Vì nhiều lý do khác nhau, một số trẻ gặp khó khăn trong việc phát triển ngôn ngữ. Trong tình huống này, cha mẹ cần áp dụng phương pháp giáo dục phù hợp cho trẻ. Mytour sẽ cung cấp kiến thức chi tiết hơn về vấn đề này để các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng phát triển ngôn ngữ chậm. (Ảnh minh họa: osfhealthcare)
Hiện tượng trẻ gặp khó khăn trong việc nói
Trẻ gặp khó khăn trong việc nói tức là khả năng sử dụng ngôn ngữ của trẻ bị suy giảm, trẻ sẽ không biết cách sử dụng từ ngữ một cách chính xác trong các tình huống cụ thể. Đôi khi, trẻ gặp vấn đề khi muốn diễn đạt ý của mình, dẫn đến việc không thể truyền đạt đúng ý muốn.
Sự khác biệt giữa lời nói và ngôn ngữ là gì?
- Lời nói là phương tiện truyền đạt thông điệp bằng ngôn ngữ của con người, bao gồm cả hình thức nói và viết.
- Ngôn ngữ cũng là công cụ giao tiếp chính của con người, có thể bao gồm cả lời nói, các biểu hiện cử chỉ và chữ viết.
Bài viết liên quan: Các giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ và những điều cha mẹ cần biết
Các dấu hiệu cho thấy trẻ gặp khó khăn trong phát triển ngôn ngữ
Sự phát triển ngôn ngữ chậm của trẻ thường được nhận biết là chậm hơn so với bạn bè cùng tuổi. Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tự diễn đạt ý của mình hoặc hiểu những gì người khác nói. Sự phát triển chậm này thường do khả năng nghe, nói và nhận thức của trẻ bị suy giảm. Ban đầu, cha mẹ thường khó nhận biết những dấu hiệu này.
Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến của chậm phát triển ngôn ngữ bao gồm:
- Trẻ không nói được một cách rõ ràng khi đạt 15 tháng tuổi
- Trẻ không có khả năng trò chuyện khi đạt 2 tuổi
- Trẻ không thể nói những câu đơn giản khi đạt tuổi 3
- Khó khăn trong việc làm theo hướng dẫn
- Phát âm của trẻ không chuẩn
- Khó khăn trong việc ghép các từ thành câu hoàn chỉnh
- Trẻ thường nói câu vắn tin
Ban đầu, việc nhận biết các dấu hiệu trẻ chậm nói thường rất khó (Ảnh minh họa: unsplash)
Lý do gây ra hiện tượng trẻ chậm nói là gì?
Chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, những nguyên nhân phổ biến thường bao gồm:
Khiếm thính: Trẻ khiếm thính thường gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ. Nếu trẻ không nghe được tiếng nói, việc giao tiếp trở nên khó khăn.
Tự kỷ: Mặc dù không phải tất cả trẻ tự kỷ đều chậm phát triển ngôn ngữ, nhưng khi mắc chứng bệnh này thường ảnh hưởng đến giao tiếp.
Khuyết tật bẩm sinh: Các vấn đề bẩm sinh như khiếm khuyết về tai, miệng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Một số thách thức tâm lý xã hội: Các vấn đề này cũng có thể gây chậm phát triển về ngôn ngữ. Ví dụ, trẻ từng trải qua kinh nghiệm bị bỏ rơi có thể gặp khó khăn trong việc nói do các vấn đề tâm lý.
Các yếu tố rủi ro khác gây chậm phát triển ngôn ngữ bao gồm: Sinh non, thấp cân, có tiền sử gia đình về ngôn ngữ hoặc lời nói.
Khuyết tật bẩm sinh hạn chế khả năng phát triển ngôn ngữ (Ảnh minh họa: doctoranddad)
Phương pháp trị liệu ngôn ngữ
Trị liệu ngôn ngữ là phương pháp các bác sĩ hoặc chuyên gia đưa ra để điều trị cho trẻ mắc chứng chậm nói. Mỗi trẻ có mức độ chậm ngôn ngữ khác nhau sẽ được áp dụng một quy trình trị liệu phù hợp.
Chương trình trị liệu được các chuyên gia đề xuất bao gồm các bài tập chuyên sâu tại phòng khám trị liệu hoặc tại cơ sở chuyên môn, kết hợp với những bài tập rèn luyện mà cha mẹ sẽ thực hiện cùng bé tại nhà.
Mục tiêu chính của quá trình trị liệu là giúp trẻ biểu hiện nhu cầu của mình, tương tác với người lớn, tăng cường khả năng tập trung và hiểu được những từ ngữ đơn giản mà các thành viên trong gia đình thường sử dụng.
Quan trọng là cha mẹ cần kiên nhẫn, nỗ lực và chịu khó rèn luyện cùng con hàng ngày để cải thiện khả năng giao tiếp của trẻ.
Cha mẹ làm gì để hỗ trợ trẻ?
Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp đỡ và cải thiện khả năng ngôn ngữ của trẻ, đặc biệt là với những trẻ mắc chứng chậm nói.
Cha mẹ hãy giúp trẻ cải thiện khả năng ngôn ngữ (Ảnh minh họa: unsplash)
Mytour đề xuất một số giải pháp hiệu quả sau:
- Tương tác với trẻ nhiều hơn, luôn ưu tiên thời gian với con của bạn trong mọi tình huống. Thể hiện sự quan tâm, hỏi thăm, có thể hát và tập thể dục cùng con.
- Kể chuyện cho con nghe, điều này rất thú vị. Chọn những cuốn sách phù hợp với độ tuổi, có hình ảnh sinh động. Bạn có thể giữ sách trên tay, chỉ vào hình ảnh và đọc to cho bé nghe.
- Bắt đầu từ những điều đơn giản và quen thuộc với trẻ. Ví dụ như thực phẩm, hoa quả, đồ đạc trong nhà... Khi nấu ăn, mời con tham gia hoặc khi dọn dẹp nhà, hãy cố gắng kêu con vào giúp. Tận dụng cơ hội này để tương tác với con nhiều hơn.
- Kiềm chế cảm xúc nóng giận khi ở bên con, hãy trả lời các câu hỏi của trẻ một cách bình tĩnh và nhẹ nhàng.
- Tạo điều kiện cho trẻ tham gia hoạt động, gặp gỡ nhiều người và khám phá nhiều nơi.
Đọc thêm: Phương pháp giúp trẻ chậm phát triển ngôn ngữ và gặp khó khăn trong việc nói, làm sao để giúp?
Cha mẹ và người thân cần nhận biết sớm các dấu hiệu của rối loạn ngôn ngữ ở trẻ và can thiệp kịp thời, điều trị. Bạn có thể đưa trẻ đi kiểm tra và tìm hiểu ý kiến từ các chuyên gia, áp dụng liệu pháp phù hợp. Ngoài ra, sự ủng hộ từ cha mẹ là yếu tố quan trọng nhất khi trẻ gặp khó khăn trong việc phát triển ngôn ngữ.
Tổng hợp từ Huỳnh Kim Hoa, verywellfamily