Có lẽ ai cũng biết câu chuyện về chó đội nón mê hay chó chống gậy. Đây là một truyền thuyết phổ biến trên các diễn đàn tâm linh, nhưng nhiều người cho rằng đó là hoang đường và chỉ là lý do để biện minh cho việc sát hại động vật.
Nếu bạn lớn lên ở miền Bắc và yêu thích các câu chuyện ma của ông bà, chắc chắn bạn đã nghe về chó đội nón chống gậy. Theo những người chứng kiến, loài chó này rất thông minh, càng già càng khôn ngoan và hiểu lời chủ. Khi chủ vắng nhà, nó thường bắt chước hành động của con người, đi bằng hai chân sau và chống gậy, thậm chí đội nón lá.
Ban đầu, loài chó này được mô tả với bộ lông trắng và mũi đỏ hoặc chó đen tuyền với mũi trắng. Tuy nhiên, đặc điểm này không phải là cố định, vì còn nhiều giống chó khác cũng có khả năng tương tự, chẳng hạn như chó phèn lông vàng.

Loại đầu tiên rất hiếm gặp, được cho là giống tinh lâu năm với khả năng biến hình, giống như hồ ly hay bạch cốt ở Trung Quốc. Chúng có nguồn gốc từ Nhật Bản và Trung Quốc, có thể xổng ra hoặc trà trộn vào chó mèo ở nước ta.
Ông bà thường nói 'chó sống không quá 8 năm', vì nếu sống lâu hơn, chúng có thể phát triển linh tính và bắt chước hành động của con người. Điều này thường liên quan đến việc hấp thụ linh khí, uống máu người hoặc động vật để duy trì sự sống.
Loại thứ hai là oan hồn chiến tranh, tồn tại ở những nơi đất dữ và hút máu con người. Chúng thường núp trong xác động vật, đặc biệt là chó nuôi sắp chết gần con người.

Loài này có thói quen leo lên mái nhà vào đêm rằm để tránh ánh trăng, từ đó dễ dàng quan sát chuồng gà, vịt và tìm kiếm những cô gái đẹp. Theo tài liệu, chúng có bản chất giống như loài tinh, với khả năng biến hóa.
Những con chó này thường đi thành bầy, với chó chống gậy là con đầu đàn. Để bắt cả bầy, người ta cần canh vào đêm rằm khi chúng tập trung lại.
Có người tin rằng sự xuất hiện của chó đội nón là dấu hiệu của âm khí, cảnh báo về việc có người trong gia đình sắp qua đời, đặc biệt là người cao tuổi.
Theo truyền thuyết, chó trắng mũi đỏ được coi là ma đội lốt, gây hại cho gia chủ và có khả năng biến thành người để thực hiện những hành vi xấu. Trong khi đó, chó đen được xem là đối tượng kỵ yêu ma, thường được dùng để trừ tà.

Câu chuyện nổi tiếng về loài này xoay quanh một gia đình giàu có có một cô con gái xinh đẹp và một con chó cái sinh ra lứa chó con, trong đó có một con lông trắng với mũi đỏ. Một đêm, chủ nhà nghe thấy tiếng chống gậy trên mái và nhìn thấy một bóng dáng lạ, khiến ông hoảng sợ.
Sau nhiều hiện tượng kỳ lạ xảy ra, cô con gái bị mất ngủ liên tục. Phú hộ được một ông giáo khuyên nên hóa kiếp cho con chó trắng, nhưng con chó đã nghe lén và trốn mất. Sau đó, gia đình phát hiện một nhóm sinh vật kỳ quái đang ăn uống trong bếp cùng với con chó trắng.
Cuối cùng, nhờ sự cầu nguyện của sư bà, âm thanh lạ đã ngừng lại, cô con gái không còn mất ngủ nữa, và con chó trắng được tìm thấy đã chết ở bụi tre gần nhà.