
Dogo | |||||||||||||
Tên khác | Argentine Dogo | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biệt hiệu | Dogo | ||||||||||||
Nguồn gốc | Argentina | ||||||||||||
| |||||||||||||
|
Chó Dogo Argentino hay chó ngao Argentina (Argentinian Mastiff) hay còn được gọi tắt là Dogo là một giống chó săn cỡ lớn và cơ bắp được lai tạo từ rất nhiều giống chó khác nhau dùng để săn bắn như giết heo rừng, báo sư tử, và cũng như bảo vệ chủ và gia đình, tài sản tại Argentina. Dogo có nguồn gốc từ Argentine (Argentinos Dogos Lucadores) do nhu cầu lai tạo thành một giống chó có khả năng tấn công lại các loài dã thú tấn công vào các trang trại.
Dogo là một thợ săn tự nhiên. Nó có bản năng bẩm sinh để săn lùng và giết heo rừng và chống chọi sư tử núi (#báo sư tử puma). Chúng là giống chó có màu trắng, cực kỳ cơ bắp. Chúng phục vụ cho các cuộc săn bắn lớn.
Lịch sử
Vào đầu thế kỷ 20, có hai anh em bác sĩ Antonio Nores Martinez và Agustin ở Argentina đã lai tạo nhiều giống chó khác nhau từ giống chó có trong Argentina là Cordoba Fighting Dog để tạo ra giống Argentine Dogo. Vào thời đó, Cordoba Fighting Dog ở Argentina được dùng trong môn đấu chó, nên loại này rất dữ, đã chết rất nhiều trên sàn đấu và đứng trên bờ tuyệt chủng. Vì vậy Antonio quyết định lai tạo nó để tạo ra giống mới dùng trong việc đi săn và bảo vệ các nông trại của người Argentina chống lại thú dữ, ông muốn có một loại chó can đảm nhưng không quá hung dữ, khỏe mạnh để săn thú dữ như gấu, beo, heo rừng v.v... và quan trọng là có thể nuôi trong nhà như những con chó bình thường khác.
Ông đã tạo ra giống chó Cordoba Fighting Dog này với mục đích phát triển những đặc tính sau đây:
- Giống Pointer để hỗ trợ cho chúng có khả năng săn bắn tốt
- Giống Great Dane để tăng kích thước
- Giống chó sục Bun (Bull Terrier) để có tính cách can đảm, gan góc, không sợ hãi
- Giống chó Bun Anh (Old English Bulldog) giúp chúng có thêm sự dũ dục và bộ ngực to tròn
- Chó săn Ái Nhĩ Lan (Irish Wolfhound) giúp chúng có bản năng săn mồi dữ và cỡ lớn
- Giống chó ngao Pháp (Dogue de Bordeaux) giúp chúng có hàm răng mạnh mẽ và sức mạnh
- Giống Great Pyrenees để có lông màu trắng cùng với sự linh hoạt và bền bỉ
- Giống chó ngao Tây Ban Nha (Spanish Mastiff) giúp tăng sức mạnh thêm
Do đó, chúng được lai tạo từ nhiều giống chó chiến đấu như Great Dane, chó Bun Mỹ, chó Pit Bull, chó sục Bun, chó ngao Pháp, chó Bun. Trong đó, giống chó này đã được lai từ giống chó chiến đấu Cordoba của Tây Ban Nha. Nhờ quá trình lai tạp đa dạng này mà kết quả là một giống chó mạnh mẽ, kiên cường nhưng vẫn điềm tĩnh và có tinh thần vững vàng.
Anh em Antonio sinh ra trong một gia đình truyền thống nuôi giống chó chiến đấu Cordoba Fighting Dog. Vào năm 1925, khi Antonio 18 tuổi, ông cùng em trai 17 tuổi đã bắt đầu chương trình lai tạo ra một giống chó mới có thể dùng để săn bắn, với sở thích săn bắn của mình. Ông muốn tạo ra một giống chó can đảm, mạnh mẽ và có thể canh nhà, các con chó này phải đủ dũ dục và sức mạnh để chiến đấu với thú rừng, thậm chí cắn chết và giữ chúng lại cho đến khi chủ nhân đến; khi canh nhà cũng phải can đảm và quyết đoán, chiến đấu đến cùng để bảo vệ lãnh thổ của mình, không thể sợ hãi một chút nào và bỏ chạy. Vào thời điểm đó, nhà cửa còn thưa thớt, các trang trại rất vắng vẻ, vì thế tất cả các giống chó bảo vệ trên thế giới đều yêu cầu can đảm và gan lì để đối mặt với thú dữ và kẻ cướp cùng bảo vệ gia đình chủ nhân của chúng.
Trong những ngày đầu tiên của việc lai tạo giống chó Dogo, mặc dù nhận được sự ủng hộ từ gia đình, đặc biệt là từ cha và chú của anh em Antonio, nhưng họ đã phải vượt qua rất nhiều khó khăn vì phải nuôi dưỡng một lượng lớn chó để chọn lọc nhân giống cho những thế hệ sau càng ngày càng hoàn thiện hơn. Họ đã phải xin hàng xóm những thức ăn dư thừa để nuôi bầy chó của mình, và những con chó sinh sản không đạt yêu cầu của họ lại phải nhờ đến sự giúp đỡ của hàng xóm và bạn bè. Sau đó, Antonio tốt nghiệp đại học và trở thành bác sĩ, ông tiếp tục áp dụng kiến thức y học và di truyền của mình để hoàn thiện giống chó Dogo.
Việc lai tạo một giống chó mới không hề dễ dàng, đặc biệt khi phải lai tạo nhiều giống chó với nhau. Điều này đòi hỏi vài chục năm để hoàn thành chương trình lai tạo. Khi giống chó Dogo của Antonio gần hoàn thành, ông đã bị giết trong một lần đi săn vào năm 1956. Sau cái chết của Antonio, gia đình gặp rất nhiều khó khăn; chương trình lai tạo giống chó Dogo đã bị gián đoạn một thời gian, mọi người nghĩ rằng sẽ phải từ bỏ.
Vài năm sau đó, nhờ sự ủng hộ của nhiều người, em trai cùng với bạn bè đã tìm lại những con Dogo còn sót lại trong vùng để tiếp tục hoàn thành chương trình lai tạo Dogo của anh trai. Vào năm 1964, giống chó Dogo được hiệp hội chó giống Argentina (Cinologic Federation of Argentina) công nhận, và vào năm 1973, Dogo được FCI chính thức công nhận. Ngày nay, Dogo đã có mặt khắp thế giới.
Đặc điểm cơ bản
- Chó Dogo cao từ 61–69 cm, với chó đực cao từ 62–69 cm và chó cái từ 60–65 cm; chúng nặng từ 36–45 kg.
- Mũi đen, mắt nhỏ có viền hồng.
- Thân hình cơ bắp, ngực nở và sâu.
- Đôi tai cắt ngắn tạo vẻ lạnh lùng cho khuôn mặt của chó.
- Đuôi thẳng và nhọn tạo cảm giác cân đối.
- Lông ngắn, màu trắng tuyền, dài từ 1,5 đến 2 cm, với bộ lông dễ chăm sóc.
Tính tình
So với các giống chó có nguồn gốc lâu đời khác, Dogo vẫn được coi là một giống chó mới. Dogo được xếp vào loại chó khó huấn luyện, đặc biệt là với những người chủ không có kinh nghiệm về chó lớn, đặc biệt là những con chó có nguồn gốc từ việc đấu chó và săn thú dữ. Dogo cần có người chủ có kinh nghiệm với chó lớn và có tính cách hung dữ. Do đó, Dogo không phù hợp với mọi người.
Hình dáng
Lông ngắn, dài khoảng 1,5 cm, trọng lượng trung bình từ 41,5 đến 54,3 kg (91,8-119,7 pound)
Trọng lượng trung bình khoảng 45 kg
Sức khỏe
- Khoảng 10% Dogo có thể bị điếc một tai hoặc cả hai tai. Tương tự như các giống chó khác như chó đốm trắng, chó Boxer trắng và chó Bull Terrier trắng, điều này có thể liên quan đến vấn đề sắc tố.
Nói chung, có khoảng 10% Dogo có thể bị điếc, một số trường hợp có thể là tai điếc và một số khác là bệnh về tai biến mạch não (điếc cả hai tai).
- Bệnh hở khớp xương hông là một vấn đề phổ biến, thường do di truyền. Để hạn chế tình trạng này, cần kiểm soát cân nặng của chó bằng cách cho ăn theo bữa và tập thể dục đều đặn để đốt cháy calo thừa.
Có ba kiểu cắt tai phổ biến cho Dogo hiện nay: Show crop, short crop và battle crop.
- Show Crop là kiểu cắt tai phổ biến nhất với những con chó lớn và tai cụp, giúp chúng có vẻ ngoài tập trung và cảnh giác. Short Crop là kiểu dễ làm hơn, trong khi Battle Crop được nhiều người ưa chuộng nhưng cũng là kiểu khó làm nhất và có nguy cơ nhiễm trùng cao sau khi cắt tai. Để đảm bảo an toàn, nên đến các viện thú y chuyên nghiệp để thực hiện kiểu cắt này.
Đặc điểm về hình dáng và kích thước của Dogo: chúng cao từ 61–69 cm, trong đó, chó đực cao 62–69 cm, chó cái 60–65 cm; nặng 36–45 kg. Mũi đen, mắt nhỏ viền hồng. Cơ bắp lồng ngực nở và sâu. Đôi tai cắt ngắn tạo cho khuôn mặt giống chó này một vẻ lạnh lùng, như các giống chó trong nhóm Molosser có truyền thống cắt tai để không bị vướng khi chiến đấu với thú dữ.
Chó Dogo Argentino thường được cắt tai để tránh vướng khi chiến đấu với thú dữ.

Đuôi thẳng nhọn tạo cảm giác cân đối. Lông trắng tuyền, ngắn từ 1,5 đến 2 cm, dễ chăm sóc. Khoảng 10% Dogo có thể bị điếc một hay cả hai tai và có nguy cơ bị bệnh hở khớp xương hông.
Tính cách của Dogo Argentino rất trung thành và gắn bó với chủ nhân. Chúng cần được chơi đùa và luyện tập thường xuyên để duy trì tính vui vẻ và hăng hái. Tuy nhiên, tính cách mạnh mẽ của chúng yêu cầu người chủ có nhiều kinh nghiệm. Chúng có thể tấn công các vật nuôi trong nhà, đặc biệt là mèo.
Dogo Argentino được sử dụng trong các cuộc đi săn lớn như săn lợn rừng và săn báo nhờ vào sự dũng mãnh và không sợ hãi trước các đối thủ.
Chúng cũng được nuôi để làm chó bảo vệ và bầu bạn trong gia đình. Tính cách của Dogo vẫn chưa được thuần lắm so với những giống chó lâu đời khác.
- Dogo được xem là loại chó dữ, khó huấn luyện, có nguồn gốc từ các giống chó lớn thích đấu và săn thú dữ. Chúng cần người chủ có kinh nghiệm với chó lớn và hung dữ, không phù hợp với tất cả mọi người và bị cấm nuôi ở Anh.
Chế độ dinh dưỡng của chó Dogo Argentino.
Dogo Argentino là giống chó đã qua nhiều lần lai tạo để có các đặc tính của một chó săn, nổi bật với sức mạnh, tốc độ và sự lì lợm. Do đó, chế độ dinh dưỡng của Dogo cần cung cấp năng lượng đủ lớn. Chúng nên được cho ăn 3 bữa mỗi ngày khi còn nhỏ, và giảm xuống còn 2 bữa khi đã lớn và có chế độ tập luyện. Thức ăn cho Dogo nên giàu protein như thịt, trứng vịt lộn, và không nên chứa quá nhiều tinh bột. Kiểm tra thường xuyên tình trạng cân nặng của chó để điều chỉnh chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp.
Môi trường sống và chế độ tập luyện của Dogo Argentino.
Dogo Argentino là giống chó được lai tạo để có các đặc tính của một thợ săn. Chúng cần một môi trường sống gần gũi với thiên nhiên và huấn luyện từ nhỏ để trở thành những chú chó thông minh. Nên có không gian để chúng có thể chạy nhảy và vận động.
Săn bắn và vấn đề pháp lý liên quan đến Dogo Argentino.
Dogo Argentino được lai tạo để săn bắt heo rừng và bảo vệ, mang trong mình các đặc tính của giống chó săn Cordoba Fighting Dog đã tuyệt chủng. Chúng không phù hợp để nuôi trong môi trường gia đình thông thường do tính hiếu chiến và khó kiểm soát. Nhiều quốc gia đã cấm nuôi chó Dogo, ví dụ như Úc, New Zealand, Bồ Đào Nha, Ukraina, Đan Mạch, Iceland, Fiji, Singapore và quần đảo Cayman.