Warren Buffett, được gọi là “huyền thoại xứ Omaha”, là một nhà đầu tư vĩ đại với lợi nhuận đầu tư chứng khoán vượt trội so với thị trường. Ông là học trò của Benjamin Graham – cha đẻ của trường phái đầu tư giá trị - và là người áp dụng thành công nhất triết lý đầu tư này. Ông đã có hơn 80 năm kinh nghiệm đầu tư chứng khoán, vì thế kinh nghiệm của Warren Buffett rất phong phú và quý giá. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu về các tiêu chí mà Warren Buffett sử dụng để lựa chọn cổ phiếu có lợi nhuận vượt trội và an toàn.
Kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu của Warren Buffett dựa trên 6 tiêu chí:
Hiệu quả hoạt động của công ty
Công thức tính ROE (hiệu quả hoạt động của công ty)
Chỉ số ROE (Return on Equity) là tỷ lệ mà các cổ đông kiếm được từ tổng số vốn họ đầu tư vào công ty. Warren Buffett luôn đánh giá ROE để xem liệu một công ty có hoạt động hiệu quả hơn các đối thủ trong ngành hay không. Công thức tính ROE như sau:
ROE = Lợi nhuận ròng / Vốn chủ sở hữu trung bình
Ví dụ: ROE của công ty XXX là 30%, có nghĩa là mỗi 10 đồng vốn cổ đông đầu tư, công ty này sinh ra 3 đồng lợi nhuận. So với lãi suất ngân hàng là 6%, công ty này hoạt động rất hiệu quả và mang lại lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư.
Nợ của công ty
Công thức tính Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu
Tỷ lệ nợ vay so với vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity) là một chỉ số quan trọng mà Warren Buffett chú ý đặc biệt. Ông ưa chuộng các công ty có tỷ lệ này thấp để tăng trưởng lợi nhuận chủ yếu từ nguồn vốn sở hữu thay vì tiền vay. Tỷ lệ nợ vay / vốn chủ sở hữu (D/E) được tính như sau:
Debt-to-Equity = Tổng nợ phải trả / Vốn chủ sở hữu
Tỷ lệ này càng cao, càng cho thấy công ty sử dụng nhiều nợ vay để tài trợ cho hoạt động kinh doanh của mình. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý rằng tỷ lệ này bao gồm cả nợ vay / vốn chủ sở hữu, nơi công ty phải trả lãi hàng năm, khác với các khoản nợ khác như nợ vay, doanh thu chưa được thực hiện,... (những khoản này không / hoặc ít phải trả lãi hàng năm).
Lợi nhuận gộp
Biên lợi nhuận gộp (Gross profit margin)
Lợi nhuận của một công ty không chỉ phụ thuộc vào tỷ suất lợi nhuận tốt mà còn phải duy trì sự gia tăng của tỷ suất lợi nhuận đó. Biên lợi nhuận ròng được tính bằng lợi nhuận ròng chia cho doanh thu thuần. Để hiểu rõ hơn về tỷ suất lợi nhuận của một doanh nghiệp, các nhà đầu tư nên xem lại ít nhất 5 năm hoạt động của doanh nghiệp.
Công ty đã niêm yết trên sàn bao lâu?
Thời gian niêm yết trên sàn chứng khoán
Buffett thường chỉ quan tâm đến các công ty đã tồn tại ít nhất 10 năm. Do đó, hầu hết các công ty công nghệ đã IPO trong thập kỷ trước sẽ không thu hút sự quan tâm của Buffett. Ông nói rằng ông không hiểu rõ hoạt động của nhiều công ty công nghệ hiện nay và chỉ đầu tư vào những công ty mà ông hiểu rõ hoàn toàn.
Công ty có phụ thuộc vào loại hàng hóa nào không?
Công ty có phụ thuộc vào loại hàng hóa nào không?
Các công ty chịu ảnh hưởng nặng bởi giá của một số mặt hàng như dầu mỏ, khí đốt, thép, than,... thường không được Warren Buffett ưa thích do tồn tại nhiều rủi ro. Dự báo giá các loại hàng hóa này thường rất phức tạp vì chúng phụ thuộc vào nhiều yếu tố rủi ro khác nhau như chính trị, thời tiết, hỏa hoạn,...
Định giá doanh nghiệp
Định giá doanh nghiệp (Business valuation)
Theo Warren Buffett, kỹ năng quan trọng nhất khi đầu tư là định giá doanh nghiệp. Thông thường, để định giá một cách tương đối chính xác doanh nghiệp, các nhà đầu tư cần phải xác định giá trị nội tại bằng cách dự báo doanh thu, lợi nhuận, tài sản,... và nếu giá trị của công ty nhỏ hơn 20% so với giá thị trường, đây mới là công ty đáng được quan tâm đầu tư.
Dưới đây là 6 tiêu chí để lựa chọn cổ phiếu dựa trên kinh nghiệm đầu tư của nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett. Bạn có thể áp dụng các tiêu chí này để chọn những cổ phiếu có tiềm năng sinh lời cao mà không mang lại quá nhiều rủi ro.