vẫn có những địa điểm lịch sử đặc biệt mà bạn nên ghé thăm. Khám phá lại những trang sử kháng chiến, tại vùng đất Yên Bái - Tây Bắc, nơi mà “xứ thiêng liêng rừng núi đã anh hùng” đã lập nên một trong bảy căn cứ cách mạng quan trọng trong cả nước, gắn liền với cuộc Cách mạng Tháng Tám lịch sử, mang tên Chiến khu Vần.

Như đã đề cập trước đó, cách đây 77 năm - vào ngày 14 tháng 5 năm 1945, tại chùa Hiền Lương, đội du kích Âu Cơ với khu căn cứ Vần - một trong những chiến khu được thành lập theo lời kêu gọi của Mặt trận Việt Minh, đã góp phần vào chiến thắng của cuộc Tổng khởi nghĩa. Trước năm 1945, Chiến khu Vần nằm ở địa bàn Giới Phiên (Trấn Yên), Đại Lịch (Văn Chấn) và Lương Ca, hợp lại thành 3 tổng. Theo dòng lịch sử biến động, địa danh và địa giới đã có nhiều thay đổi, giờ đây Chiến khu Vần thuộc huyện Trấn Yên về phía Nam và Đông Nam Huyện Văn Chấn.

Chùa Hiền Lương - điểm bắt đầu của đội du kích Âu Cơ

Mặc dù có nhiều biến đổi về địa giới, nhưng trung tâm của Chiến khu Vần vẫn nằm ở xã Minh Phú, bao gồm ba xã Việt Cường, Việt Hồng, Vân Hội. Đặc biệt, làng Vần ở xã Việt Hồng và làng Đồng Yếng ở xã Vân Hội đóng vai trò quan trọng trong sự kiện lịch sử này, một bên là trung tâm chỉ huy của Chiến khu, một bên là trung tâm huấn luyện quân sự của căn cứ cách mạng Chiến khu.

Một lý do khác khiến Chiến khu Vần trở thành một trong những căn cứ quan trọng nhất của cả nước là vì nơi đây đã tiếp đón an toàn các đồng chí cách mạng dũng cảm vượt ngục từ nhà tù Sơn La hoặc khi các hoạt động cách mạng ở miền Nam bị phát hiện sẽ được đưa về đây và tiến hành.

Ngoài ra, Chiến khu Vần còn là nơi diễn ra các sự kiện lịch sử quan trọng, được người dân tại đây giữ gìn và trân trọng như: Đình Làng Dọc, Đình Làng Vần, cây gạo, cây sữa, cây vải của ông Đình Trung hoặc khu nhà của ông Trần Đình Khánh,...

Thông tin cần biết về Chiến khu Vần

2.1 Tọa độ của Chiến khu Vần và các di tích lịch sử tại đây

Hiện nay, Chiến khu Vần nằm ở phía Nam của tỉnh Yên Bái. Khi đi từ Thành phố Yên Bái theo đường chim bay, bạn sẽ đi được 16km đến đích. Còn nếu đi theo đường nhựa tỉnh, tổng cộng đoạn đường này dài 30km.

Nếu bạn ghé thăm Làng Vần ở xã Việt Hội, bạn sẽ ấn tượng bởi địa hình nơi đây: là một thung lũng có chiều dài 4,5km, bao quanh là các dãy núi với độ cao trung bình từ 200 đến 500m. Địa thế của làng ngày xưa hiểm trở, chỉ có một con đường duy nhất để đến và phải qua một con đèo. Tuy vậy, dù đường đi khó khăn nhưng lại gần các trung tâm chính trị như tỉnh lỵ của 2 tỉnh Yên Bái và Phú Thọ, tạo nên một địa hình vừa hiểm trở vừa kín đáo. Do đó, Xứ ủy Bắc Kỳ đã chọn nơi này để lập nên căn cứ cách mạng, từ đó dần dà phát triển thành mô hình Chiến khu. Ngày nay, may mắn rằng đường đi đến Làng Vần đã được cải thiện, với cấu trúc là các chân ruộng bậc thang, được người dân địa phương khai phá từ sau Cách mạng và được gọi là Đồng Cây Gạo, Đồng Trỏ,...

Làng Vần ở xã Việt Hội - trung tâm chỉ huy của Chiến khu

Phong cảnh sinh thái tại Chiến khu Vần