Mô hình tự nhập hàng, kiểm soát giá, bán hàng và vận chuyển của Tiki qua Tiki Trading đã bộc lộ nhiều hạn chế khi Shopee gia nhập thị trường Việt Nam với mô hình Marketplace – tức là thu hút các nhà cung cấp tham gia vào sàn. Tuy nhiên, số liệu từ YouNet ECI cho thấy tỷ trọng của Tiki Trading trong tổng giá trị hàng hóa giao dịch trên sàn đã tăng mạnh lên đến 74,9%.
Gần đây, có thể dễ dàng nhận thấy nhiều thay đổi đang diễn ra đối với Tiki. Trong ngày 15/8, Tiki đã giới thiệu hai 'lính mới' là ông Richard Triều Phạm – Tổng Giám đốc Tiki và bà Vũ Thị Nhật Linh – Tổng Giám đốc TikiNow Logistics, đồng thời công bố việc thay đổi bộ nhận diện thương hiệu.
Đáng chú ý, tagline “Tìm kiếm và Tiết kiệm” của tên thương hiệu “Tiki” đã được thay đổi thành “Tốt và Nhanh”, nhấn mạnh mục tiêu cung cấp hàng chính hãng và nhận hàng nhanh.
Đặt cược vào Tiki Trading
Theo YouNet ECI, những thay đổi này phản ánh những sự thay đổi lớn trong hoạt động kinh doanh của Tiki.
Số liệu từ YouNet ECI cho thấy một xu hướng thú vị: từ tháng 4 đến tháng 7 năm nay, tỷ trọng của Tiki Trading trong tổng giá trị hàng hóa giao dịch (GMV) trên sàn Tiki đã tăng đột biến từ 55,8% lên 74,9%. Điều này đồng nghĩa với việc chỉ còn 1/4 GMV của Tiki là từ các nhà bán hàng khác trên sàn.
Tiki Trading là gian hàng bán lẻ do Tiki tự vận hành, phân phối trực tiếp các sản phẩm chính hãng đến người tiêu dùng. Kênh phân phối này giúp Tiki tự quyết định hơn về việc lựa chọn sản phẩm, đàm phán trực tiếp với các nhãn hàng để có giá cạnh tranh, đặc biệt là đảm bảo chất lượng vận chuyển nhờ sử dụng hệ thống kho bãi và giao hàng nhanh của TikiNow Logistics.
Với tagline mới là “Tốt và Nhanh”, có vẻ như Tiki sẽ tập trung vào Tiki Trading trong cuộc đua với các sàn TMĐT khác. Thực tế, ngay sau khi định vị lại, Tiki đã công bố hợp tác phân phối với nhiều thương hiệu như Nike và Wuling – thương hiệu ô tô điện mini đang thu hút sự chú ý gần đây - thông qua Tiki Trading.
Tuy nhiên, YouNet ECI nhận định mặt tiêu cực của việc phụ thuộc quá nhiều vào Tiki Trading là Tiki có thể thua kém so với các sàn TMĐT khác về đa dạng sản phẩm và các chương trình khuyến mãi hấp dẫn. Từ tháng 4 đến tháng 7, tổng GMV từ các cửa hàng khác ngoài Tiki Trading trên Tiki đã giảm 21%, chỉ còn 128,95 tỷ đồng (theo số liệu của YouNet ECI).
Cuối tháng 6, báo cáo về TMĐT tại Đông Nam Á của Momentum Works cũng nhấn mạnh sự khó khăn của Tiki với mô hình 1P (First-Party) - nhập hàng, kiểm soát giá, bán hàng và vận chuyển, đặc biệt là khi Shopee ra mắt vào năm 2016 với mô hình Marketplace – thu hút các nhà bán hàng tham gia.
Hiện tại, Tiki duy trì cả mô hình 1P với Tiki Trading và mô hình 3P (Third-Party) – các nhà bán hàng bán trực tiếp tới người dùng trên sàn Tiki. Nhưng việc GMV từ mô hình 1P chiếm phần lớn ở giai đoạn sớm của thị trường TMĐT làm Tiki phải chịu nhiều chi phí, đồng thời mở rộng quy mô bị hạn chế.
Tương tự YouNet ECI, Momentum Works cũng chỉ ra rằng việc tự quản lý - nhập hàng và bán hàng dẫn đến sự đa dạng sản phẩm/người bán thấp hơn nhiều so với các nền tảng Marketplace khác như Shopee hay Lazada.
Triển vọng cho 'lối đi riêng' của Tiki
Mặc dù có nhược điểm như đã nói ở trên, YouNet ECI nhận thấy rằng từ năm 2021, các thương hiệu ngày càng muốn mở kênh phân phối chính hãng trên các sàn TMĐT.
Cho đến tháng 6/2023, lần đầu tiên bảng xếp hạng YouNet ECI Ranking thuộc YouNet ECI ghi nhận rằng tất cả 9/9 ngành hàng trong BXH đều có hơn 50% GMV tháng đến từ các gian hàng chính hãng.
“Với cơ sở giao vận và công nghệ hiện có, Tiki có thể trở thành đối tác đáng tin cậy cho các thương hiệu trong mục tiêu này. Tuy nhiên, với giới hạn về số lượng hàng hóa và ưu đãi, Tiki trong giai đoạn mới này sẽ khó có thể tăng trưởng nhanh như trước đây”, YouNet ECI đánh giá.
Tháng 6/2023, tổng GMV của Tiki tăng trở lại 21,22%, sau khi giảm mạnh 37% chỉ trong một tháng vào tháng 4. Sang tháng 7, GMV của Tiki tiếp tục tăng 12,46%, lên đến 513,79 tỷ đồng.
“Mặc dù GMV vẫn thấp so với Shopee và Lazada, nhưng về tốc độ tăng trưởng, từ tháng 5 đến tháng 7/2023, Tiki tăng GMV nhanh hơn hai đối thủ. Điều này cho thấy Tiki đang tự tin với một hướng đi mới, sẵn sàng quay lại đường đua trong mùa mua sắm cuối năm”, YouNet ECI phân tích.