Chợ Đồng Xuân

Chợ Đồng Xuân là một trong những chợ lớn nhất tại Hà Nội, Việt Nam; là chợ lớn nhất trong khu phố cổ Hà Nội. Chợ có lịch sử tồn tại hàng trăm năm từ thời phong kiến nhà Nguyễn.

Vị trí

Chợ Đồng Xuân nằm tại khu vực phố cổ, với phía tây là phố Đồng Xuân, phía bắc là phố Hàng Khoai, phía nam là phố Cầu Đông và phía đông là phố Nguyễn Thiện Thuật.

Cổng chợ nhìn về hướng phía tây, phía trước là một không gian trống nhỏ. Phía bắc có Quán Huyền Thiên, được biết đến nay là Chùa Huyền Thiên. Ngay gần đó là chợ Bắc Qua, nên nhiều người gọi cả hai là chợ Đồng Xuân - Bắc Qua.

Ở góc tây bắc của chợ có đài Cảm Tử, dựng để ghi nhớ ngày kháng chiến toàn quốc năm 1946 diễn ra.

Lịch sử

• Trong quá trình xây dựng lại thành Thăng Long vào mùa hạ năm Giáp Tí (1804), Tổng trấn Nguyễn Văn Thành dưới triều đại Nguyễn đã cho xây dựng ngôi chợ lớn ở cửa chính phía đông, hay còn gọi là chợ Đồng Xuân ngày nay.
• Chợ Đồng Xuân nằm trong khu phố cổ nhưng có tuổi đời trẻ hơn rất nhiều so với các phố xung quanh. Trước đây đó là khu đất trống thuộc phường Đồng Xuân, huyện Thọ Xương, nằm trước quán Huyền Thiên (sau đổi thành chùa Huyền Thiên). Người dân họp chợ trên hai khu đất ở cạnh chùa Cầu Đông ở phố Hàng Đường và cạnh đền Bạch Mã ở phố Hàng Buồm vì hai khu đất đó gần bến sông, tiện cho thuyền đi lại.
• Vào năm 1889, khi những dấu tích cuối cùng của sông Tô Lịch và hồ Thái Cực bị lấp hoàn toàn, người Pháp quy hoạch lại đã giải phóng hai chợ này và dồn tất cả các hàng quán vào khu đất trống của phường Đồng Xuân, tạo thành chợ Đồng Xuân như ngày nay. Trong năm đầu tiên, chợ được tổ chức ngoài trời hoặc có mái che lá như hai chợ cũ.
• Vào năm 1890, chính quyền Pháp mới bắt đầu xây dựng chợ Đồng Xuân với năm vòm cửa và năm nhà hàng dài 52m, cao 19m. Mặt tiền theo phong cách kiến trúc Pháp, bao gồm năm phần hình tam giác có lỗ trống như tổ ong, mái tôn.
• Tháng 2 năm 1947, các cuộc chiến ác liệt giữa Vệ quốc đoàn chống lại quân Pháp đã diễn ra tại đây, nơi nhiều Vệ quốc quân đã hy sinh trước khi rút lui khỏi Hà Nội.
• Sau khi quân Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tiếp quản Hà Nội, chợ Đồng Xuân trở thành chợ lớn nhất của thành phố này.
• Vào khoảng năm 1990, chợ đã được tái xây dựng, phá bỏ hai dãy hàng ở hai bên, xây lên ba tầng cho ba dãy hàng giữa. Hai cánh cửa bên cũng đã bị dỡ bỏ, nhưng vẫn giữ lại hai cột ở ngoài cùng.
• Vào tối ngày 14 tháng 7 năm 1994, chợ Đồng Xuân bị cháy, lửa thiêu rụi gần như toàn bộ các gian hàng trong chợ. Cho đến ngày 19 tháng 7, lửa mới được dập tắt hoàn toàn. Đây là vụ cháy lớn nhất xảy ra tại Hà Nội đến nay.

Hàng hóa

Chợ Đồng Xuân là nơi chủ yếu dành cho bán buôn. Tuy nhiên, khi dạo quanh chợ, người mua vẫn có thể tìm thấy các quầy hàng bán lẻ phù hợp. Bên trong, chợ được chia thành ba tầng chính, cung cấp đầy đủ các mặt hàng thiết yếu. Tầng trệt: Ngay từ cửa vào là các hàng bán quần áo, kính râm, giày dép, vali và các sản phẩm điện tử như điện thoại, cáp sạc, pin, đèn pin siêu sáng, loa, đài radio... nhưng chủ yếu là các mặt hàng từ Trung Quốc. Tầng 2: Là khu vực bán buôn và bán lẻ quần áo cho người lớn và các loại vải vóc, gấm, lụa,... Tầng 3: Chủ yếu là các sản phẩm dành cho trẻ sơ sinh.... Phía sau chợ có các cửa hàng bán chim và thú cảnh. Hàng thực phẩm và ẩm thực chủ yếu được bán tại chợ Bắc Qua. Ở phía bắc của chợ là các quán ăn, phục vụ khách cả trong suốt đêm. Xung quanh chợ luôn tấp nập và sôi động. Hàng hóa từ đây được vận chuyển đến khắp các tỉnh phía Bắc.