'Chính bạn là người tự đặt ra những tiêu chuẩn khắt khe nhất cho bản thân': Bốn phương pháp để vượt qua cảm giác nghi ngờ về bản thân

“Nỗi nghi ngờ của chúng ta là kẻ phản bội,

và khiến chúng ta mất đi những điều tốt đẹp chúng ta thường có thể đạt được'

vì sợ thử sức.”

(Tạm dịch: “Nghi ngờ ăn mòn lòng can đảm,

đánh cắp từ chúng ta mọi cơ hội

những điều tốt đẹp sẽ không còn

khi chúng ta ngần ngại để bắt đầu.”)

Có lẽ đôi khi bạn cảm thấy như đang nói chuyện với một giọng nói trong đầu, nhưng thay vì làm bạn cảm thấy đầy đủ và khích lệ, giọng nói ấy lại làm rung động lòng tự tin và kích thích sự hoài nghi bên trong bạn.

Mình đã hoàn thành công việc của mình chưa? Lời tỏ tình của mình có được đồng ý không? Người khác sẽ nghĩ gì về mình? Những câu hỏi như thế này có thể làm suy yếu tinh thần và làm bạn ngần ngại bước tiếp. Nhưng chúng chỉ là một phần của cuộc sống và không nên làm trở ngại cho việc khám phá tiềm năng bản thân.

Nhiều người có năng lực vẫn gặp khó khăn trong quá trình phát triển bản thân và sự nghiệp vì nỗi sợ rằng họ không đủ tài năng hoặc hỗ trợ để thành công. Tuy nhiên, không phải lúc nào sự hoài nghi cũng chiếm ưu thế.

Biến Sự Hoài Nghi Thành Năng Lượng Cho Sức Mạnh Nội Tâm

Ngay cả những người có năng lực, nổi bật và chăm chỉ nhất cũng phải đối mặt với sự hoài nghi về khả năng của bản thân. Tuy nhiên, thường thì những người luôn hoài nghi về bản thân thực sự giỏi hơn họ nghĩ, và sự hoài nghi đó thường là dấu hiệu của việc họ vượt qua giới hạn của mình. Điều này dường như là kết quả tất yếu khi ta thực hiện những công việc mang lại ý nghĩa và đòi hỏi sự sáng tạo.

Dựa trên quan điểm từ những cuốn sách được lựa chọn bởi thư viện của Blinkist, bạn có thể áp dụng bốn chiến lược sau để học cách vượt qua sự nghi ngờ về bản thân và tìm nguồn động lực để bắt đầu viết, hoặc mở đầu một cuộc điện thoại, và nhìn nhận sự nghi ngờ với một tư duy tích cực hơn. 

Hãy Nhớ Mục Tiêu Của Bạn

Khi con đường trở nên gập ghềnh và uốn khúc, bạn có thể dễ dàng quên mục tiêu bạn đang hướng đến. Vì vậy, việc liên tục nhắc nhở mình về lý do tại sao bạn đang làm điều này, và tại sao bạn là người phù hợp cho công việc này là rất quan trọng.

Trong cuốn sách Chớ Hoang Mang, Chuyện Gì Cũng Có Cách Lo Toan (Tựa gốc: Everything is Figureoutable), Marie Forleo đã đề xuất một phương pháp hữu ích để tăng cường sức mạnh bên trong (self-empowerment). Với khẩu hiệu “chuyện gì cũng có cách lo toan”, Forleo khuyến khích chúng ta hãy tin rằng luôn có cách giải quyết cho mọi vấn đề, miễn là chúng ta sẵn lòng bỏ thời gian và công sức để tìm ra giải pháp. 

Khi chúng ta cần thêm động lực để bước ra ngoài và theo đuổi mục tiêu, hãy nhắc nhở bản thân rằng chúng ta luôn có khả năng vượt qua mọi trở ngại với trái tim đam mê. Lúc này, bạn chính là người duy nhất trên Thế Giới này sở hữu một bộ sưu tập độc đáo của giá trị, khát vọng, năng lực, kiến thức, nền tảng, quan điểm và tính cách riêng. Sự kết hợp độc đáo của những phẩm chất và tiềm năng này là món quà mà bạn nên mang đến cho thế giới này. Nếu bạn không tận dụng chúng, điều đó cũng có nghĩa là bạn đang giấu đi tài năng của mình. Và rằng không chỉ giấc mơ của bạn đang gặp nguy cơ bị chôn vùi; đừng quên rằng mục tiêu cao cả hơn của bạn là tự nhận thức về tài năng của mình, rằng nó có thể và nên được sử dụng để đóng góp.

Tin Vào Trực Giác

Khi nghi ngờ chiếm lấy tâm trí, ta dễ quên rằng chính sự hoài nghi ấy thường là nguồn cảm hứng cho những khám phá vĩ đại nhất của loài người.

Suốt lịch sử, sự nghi ngờ đã đóng vai trò quan trọng trong quá trình suy nghĩ của con người, là nguồn gốc của những ý tưởng định hình thế giới hiện đại. Sự hoài nghi là động lực cho sự phát triển khoa học, là thách thức đối với quyền lực, và là nền móng của những tôn giáo mới. Nó không chỉ là nguồn gốc của sự đau khổ mà còn là niềm an ủi trong suy tư con người.

Việc giữ một tinh thần nghi ngờ là điều tự nhiên và hữu ích. Dù nguồn tin là ai đi nữa, đừng chấp nhận chúng một cách mù quáng. Để xây dựng quan điểm riêng, hãy luôn sẵn lòng nghi ngờ và đặt câu hỏi. Và hãy nhớ rằng, nếu mọi thứ không như bạn mong đợi, bạn không cô đơn trong hành trình đó.

Từ kinh nghiệm của Elaine, chúng ta có thể rút ra bài học rằng việc tin vào trực giác là một phẩm chất cốt lõi của những người vượt qua những khó khăn. Điều này không có nghĩa là bạn nên đưa ra quyết định chỉ dựa trên linh cảm. Thay vào đó, hãy dành thời gian để tìm hiểu tại sao bạn có cảm giác như vậy. Hãy tin vào trực giác của mình và xem nó sẽ dẫn bạn đi đến đâu.

Ghi nhận sự tiến bộ

Sự nghi ngờ vào chính mình là một kẻ giết chết tự tin thực sự. Khi bạn không tin tưởng vào bản thân, bạn cũng khó có thể thay đổi cách nhìn nhận và suy nghĩ của mình. Nếu bạn thậm chí còn không tin vào trực giác của chính mình, đừng bao giờ mong đợi có thể tin vào trực giác của người khác. Bạn cần xây dựng lòng quyết tâm, tự tin và đặc biệt là lòng tin sâu thẳm từ bên trong tâm hồn. Để trở nên mạnh mẽ, bạn phải vượt qua những thử thách.

Rick Hanson coi sự kiên cường là nền móng của hạnh phúc và bình yên tinh thần. Sự kiên cường là yếu tố quan trọng trong cuộc sống tinh thần lành mạnh. Nuôi dưỡng sự kiên cường sẽ giúp bạn giải phóng sức mạnh bên trong và cải thiện tâm trí của bạn.

Trong cuốn sách Kiên Cường, Hanson chia sẻ một số phương pháp và kỹ năng đơn giản và dễ áp dụng vào cuộc sống, nhằm giúp bạn đối mặt với sự nghi ngờ về bản thân và mọi thứ trong cuộc sống. Tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lưu ý những dấu hiệu tiến bộ khi theo đuổi mục tiêu.

Hãy luôn ghi chép những thành tựu bạn đạt được, kể cả những điều nhỏ nhặt, vì chúng sẽ giúp não bộ cảm thấy được thưởng, và từ đó phát triển thành thói quen. Bằng cách chia nhỏ công việc, bạn sẽ thu được nhiều thành công hơn. Điều này giúp công việc không cảm thấy quá nặng nề, và với nhiệt huyết tích cực, bạn vẫn cảm thấy đầy đủ và yên bình.

Tận hưởng hành trình bằng cách kết nối với những người xung quanh

Kate Swoboda đã đưa ra một ví dụ tương tự trong cuốn sách Thói Quen Của Lòng Can Đảm. Từ kinh nghiệm cá nhân làm huấn luyện viên cuộc sống, Swoboda nhận ra rằng nỗi sợ là rào cản lớn nhất cần loại bỏ nếu muốn đạt được ước mơ và khát vọng của mình.

Với Kate, chống lại nỗi sợ không hề thiếu thực tế, và giả vờ rằng nỗi sợ không tồn tại sẽ càng phản tác dụng hơn. Cô ấy khuyến khích mọi người hãy dũng cảm đối mặt và vượt qua nỗi sợ, từ đó, ta sẽ tạo ra những câu chuyện của riêng mình. Trong những thời điểm khó khăn như vậy, hãy ở bên cạnh bạn bè, gia đình và những người có thể ủng hộ bạn và cùng bạn ăn mừng những gì bạn đã đạt được trên hành trình của mình.

Nếu bạn cảm thấy hoài nghi, hãy đối mặt với nó

Nhiều lúc, có lẽ hầu hết chúng ta đều cảm thấy nghi ngờ chính bản thân mình, nhưng điều quan trọng vẫn nằm ở cách chúng ta đối mặt với nó. Nếu bạn muốn biến những nỗi sợ thành sức mạnh thay vì những rào cản, thì việc học cách đối mặt với sự hoài nghi về bản thân sẽ tạo ra sự khác biệt lớn.

Sự tự hoài nghi luôn gắn liền và sâu trong nỗi sợ, và điều này sẽ khiến chúng ta mãi đứng trong vùng an toàn của mình, không đủ can đảm bước ra ngoài thế giới và làm những điều chúng ta muốn để giúp đỡ bản thân và người khác. Giải pháp không phải là cố gắng loại bỏ sự hoài nghi đó, vì điều đó là không thể. Thay vào đó, hãy học cách chung sống với nó, và giành lại sức mạnh mà nó nắm giữ để kiểm soát bản thân.

Trịnh Tố Uyên

Tác giả: Juan Salazar | Nguồn: Blinkist