Buzz
Trong quá trình đầu tư, đôi khi nhà đầu tư không thể tránh khỏi những quyết định đầu tư không đúng thời điểm, mua cổ phiếu ở mức giá cao và sau đó giá giảm không như mong đợi. Vậy khi gặp tình huống này, chúng ta nên làm gì? Có nhiều phương án mà nhà đầu tư có thể cân nhắc như cắt lỗ hoặc áp dụng chiến lược 'Cưa chân bàn'. Vậy chiến lược 'Cưa chân bàn' là gì và làm thế nào để áp dụng? Hãy cùng thảo luận về chủ đề này trong bài viết ngay sau đây.
Chiến lược 'Cưa chân bàn' có ý nghĩa gì?
Chiến lược 'Cưa chân bàn' là một thuật ngữ trong giao dịch trên thị trường chứng khoán chỉ việc trung bình giá xuống. Giá vốn ban đầu giống như một chiếc bàn có chân cao. Khi giá cổ phiếu giảm, nhà đầu tư mua thêm để giá vốn giảm. Mỗi lần như vậy, chiếc bàn sẽ có chiếc chân thấp hơn một chút. Chiến lược 'Cưa chân bàn' còn được biết đến với tên gọi tiếng Anh là DCA (dollar-cost averaging).
Chiến lược 'Cưa chân bàn' thường được các nhà đầu tư áp dụng khi mua phải cổ phiếu ở mức giá đỉnh hoặc giá cao để trung bình giá xuống. Tuy nhiên, nếu không áp dụng đúng cách, chiến lược 'Cưa chân bàn' có thể khiến nhà đầu tư thua lỗ nặng hơn. Chiến lược 'Cưa chân bàn' không phải là một chiến lược trung bình giá đơn giản, mà phải nhìn vào việc cổ phiếu giảm mà mua thêm, và điều này không được các chuyên gia tài chính khuyến khích thực hành.
Trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư mua cổ phiếu với hi vọng có lợi nhuận, nhưng khi giá giảm, họ khó bán vì sợ thua lỗ và không dám cắt lỗ ngay. Thay vì cắt lỗ khi giá giảm quá 8-10% như nguyên tắc, nhà đầu tư thường hy vọng giá sẽ hồi phục trước khi quyết định bán. Một số người muốn hồi vốn nhanh bằng cách áp dụng chiến thuật cưa chân bàn để giảm giá vốn nhanh chóng, hy vọng có lợi khi thị trường phục hồi nhanh chóng và cổ phiếu tăng giá. Điều này chỉ hiệu quả khi thị trường hoặc cổ phiếu mà nhà đầu tư nắm giữ có dấu hiệu phục hồi và tăng trở lại nhanh chóng.
Nhược điểm của chiến thuật cưa chân bàn
Luôn phải đối mặt với rủi ro là điều cần nhớ khi đầu tư, đặc biệt là khi áp dụng chiến thuật cưa chân bàn. Trước khi quyết định sử dụng DCA, nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ những hạn chế của phương pháp này để có quyết định hợp lý.
Một nhược điểm lớn của chiến thuật cưa chân bàn
Mặc dù nhiều người tin rằng không có cổ phiếu nào mãi mãi giảm, mà sẽ hồi phục, nhưng chúng ta cũng cần nhận thức rằng 'không ai có thể trung bình giá mãi được'. Trên thị trường chứng khoán có không ít trường hợp cổ phiếu giảm mãi mà không có dấu hiệu hồi phục, thậm chí có những mã cổ phiếu có nội tại yếu kém buộc phải hạn chế giao dịch, huỷ niêm yết hoặc chuyển sàn. Việc trung bình giá xuống có thể khiến nhà đầu tư mất vốn nhiều hơn.
Khi thị trường suy thoái kéo dài, chiến thuật cưa chân bàn có thể ảnh hưởng mạnh đến tâm lý của nhà đầu tư. Nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc duy trì chiến lược đầu tư khi thị trường suy thoái. Họ có thể trở nên chán nản khi thấy giá trị danh mục đầu tư giảm và có thể muốn từ bỏ chiến lược đầu tư của mình, đặc biệt là đối với những nhà đầu tư mới hoặc từng gặp thua lỗ.
Câu chuyện “không ai trung bình giá mãi được” thường xảy ra khi nhà đầu tư đã cạn kiệt nguồn vốn vì áp dụng chiến thuật trung bình giá xuống. Ví dụ như sau:
*cổ phiếu ABC đã được đổi tên trong ví dụ, chiến thuật DCA này nhà đầu tư mới hay cũ đều có thể đã từng gặp phải.
Tuy nhiên, những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng có thể sa vào bẫy trung bình giá xuống hoặc cưa chân bàn. Vì vậy, việc đặt ra một nguyên tắc cắt lỗ sớm sẽ có lợi trong hành trình đầu tư. Các nhà đầu tư vĩ đại nhất lịch sử luôn tính toán con số cắt lỗ hợp lý, thường dao động từ 8 - 10%. Chiến thuật cưa chân bàn không phù hợp cho những nhà đầu tư mới và thiếu kinh nghiệm, hoặc chỉ nên áp dụng với một phần vốn nhỏ để giảm thiểu rủi ro.
Áp dụng chiến thuật cưa chân bàn một cách chính xác
Chiến thuật cưa chân bàn có thể là một chiến lược đầu tư hữu ích trong thị trường điều chỉnh tạm thời, nhưng nếu không xác định đúng có thể mang lại nhiều rủi ro. Để giảm thiểu những rủi ro này, nhà đầu tư cần xem xét kỹ thời điểm đầu tư, chuẩn bị điều chỉnh chiến lược khi thị trường thay đổi và duy trì cam kết với kế hoạch đầu tư của mình ngay cả khi có biến động ngắn hạn.
Hiểu rõ về danh mục cổ phiếu đầu tư
Nhà đầu tư cần nghiên cứu và hiểu rõ về danh mục cổ phiếu đang đầu tư. Việc đánh giá khả năng sinh lời, khả năng phục hồi giá và tiềm năng phát triển của từng cổ phiếu là rất quan trọng. Nhà đầu tư cần đánh giá lại giả định về cổ phiếu và triển vọng của công ty một cách chính xác. Không nên mua cổ phiếu chỉ vì giá giảm mà bỏ qua tình hình thị trường và tình hình hoạt động của công ty. Chiến thuật cưa chân bàn nên được áp dụng khi nhà đầu tư nắm được tiềm năng tăng trưởng và tình hình nội tại của doanh nghiệp.
Khi mù quáng bình quân giá xuống cho các công ty không có khả năng phát triển, nhà đầu tư có nguy cơ mất vốn. Các công ty có khả năng tăng trưởng thấp thường không có khả năng tăng giá, đây là nguyên nhân dẫn đến khoản đầu tư sinh lỗ khi áp dụng chiến thuật bình quân giá xuống.
Điều kiện cần để áp dụng chiến thuật cưa chân bàn
- Phải hiểu rõ lý thuyết (quan sát biểu đồ, chỉ số kỹ thuật; quan sát lệnh mua bán trong phiên)
- Có đủ thời gian để theo dõi biến động giá cổ phiếu trong phiên giao dịch (thường là nhà đầu tư toàn thời gian)
- Có khả năng chấp nhận rủi ro cao
Đánh giá lại danh mục đầu tư và hướng tới mục tiêu dài hạn
Trong khi thị trường đi xuống, dễ để bị cảm xúc lấn át và đưa ra các quyết định vội vàng. Tuy nhiên, quan trọng là tránh các quyết định mang tính cảm tính và tập trung vào các mục tiêu dài hạn. Chiến thuật cưa chân bàn có thể hữu ích trong điều kiện thị trường điều chỉnh tạm thời, nhưng trong thị trường suy thoái kéo dài, cần linh hoạt thay đổi chiến lược đầu tư để phù hợp với thị trường.
Xác định thời điểm thị trường là một thử thách đối với nhà đầu tư mới, nhưng những nhà đầu tư có kinh nghiệm sẽ có lợi thế hơn trong việc xác định thời điểm và chu kỳ của thị trường. Do đó, những nhà đầu tư mới nên dành thời gian đánh giá lại chiến lược đầu tư, tiềm năng của doanh nghiệp và hướng tới các mục tiêu dài hạn thay vì áp dụng chiến thuật cưa chân bàn một cách vội vàng.
Nhà đầu tư cần tự đánh giá lại và suy ngẫm về phương pháp đầu tư đã áp dụng, từ đó đặt ra câu hỏi liệu phương pháp đó đã phù hợp hay chưa và liệu mình có phù hợp với phương pháp nào.
Sau đó, cần điều chỉnh lại danh mục đầu tư khi rơi vào tình trạng mua vào với giá quá cao, mua vào ở đỉnh điểm. Điều này là cần thiết khi đã gặp phải tình trạng lỗ. Cần loại bỏ các doanh nghiệp có tiềm năng kém, không đem lại sự ổn định, luôn đặt ra câu hỏi: “Cổ phiếu này có khả năng phục hồi và phát triển trong dài hạn không?”
Vẫn còn những cổ phiếu tốt đang được định giá thấp.
Dù đã gặp phải tình trạng lỗ, nhưng vẫn có những cổ phiếu có tiềm năng. Chúng ta có thể tích lũy cổ phiếu trong dài hạn để phục vụ mục tiêu trong tương lai. Tập trung vào chiến lược dài hạn là điều cần thiết với bất kỳ nhà đầu tư nào, đặc biệt là khi đang gặp phải tình trạng lỗ, nhà đầu tư cần kiên nhẫn và bình tĩnh để phân tích kỹ lưỡng hơn. Với một vài cổ phiếu chất lượng và chiến lược đầu tư dài hạn, chúng ta có thể phục hồi lợi nhuận trong tương lai.
Đó là bài chia sẻ của Mytour về Chiến thuật “Cưa chân bàn” trong chứng khoán, ý nghĩa và tác động của chiến thuật này đối với các nhà đầu tư cá nhân. Hy vọng rằng đã mang đến cho các nhà đầu tư những thông tin hữu ích để tham gia vào thị trường chứng khoán.
