Nhìn Lại Về Chiến Tranh
Chiến tranh là một trong những yếu tố không thể tránh khỏi trong lịch sử, không giảm đi theo sự phát triển của nền văn minh. Trong suốt 3421 năm lịch sử được ghi nhận, chỉ có 268 năm không có chiến tranh diễn ra. Hiện nay, chúng ta phải thừa nhận rằng chiến tranh là hình thức cạnh tranh và lựa chọn tự nhiên của con người. Triết gia Hy Lạp Heracletius đã nói:“Chiến tranh là cha đẻ của vạn vật”.
Thực tế là vậy, chiến tranh là nguồn cội mạnh mẽ của các ý tưởng, phát minh, các hình thái thể chế và nhà nước. Trạng thái hòa bình, ngược lại, là sự cân bằng không ổn định, chỉ có thể duy trì bằng quyền lực tuyệt đối hoặc khi các bên có sức mạnh ngang nhau.Nguyên Nhân Dẫn Đến Chiến Tranh
Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh tương tự như nguyên nhân đua tranh giữa các cá nhân: sự tham lam, tính hiếu chiến, lòng kiêu hãnh, ham muốn chiếm đóng các tài nguyên như lương thực, đất đai, nguyên liệu, nhiên liệu, và ham muốn thống trị. Các quốc gia cũng có bản năng như con người, nhưng lại thiếu đi sự kiềm chế. Một cá nhân biết phải tuân thủ các quy định pháp luật và đạo đức, đồng thời biết đàm phán thay vì xung đột, vì họ được chính quyền bảo vệ về tính mạng và tài sản. Một quốc gia thì không chịu sự hạn chế, do mạnh mẽ đến mức có thể bất chấp mọi trở ngại, hoặc do không có quốc gia nào có thể đảm bảo sự bảo vệ cơ bản, trong khi không có quy tắc quốc tế hay đạo đức nào có thực sự hiệu quả.
Chủ Nghĩa Dân Tộc
Tính tự cao tự đại trong mỗi cá nhân thêm sức mạnh cho sự cạnh tranh trong cuộc sống. Chủ nghĩa dân tộc là nguồn sức mạnh trong ngoại giao và quân sự của mỗi quốc gia. Khi các quốc gia châu Âu thoát khỏi sự kiểm soát của Giáo hoàng, họ thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc như cách bảo vệ lực lượng vũ trang của họ. Một mặt, khi dự đoán xung đột với một quốc gia nào đó, một quốc gia kích động dân chúng nước mình căm thù quốc gia đó, tạo ra khẩu hiệu để thúc đẩy sự căm ghét đó lên mức độ đủ để gây ra chiến tranh; mặt khác, quốc gia đó lại tuyên bố họ yêu chuộng hòa bình.
Đã Từng Có Một Thời Chiến Tranh Không Nhất Thiết Phải Đi Kèm Với Hận Thù
Sử dụng phương pháp ép buộc khiến con người hoảng sợ và bài xích yếu tố ngoại vi là một chiến lược chỉ được áp dụng trong những cuộc xung đột cơ bản nhất, ít khi xảy ra trên mặt trận Châu Âu trong các cuộc chiến tranh tôn giáo vào thế kỷ XVI và trong cách mạng Pháp. Trong thời kỳ đó, nhân dân của các quốc gia tham chiến được tự do tôn trọng thành tựu và văn hóa của nhau. Công dân Anh có thể sang Pháp du ngoạn an toàn dù Anh và Pháp đang chiến đấu, trong khi người Pháp và Frederick Đại Đế vẫn tiếp tục giữ tình yêu thương cho nhau dù cả hai đang chiến đấu trong Chiến tranh Bảy Năm. Trong thế kỷ XVII và XVIII, chiến tranh thực sự là sự tranh chấp giữa các tầng lớp quý tộc thay vì giữa các dân tộc. Trong thế kỷ XX, với sự cải tiến của thông tin liên lạc, vận tải, vũ khí và phương tiện truyền bá đã khiến chiến tranh trở thành cuộc đấu tranh của dân tộc, làm liên lụy từ thường dân đến binh lính. Sự tiến bộ trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật cũng được thúc đẩy bởi ít nhất là một phần là do chiến tranh. Nếu nhân loại không học từ quá khứ và cho mọi thứ chìm vào quên lãng, có thể một ngày nào đó những phát minh mang tính hủy diệt sẽ mang lại thành tựu lớn cho hòa bình.
Chiến tranh Từ Một Góc Độ Lợi Ích Mà Nó Mang Lại
Trong mọi thời kỳ, tướng lĩnh và các vị quốc vương, các lãnh chúa (như Ashoka và Augustus là ngoại lệ hiếm hoi) đều coi thường sự phê phán rụt rè về chiến tranh của các triết gia. Nếu nhìn vào lịch sử từ góc độ của chiến tranh, chiến tranh thực sự là kẻ phán xét cuối cùng. Hầu hết mọi người (trừ những kẻ yếu đuối và nhát gan) đều thừa nhận rằng chiến tranh là điều tất yếu và cần thiết cho sự phán xét. Có thứ gì có thể ngăn chặn Pháp và Tây Ban Nha trở thành những vùng đất của Hồi Giáo nếu Charles Martel không chiến thắng ở trận Tours vào năm 732? Điều gì sẽ xảy ra với di sản cổ điển to lớn nếu không có ai đứng lên chống lại cuộc xâm lược của Mông Cổ và Tatar? Chúng ta cười chế nhạo tướng lĩnh khi họ qua đời trên giường bệnh (quên đi rằng họ có giá trị khi còn sống chứ không phải khi qua đời), nhưng chúng ta lại tôn vinh họ khi họ có thể bắt sống và giao nộp một nhân vật như Hitler hoặc Thành Cát Tư Hãn. Các tướng lĩnh thường cảm thương cho những thanh niên trẻ tuổi phải chết trong chiến tranh. Nhưng ngẫm lại, số lượng thanh niên chết vì tai nạn giao thông còn nhiều hơn số lượng tử vong do chiến tranh, và bao nhiêu trong số họ rốt cuộc lại chôn vùi cuộc đời mình trong sự bê tha, thối nát vì thiếu kỷ luật? Chúng ta hiểu rằng thanh niên cần một nơi để thể hiện tính hiếu chiến, ham mạo hiểm, và cảm thấy chán chường với cuộc sống nhạt nhẽo. Nếu họ phải chết sớm hay muộn thì họ có lẽ nên hy sinh cho đất nước, trong cái bóng của trận chiến và vinh quang, thay vì sống một cuộc đời vô nghĩa.
Giả Thuyết Về Việc Tận Dụng Lợi Ích Của Chiến Tranh
Trách nhiệm lớn của Hoa Kỳ ngày nay là bảo vệ văn minh Phương Tây khỏi nguy cơ bên ngoài, như Vương Quốc Anh đã làm trong thế kỷ XIX.
Nhưng lợi ích đó không hợp lý.
Triết gia cho rằng, mặc dù các kết cục đau lòng như vậy phản ánh lịch sử, nhưng chúng ta cần hành động theo Quy Tắc Vàng trong quan hệ quốc tế, như Ashoka và Augustus đã làm.Theo Edmund Burke: “Một đế chế vĩ đại với tư duy kém cỏi là một sự kết hợp tồi tệ.”
Tưởng tượng một Tổng Thống Hoa Kỳ nói với lãnh đạo Trung Quốc và Nga:Nếu để lịch sử tiến trình mở đường, chúng ta nên tìm cách hòa giải với quốc gia khác thay vì tuyên chiến ngay.
Hòa bình không thể hoàn toàn thay thế cho chiến tranh.
Các vị tướng có thể phản đối:Lịch sử và bản tính loài người đã chỉ ra rằng xung đột không thể giải quyết bằng đàm phán.
Dù vậy, hòa bình vẫn tốt hơn chiến tranh – đặc biệt là với giới trẻ.
Chiến tranh, dù cần thiết cho sự phát triển lịch sử và tồn tại nhân loại, cũng mang lại vô vàn hệ lụy đau đớn.
Những ký ức đau lòng về chiến tranh không bao giờ phai nhạt trong lòng người dân.
Chiến tranh và hòa bình là hai yếu tố không thể thiếu trong lịch sử nhân loại, nhưng quan trọng nhất vẫn là lựa chọn của chúng ta.Sức mạnh của một quốc gia không chỉ nằm ở sự chiến thắng trên chiến trường mà còn ở tinh thần nhân đạo và lòng yêu nước của nhân dân.